برای تثبیت مبحث آرایهها اول باید آرایههای موجود در کتاب درسی را یاد بگیرید. آرایهها را با تست زدن یاد نگیرید. تست برای تثبیت و تسلط است نه یادگیری! اول از یک منبع خوب باید تعریف همهی آرایهها را بلد باشید و بعد برای هر آرایه مثالهای زیادی یاد بگیرید.
در بحث آموزش آرایههای ادبی به این نکتهها توجه کنید:
۱- حفظ کردن مثال مهم و ضروری است:
برای هر آرایه چندین مثال مشخص بلد باشید. این کار، هم به یادگیری شما کمک میکند و هم در بعضی آرایهها که فقط چند مورد مشخص در کنکور طرح میشود به شما کمک میکند.
۲- هنگام خواندن آرایههای ادبی مخصوص انسانیها مواظب باشید!
بعضی از قسمتهای آرایههای ادبی رشتهی انسانی (بند ۴ و ۵ منابعی که معرفی کردم) اصلاً به رشتههای دیگر ربطی ندارد! مثلاً نوبت اول، انسانیها قالبهای شعری را میخوانند که باقی رشتهها آنها را لازم ندارند یا حتی بعضی از آرایهها مثل لف و نشر و انواع استعارهها (مکنیه و مصرحه) یا انواع تشبیه به کارشان نمیآید. شما آرایهها را در حد رشتهی خودتان یاد بگیرید. رشتههایی غیر از رشتهی انسانی برای کنکور این ۱۶ آرایه را لازم دارند:
تشبیه، استعاره، تلمیح، جناس، تضاد، تناقض (پارادوکس)، اغراق، حسآمیزی، تناسب (مراعات نظیر)، حسن تعلیل، کنایه، مجاز، تشخیص، واجآرایی (نغمهی حروف)، اسلوب معادله و ایهام.
ميتوان آرايهها به سه دستهی کلي دستهبندي کرد:
1- آرايههاي بياني که شامل تشبیه، استعاره، کنایه و ... است.
2- آرايههاي بديع لفظي که شامل واجآرايي يا نغمهی حروف، سجع، ترصيع و موازنه و جناس است.
3- آرايههاي بديع معنوي که شامل مراعات نظير، تلميح، تضمين، تضاد و تناقض، حسآميزي، ايهام، لف و نشر (ويژهی رشتهی انساني)، حسن تحليل و اسلوب معادله است.
بارم بندی درس آرایه های ادبی در امتحان نهایی: