گیاهان گروه بزرگی از گونههای زندگی هستند و شامل موجودات زنده آشنایی چون درختان، علف، بوته، سبزه، درخت مو، سرخس، خزه و خزه دریایی میشوند.
تعریف کلمه گیاه ازآنچه که ظاهرا به نظر می رسد بسیار مشکل تراست.
اگرچه گیــــاه شناسان محدوده رده بندی گیاهان را تعریف کرده اند ، مرزهای تعیین کننده اعضاء رده بندی گیاهان بسیار اختصاصی تر از تعریفات رایج "گیاه" است. ما گیاه را بعنوان یک موجود زنده و دارای تعداد زیادی سلول تعریف می کنیم که عموما فاقد اندامهای حسی یا حرکت ارادی بوده و در صورت رشد کامل دارای ریشه ، ساقه و برگ می باشند.
سلامت و بهبود رشد گیاهان در درجه اول مورد توجه کسانی است که به کاشت گیاهان، تهیه و توزیع فرآوردههای گیاهی اشتغال دارند. میزان رشد و باروری گیاهان به فراهم بودن آب و مواد غذایی در خاک و تامین محدودههایی از شرایط مناسب جوی مانند حرارت ، رطوبت و نور بستگی دارد.
هر عاملی که سلامت گیاهان را به مخاطره اندازد، ممکن است در میزان رشد و باروری آنها تاثیر منفی داشته باشد و از ارزش آنها و فرآوردههایشان بکاهد. بیمارگرهای گیاهی، شرایط جوی نامناسب، علفهای هرز و آفات گوناگون عمدهترین عوامل تقلیل محصول و یا نابودی گیاهان به شمار میروند.
مفهوم بیماری در گیاهان
گیاه سالم یا طبیعی گیاهی است ک بتواند عوامل فیزیولوژیک مختلف خود را به بهترین وجهی که توانایی ژنتیکی آن اجازه میدهد، به انجام برساند. هرگاه بر اثر عوامل زنده بیماریزا یا شرایط زیست محیطی چنان اختلالاتی در عملیات فیزیولوژیک بروز کند که گیاه را بیش از حد مشخص از رشد متعارف باز دارد، گیاه بیمار میشود. سلول ها و بافت های گیاهان بیمار عموما توسط عوامل بیماریزا تضعیف و یا تخریب میشوند.
تاریخچه آسیب شناسی گیاهی
انسان از زمانهای قدیم نسبت به بیماریهای گیاهی آگاهی یافته است. تئو فراستوس فیلسوف بزرگ یونانی که در 370 - 286 قبل از میلاد میزیسته، اولین کسی است که در مورد بیماریهای درختان ، غلات و بقولات مطالعه کرده و مقالاتی نوشته است.
وقتی که گیاهی مورد هجوم عوامل بیماری زا مانند باکتری های مضر قرار میگیرد برگ های آن به ریشه پیغام میفرستند و درخواست کمک میکنند تا ریشه اسیدی ترشح کند تا به کمک آن باکتری های سفید به کار گرفته شوند.
هارس بیس؛ دانش یار علوم خاک و گیاه از دانشگاه دلاور می گوید:
گیاهان از آن چیزی که تصور میشود عاقل ترند! مردم تصور میکنند که ریشه ی گیاهان در برابر حملات عوامل بیماری زا واکنشی ندارند؛در حالی که تحقیقات جدید نشان میدهد که گیاهان راه هایی برای درخواست کمک از محیط اطراف دارند.
گیاهان در این مواقع امواجی با طول موج بلند از برگ به ریشه ارسال میکنند و ریشه با تولید مواد آلی به این درخواست کمک پاسخ میدهد.