مهروماه

قبل از ورود به مباحث اصلی خلاصه نویسی نیاز است موارد زیر بررسی شود:

زمان صحیح خلاصه نویسی:
خیلی از اوقات دانش آموزان در زمان اولین مطالعه درس خلاصه نویسی را شروع میکنند یا در دروس حفظی تمام مطالب را خط کشی و نوت برداری میکنند.

باید به این نکته توجه داشت که مطالعه ی اولیه زمان مناسبی برا خلاصه نویسی نیست زیرا به غلط حس میکنیم تمامی مطالب اهمیت دارند، این موضوع باعث زیاد شدن حجم خلاصه نویسی و زمانبر شدن آن می شود.

پس چه زمانی باید خلاصه نویسی کرد؟ زمانی که در مبحثی به تسلط نسبی رسیدیم، تست های اولیه و چند مرحله تست پوششی انجام دادیم میتوانیم خلاصه نویسی مناسبی داشته باشیم.

حجم خلاصه نویسی:
حجم یک خلاصه نویسی خوب نباید از یک سوم مبحث مورد نظر بیشتر باشد و در حالت ایده آل باید یک پنجم یا یک ششم حجم مطلب اولیه باشد.

نگارش و شخصی سازی خلاصه نویسی:
در نگارش خلاصه نویسی نیازی نیست به تمامی قواعد نگارشی، فعل و فاعل توجه کنید.خلاصه نویسی باید به زبان خودتان باشد و قرار نیست کس دیگری از خلاصه نویسی شما استفاده کند.

همچنین در خلاصه نویسی از رنگ های مختلف به نمایندگی از مشکلات مختلف استفاده کنید.قسمت هایی که فراموش می کنید،در دام آموزشی می افتید،قسمت های پر سوال و همچنین تیپ های اصلی سوالات آن مبحث آموزشی میتواند دسته بندی های خلاصه نویسی شما باشد و با یک رنگ متمایز مشخص شود.

این نکته در استفاده مجدد از خلاصه نویسی بسیار اهمیت دارد.وقتی مبحثی را خلاصه نویسی میکنید دفعات بعد باید از خلاصه نویسی خود استفاده کنید و مراجعه مجدد به درسنامه های مفصل برای مطالعه اشتباه است.

یک خلاصه ی خوب و اصولی که توسط شما نوشته شده ناقص نیست بلکه حداقل هایی است که باید از آن استفاده ی حداکثری کنید،اگر قرار باشد بعد از نوشتن خلاصه نویسی مجدد به درسنامه های مفصلی که خواندید مراجعه کنید به مرور ذهن خود را کند و تنبل می کنید.

 

 

بروز رسانی خلاصه نویسی:
برای بالا بردن کیفیت خلاصه های نوشته شده باید آن را بروز کرد،هر بار که شما خلاصه ی خود را مرور میکنید ممکن است در بخشی از مطالب به تسلط برسید و نیاز به مرور مجدد آنها نباشد،پس باید این قسمت ها را حذف کنید.
یا ممکن است در تحلیل آزمون و تست زنی با تیپ تست یا نکته ی جدیدی مواجه شوید که نیاز باشد به خلاصه اضافه گردد.
به طور کلی حجم خلاصه باید با دفعات مرور کمتر شود.

در خلاصه نویسی تقلید نکنید
در خلاصه نویسی نباید از خلاصه های آماده بازار و دیگران تقلید کرد.برای مثال در کتاب تستی 10 تیپ تست برای مبحثی وجود دارد،بعد از تست زنی این مبحث ممکن است 4 تیپ تستی انتخاب کنید که 6 تیپ تستی دیگر را هم مورد پوشش قرار می دهد.باید این 4 تیپ را به خلاصه اضافه کرد نه تمام 10 تیپ کلی که وجود دارد.

خلاصه نویسی شخصی است خلاصه نویسی یک دانش آموز قوی برای یک دانش آموز ضعیف کم و مختصر بنظر می رسد و خلاصه نویسی یک دانش آموز ضعیف برای دانش آموز قوی حجیم و مفصل است.

اگر یک خلاصه نویسی وجود داشت که همه آن را متوجه شدند مطمئن باشید که خلاصه نویسی نیست و کامل نویسی صورت گرفته است.

نکته ی خیلی مهم در خلاصه نویسی:
حتما از منبعی خلاصه نویسی کنید که در حال مطالعه و استفاده از آن هستید.به هیچ وجه در هنگام خلاصه نویسی سعی به نوشتن چکیده ی چند منبع نکنید،این یکی بزرگترین اشتباهاتی است که در خلاصه نویسی صورت میگیرد.

تکمیل و بروز رسانی خلاصه نویسی در مرور ها اتفاق می افتد و در هنگام نوشتن خلاصه نباید وسواس داشت.

حال چگونه خلاصه نویسی کنیم؟
همانطور که قبل تر در فایل صوتی کامل و مفصل “چگونه خلاصه نویسی کنیم؟” بیان شد، خلاصه نویسی علم تفکیک مطالب با ارزش از مطالب پیش پا افتاده و ساده است.

چگونه بخش های با ارزش را تفکیک کنیم؟

 

 

- اگر درس محاسباتی و تحلیلی بود مانند ریاضی، فیزیک، هندسه و یا بخش های محاسباتی شیمی بعد از مطالعه ی اولیه و حل تست های  پوششی از هر تیپ مهم و تیپ هایی که با آن مشکل داریم یک تست را به نمایندگی همراه با پاسخ در خلاصه مینویسیم.
- در درس های مهارتی غیر محاسباتی مانند عربی،زبان فارسی و خیلی از بخش های زیست شناسی و شیمی هم میتوان خلاصه نویسی به این معنا که برداشت شخصی خود را از فصل،مبحث و تیپ های سوال با زبان خود بنویسیم انجام داد. هم میتوان بخش های جزئی مثلا یک شکل در کتاب زیست شناسی را در کنار همان شکل حاشیه نویسی کرد.
- اگر درس حفظی بود مثل دینی،زمین شناسی،تاریخ و جغرافیا میتوانیم زیر مطالب مهم در منبع مطالعاتی خط بکشیم و همیچنین کلید واژه ها و قید های مهم را با استفاده از مارکر مشخص کنیم.
- برای کلمات درس انگلیسی و عربی،فرمول ها و واکنش های درس شیمی،معنای واژگان درس ادبیات و مطالبی به این شکل میتوانیم از فلش کارت استفاده کنیم به اینصورت که در یک طرف کارت واژه و در طرف دیگر معنا را بنویسیم و در مرور از آنها استفاده کنیم.
- در درس های توصیفی و بخش هایی از درس های تحلیلی اگر برای مثال تمام مطالب یک صفحه برای ما اهمیت داشت و قصد ارتباط دادن این مطلب به بخش دیگری را داشتیم میتوانیم از ارجاع مطالب بهره ببریم.مثلا در زیر صفحه ی 102 کتاب زیست شناسی بنویسیم صفحه ی 20 جزوه و زیر صفحه ی 20 جزوه نیز صفحه ی مورد نظر در کتاب زیست را بنویسیم.

روش های بسیار دیگری وجود دارد یا میتواند به صورت ابداعی توسط شما برای خلاصه نویسی استفاده شود مانند تصویر سازی که همگی مفید و قابل استفاده است

در پایان
خلاصه نویسی استفاده از مطالب جزئی برای تداعی مطالب کلی است و برای یک خلاصه نویسی خوب باید به نکاتی توجه کرد و از اشتباهات متداول پرهیز نمود.