سالانه قریب 500 هزار نفر
داوطلب درگروه آزمایشی تجربی در کنکور شرکت می کنند،به طوری که تعداد
داوطلبین دو گروه آزمایشی علوم انسانی و علوم ریاضی روی هم رفته کمتر از
این میزان است. استقبال دانش آموزان از رشتۀ علوم تجربی در مرحلۀ انتخاب
رشته در دورۀ دوم متوسطه نیز آموزش و پرورش را با چالش مواجه کرده است.
بی
شک دلایل متعددی در اقبال عمومی دانش آموزان و والدین آنها به این رشته
وجود دارد، ولی مهمترین آنها را وجود رشته های علوم پزشکی را در گروه
آزمایشی علوم تجربی می توان عنوان نمود به ویژه رشته های پزشکی، دندان
پزشکی و داروسازی طرفداران زیادی دارد.
عامل گرایش دانش آموزان به این رشته ها نخست امکان اشتغال و نیز میزان درآمد بالا در این رشته ها است.
البته
در تمام دنیا درآمد رشته های پزشکی زیاد است ولی در ایران این فاصلۀ
درآمد، چشمگیرتر از اغلب کشورهاست.حتی درآمد پزشکان ایرانی چند برابر
همتایان اروپایی و آمریکایی شان است در حالیکه درآمد یک مهندس در اروپا یا
آمریکا چندین برابر همان مهندس در ایران است.
آلمان، به عنوان
ثروتمندترین کشور اروپایی با تولید ناخالص داخلی حدودا ۴۰۰۰ میلیار دلار
یعنی تقریبا ۱۵ برابر ایران است ؛ اما حقوق ماهانه یک پزشک، حدودا ۴۰۰۰
یورو است که تقریبا 16 ملیون تومان می شود، که ۴۰ درصد مالیات هم باید
بپردازد و از این نظر تقریبا زیر متوسط تحصیل کردگان جامعه و در حد متوسط
همه شاغلین دریافتی دارد. در حالی که در ایران پزشکانی هستند که تقریبا 70
میلیون تومان کارانه دریافت می کنند. این سیاست آلمان برای تقویت حضور
استعدادها در بخش های واقعی و مولد اقتصادی (صنعت، موسسات تحقیق و توسعه و
...) و دلایل دیگر اتخاذ شده است که نتیجۀ آن هم تولید ناخالص 15 برابری
نسبت به ایران است.
در سال های اخیر با اجرای طرح تحول سلامت میزان
کارانۀ پزشکان افزایش چشم گیری پیدا کرده و میزان بودجۀ وزارت
بهداشت،درمان و آموزش پزشکی نیز ارتقاء قابل توجهی یافته است به طوری که در
سال 1394 میزان بودجۀ وزارت بهداشت نسبت به سال 93 افزایش دوبرابری پیدا
کرد و این در حالی بود که میزان تعرفۀ خدمات پزشکی نیز به همین نسبت افزایش
یافته بود. تأثیر این درآمدهای گزاف در خود وزارت بهداشت باعث ایجاد تفاوت
قابل ملاحظه در دریافتی پرستاران و پزشکان شده و نارضایتی جامعۀ پرستاری و
سایر عوامل درمانی را به دنبال داشته است به طوری که امروزه مهاجرت
فزآیندۀ پرستاران به کشورهای غربی و عربی از نتایج این تصمیم است.
در
آموزش و پرورش نیز گرایش به انتخاب رشتۀ تجربی بسیار بیشتر از سایر رشته
ها شده است. وجود این رشته های پرطرفدار، رقابت در عرصۀ کنکور را شدیدتر
کرده و بستر فعالیت مؤسسات آموزشی آزاد جهت ماهیگیری از این آب گل آلود را
فراهم تر کرده است. در این میان کم نیستند افراد یا مؤسساتی که با وعدۀ
بردن افراد به بهشت یعنی تضمین قبولی آنها در رشته های دلخواه شان با روش
ها و برنامه های عجیب و غریب از جهل مردم درآمدهای هنگفتی کسب می کنند.
اما
در میان دلایل متعدد گرایش به رشتۀ تجربی دلیلی که یکی از دانش آموزان
دلیلی ارائه داد که به نظرم جالب تر می نمود، نظر ایشان این بود که من برای
انتخاب رشته، فردی را که در رأس آن شغل و رشته نشسته را در نظر می گیرم.
اگر فرد توانمندی بود پی میبرم که آیندۀ آن شغل و رشته نیز خوب خواهد بود.
در
حال حاضر، وزیر بهداشت توانمندترین عضو کابینه هستند به طوری که پیشنهادات
ایشان اغلب مورد قبول دولت قرار می گیرد و همیشه به بهبود وضعیت شغلی
افراد زیرمجموعۀ خود می اندیشد و در مقابل می بینم که نیروهای تحت مدیریت
برخی وزرا هر روز احساس فنا و فلاکت بیشتری می کنند،پس بهتر است رشته ای
را انتخاب کنم که در رأس آن فرد توانمندی قرار دارد تا آینده شغلی ام تضمین
شود.
البته توانمندی وزیر وقتی بیشتر قابل درک است، که اولویت اصلی
دولت به جای توسعۀ صنایع و ایجاد اشتغال در کشور درمان بیماری آنهاست در
حالی که دلیل عمدۀ گسترش بیماری جسمی و روانی در بین مردم بیکاری و ناامیدی
از یافتن شغل متناسب با استعداد و علایق آنهاست.
در این میان گرایش
به علوم انسانی بسیار کمتر است و این نشان می دهد عدم توجه به رشد متوازن
درآمد مشاغل مختلف در یک جامعه چه تأثیر اسفاکی بر انتخاب های تحصیلی و
شغلی دانش آموزان می گذارد. این امر در فرآیند هدایت تحصیلی آنها بسیار
مشهود است و یکی از چالش های آموزش و پرورش توزیع متوازن دانش آموزان در
رشته های مختلف است
