رایج ترین دسته بندی موجود برای کهکشان ها توسط ادوین هابل انجام و توسط ستاره شناس جرارد واکولورس بازبینی شده است. این دسته بندی از سه گروه اصلی تشکیل شده و با توجه به ویژگی های جزئی کهکشان ها(مانند وسعت مارپیچ ها، اندازه و طول میله های ستاره ای، اندازه منحنی های ستاره ای در کهکشان ها) به زیر مجموعه های کوچکتر تقسیم می شوند. در عصر مشاهدات چند طول موجی، این زیر مجموعه ها مشتمل بر نشانه هایی برای هر یک از ویژگی ها نسبت به تشکیل ستاره در یک کهکشان و طول عمر ستاره های آن تعیین می شوند.
کهکشان های مارپیچی
کهکشان های مارپیچی رایج ترین نوع کهکشان در جهان هستی می باشند. کهکشان راه شیری و کهکشان مجاورش آندرومدا از این نوع کهکشان ها هستند. این مارپیچ ها مجموعه ای از سحابی ها و دیسک های چرخندۀ ستاره ای عظیم میباشند که توسط ماده تاریک احاطه شده اند. محدوده نورانی واقع در مرکز یک کهکشان، "منحنی کهکشانی” نامیده می شود.
کهکشان های مارپیچی بسیاری دارای حلقه ها و خوشه هایی پر از ستاره هستند که این حلقه ها و خوشه ها در بالا و پایین دیسک ها صف آرایی کرده اند. کهکشان های مارپیچی که دارای میله های ستاره ای عظیم و موادی که از مناطق مرکزی آنها عبور می کند، هستند "مارپیچ های میله ای” نامیده می شوند.
تعداد بسیاری از کهکشان ها این میله های ستاره ای را در خود جای داده اند و ستاره شناسان این میله ها را برای درک بهتر نقش آنها در کهکشان ها مورد مطالعه خود قرار داده اند.علاوه بر این میله ها، کهکشان ها ممکن است دارای سیاهچاله های بسیار عظیم در مرکز خود باشند. زیرگروه کهکشان های مارپیچی بر اساس ویژگی های منحنی ها، بازو های مارپیچ و شکل این بازوها تقسیم بندی می شوند.
کهکشان های بیضوی
تعداد بسیاری از کهکشان ها این میله های ستاره ای را در خود جای
کهکشان های بیضوی شکل تقریبا به شکل یک تخم مرغ میباشند و به طور گسترده در خوشه های کهکشانی و گروه های متراکم و کوچکتر یافت می شوند. بیشتر کهکشان های بیضوی دارای ستاره های پیرتر و با چگالی کمتر می باشند و به دلیل کمبود گاز های مورد نیاز برای تشکیل ستاره ها و ابرهای غباری، عمل تشکیل ستاره های جدید در آنها کمتر اتفاق می افتد.
کهکشان های بیضوی شکل دست کم دارای صد میلیون تا صد تریلیون ستاره میباشند و طول این کهکشان ها می تواند از صد سال تا چند هزار سال نوری باشد. امروزه ستاره شناسان بر این گمانند که هر کهکشان بیضوی شکل یک سیاهچاله بسیار متراکم در مرکز خود دارد که با تراکم خود کهکشان نیز بی ارتباط نیست. از کهکشان های بیضوی می توان مسیه ۵۷ را نام برد. کهکشان های بیضوی دارای زیرگروهی به نام "کهکشان بیضوی شکل کوتوله” میباشند که چیزی بین کهکشان بیضوی شکل معمولی و گروه های ستاره ای به هم پیوسته ای به نام خوشه های گرد می باشند.
کهکشان های نامنظم
کهکشان های نامنظم همانطور که در نامگذاری آنها گفته شد در "شکل” نامنظم هستند. بهترین مثال قابل مشاهده از زمین برای این دسته، "ابر ماژلانی کوچک” میباشد. کهکشان های نامنظم را به دلیل عدم وجود ویژگی های هیچ نوع از دو نوع کهکشان های ذکر شده، نمی توان در آن دسته بندی ها جای داد.
آنها ممکن است ساختارهای میله ای در کهکشان ها، محدوده های فعال تشکیل ستاره ای را داشته باشند و حتی بعضی از این کهکشان های کوچک نامنظم بعنوان "کهکشان های نامنظم کوتوله” شناخته شوند. این کهکشان ها شباهت بسیاری به کهکشان های تشکیل شده در ۱۳٫۵ میلیارد سال پیش دارند. کهکشان های نامنظم براساس ساختارهای آنها(یا عدم وجود این ساختارها) تقسیم بندی می شوند.
منبع: bigbang