مهروماه

ناسا برای اولین بار گزارشی از خطرات پزشکی پرواز در فاصله حدود ۳۶۰ کیلومتری سطح زمین را منتشر کرد.

جوان، اؤن، دانشیار پزشکی بالینی در دانشگاه LSU Health New Orleans و دانشکده پزشکی در بتن روژ و عضو فضانوردان ناسا و از جمله پزشکان حاذق در صنعت هوافضا در مقاله‌ای نوشت یافته‌های جدید نشان می‌دهد که بدن انسان هنوز ما را در فضا غافلگیر می‌کند. ما تاکنون در مورد پزشکی هواشناسی یا فیزیولوژی فضایی چیز‌های زیادی باید بیاموزیم.

طبق مطالعه‌ای که روی یازده فضانورد درگیر ناراحتی قلبی و عروقی انجام شد، پزشکان به دنبال یافتن درمان‌های جدید در مورد فیزیولوژی گردش خون بودند که نه تنها به نفع بیماران روی کره زمین خواهد بود بلکه می‌تواند برای سلامتی فضانوردان در مأموریت‌های بعدی کاوش در فضا به ماه و مریخ بسیار مهم باشد. این مطالعه ساختار و عملکرد ورید ژوگولار داخلی را در جریان طولانی مدت فضایی که فضانوردان در معرض تغییر خون و فشار مایع بافتی قرار دارند، بررسی و ارزیابی کرد.

معاینات سونوگرافی از رگ‌های داخلی ژولر‌های فضانوردان در زمان‌های مشخص شده و در موقعیت‌های مختلف در طول ماموریت انجام شد. نتایج حاصل از سونوگرافی که حدود دو ماه از زمان انجام این ماموریت انجام شده بود، یک ترومبوز وریدی انسدادی داخلی عروق چپ (لخته خون) در یک فضانورد را نشان داد. فضانورد، با راهنمایی در زمان واقعی و تفسیر توسط دو رادیولوژیست مستقل روی زمین، سونوگرافی دیگری را انجام داد که این ظن را تأیید کرد.

از آنجایی که ناسا قبلاً با این شرایط در فضا روبرو نشده بود، مباحث مربوط به تخصص‌های مختلف خطرات ناشناخته سفر به فضا مانند لخته و مسدود شدن رگ‌ها را در برابر ریزگرد‌ها مورد بررسی قرار داد. داروخانه ایستگاه فضایی دارای ۲۰ ویال حاوی ۳۰۰ میلی‌گرم آنوکساپارین تزریقی (یک رقیق کننده خون مانند هپارین) بود که هیچ داروی ضد انعقادی ندارد. این تزریق‌ها چالش‌های خاص خود را ایجاد می‌کنند. سرنگ‌ها محدود هستند و جذب مایعات از ویال به دلیل اثرات کشش سطحی یک چالش مهم در فضا است.

فضانورد مورد مطالعه، درمان با انوکساپارین را در ابتدا با دوز بالاتری آغاز کرد که پس از ۳۳ روز کاهش یافت. اگرچه اندازه لخته به تدریج منقبض شد و جریان خون در بخش ژوگولار داخلی آسیب دیده توانست در روز چهل و هفتم القا شود، اما گردش خون خود به خود پس از ۹۰ روز از انجام درمان ضد انعقادی هنوز وجود نداشت و فضانورد تا چهار روز قبل از بازگشت به زمین، مجبور به دریافت پیکسابان بود.

پس از استقرار در زمین، سونوگرافی لخته باقیمانده را که بدون نیاز به ضد انعقاد بیشتر در دیوار‌های رگ مسطح شده بود، نشان داد که تا ۲۴ ساعت پس از فرود همچنان باقی مانده بود. این روند تا شش ماه پس از بازگشت به زمین، بدون هیچ علائمی در بدن فضانورد باقی ماند.

فضانورد سابقه شخصی یا خانوادگی در لخته شدن خون را نداشت و سردرد یا چهره شکوفه‌ای حاصل از بی وزنی در فضا را تجربه نکرده بود. تغییرات در سازماندهی جریان خون، همراه با خطر پروترومبوتیک کشف نشده در مطالعه، نیاز به تحقیقات بیشتر را نشان می‌دهد.

به گفته دکتر اون بزرگترین سؤالی که باقی می‌ماند این است که چگونه با یک ماموریت کلاس اکتشافی در مریخ مقابله کنیم؟ چگونه می‌توانیم خود را از نظر پزشکی آماده کنیم؟ تحقیقات بیشتری باید در خصوص شکل‌گیری لخته در این محیط و اقدامات متقابل احتمالی انجام شود.

ترومبوز وریدی ژوگولار داخلی اغلب با سرطان، یک سوند ورید مرکزی یا هیپراستول تخمدان همراه است. اخیراً، در تعداد فزاینده‌ای از سوء مصرف کنندگان مواد مخدر IV مشاهده شده است که دارو‌ها را مستقیماً به داخل ورید ژوگولار داخلی تزریق می‌کنند. این بیماری می‌تواند عوارض بالقوه تهدید کننده زندگی، از جمله سپسیس سیستمیک و آمبولی ریوی داشته باشد.