اين تقويم اروپايي از قديمي ترين تقويم جهان که در بين النهرين به دست آمده و تاريخ آن به پنج هزار سال پيش مي رسد، قديمي تر است.
گروهي از دانشمندان دانشگاه بيرمنگهام در حفاري هاي خود در منطقه اي به نام "وارن فيلد" در قلعه کراتس اسکاتلند، 12 گودال يافته اند که ظاهرا با آنها مراحل گذار ماه رهگيري مي شده است. مردم به کارشناسان مي گويند اين گودال ها در رديف طلوع خورشيد در اول زمستان قرار دارند تا "اصلاح نجومي" سالانه اي را براي افزايش دقت اندازه گيري فصل ها فراهم کنند.
"وينس گافني" استاد دانشگاه بيرمنگهام و مجري اين تحقيقات مي گويند اين يافته نشان دهنده يک گام مهم به سوي ساخت رسمي ابزاري براي اندازه گيري زمان و از اين رو خود تاريخ است.
اين "تقويم" ميان سنگي حدود 10 هزار سال قدمت دارد که قدمت آن بسيار بيشتر از تقويمي است که در بين النهرين براي اندازه گيري زمان استفاده مي شد.
اين شواهد حاکي از آن است که جوامع شکارچي در اسکاتلند براي اصلاح حرکت فصلي سال قمري نه تنها به رهگيري زمان نياز داشتند بلکه در اين کار از مهارت نيز برخوردار بودند. اين يافته ها حاکي از آن است که اهالي اين منطقه تقريبا پنج هزار سال پيش از آنکه نخستين تقويم رسمي در خاورنزديک ساخته شود، سال قمري را پيگيري مي کرده اند.
دکتر ريچارد بيتس از دانشگاه سنت اندروز و يکي ديگر از محققان حاضر در اين پروژه مي گويد اين کشف نخستين نمونه از چنين ساختاري است و هيچ سايت قابل مقايسه اي در انگليس يا اروپا تا چندين هزار سال پس از اثر تاريخي يافته شده در وارن فيلد ساخته نشده است.
در اين پروژه باستان شناسي دانشگاه هاي سنت اندروز ليستر و بردفورد نيز مشارکت داشته اند.
نتايج اين تحقيقات درنشريه Internet Archaeology منتشر شده است.