مهروماه

دانشمندان اخیرا بخشی را در بدن کشف کردند که تا به حال توصیف نشده بود: یک لایه عمیق‌تر در عضله «جونده» یا «ماضغه» که فک پایینی را بلند می‌کند و برای عمل جویدن ضروری است.

به نقل از لایوساینس درسنامه‌های جدید آناتومی یا کالبدشناسی دو لایه عمقی و سطحی برای عضله جونده (masseter) توصیف می‌کنند، اما چند درسنامه قدیمی به احتمال وجود یک لایه سوم هم در این عضله اشاره کرده‌اند، هر چند در این باره توافق نظری وجود نداشته است.

گروهی از پژوهشگران سوئیسی که نتایج کارشان را ژورنال «سالنامه‌های آناتومی» منتشر کرده‌اند، تصمیم گرفتند این موضوع را بررسی کنند که آیا این عضله مهم فک واقعا آنچنان که برخی از متون تاریخی اشاره می‌کنند، دارای یک لایه مخفی عمیق‌تر هم هست یا نه.

این پژوهشگران برای این کار سر ۱۲ جنازه انسانی را که در فرمالدئید نگهداری شده بودند، تشریح کردند؛ آنها همچنین ۱۲ جنازه «تازه»‌ را سی‌تی اسکن کردند و اسکن ام‌آرآی یک فرد زنده را هم بازبینی کردند. آنها پس از این بررسی‌ها، یک لایه سوم «مجزا از لحاظ کالبدشناسی» را در عضله جونده تشخیص دادند. این لایه کاملا عمیق از زائده گونه‌ای استخوان گیجگاهی (که در جلوی گوش زیر پوست صورت قابل لمس است) تا زائده منقاری فک پایین (برآمدگی مثلثی‌شکل در شاخ فک پایینی) کشیده می‌شود.

سیلویا مزی از بخش زیست‌پزشکی دانشگاه بازل سوئیس و نویسنده اول مقاله در بیانیه‌ای گفت: «این بخش عمیق عضله جونده آشکارا از دو لایه دیگر عضله از لحاظ مسیر و کارکرد قابل‌تشخیص است».

بر اساس گزارش این پژوهشگران این لایه عضلانی با توجه آرایش رشته‌های عضلانی احتمالا با «با بالا بردن و عقب کشیدن» زائده منقاری به پایدار کردن فک پایینی کمک می‌کند. به گفته مزی، این لایه تازه‌یافت‌شده تنها بخش عضله جونده است که می‌تواند فک پایینی را به عقب بکشد.

دکتر ینس کریستوف تورپ، استاد و بالینگر در مرکز دندانپزشکی دانشگاه بازل سوئیس و نویسنده ارشد مقاله این بررسی در این باره گفت: «گرچه عموما تصور می‌شود که پژوهش‌های کالبدشناسی در ۱۰۰ سال گذشته چیزی کشف‌نشده در بدن انسان باقی نگذاشته است، یافته‌های ما به نتیجه‌ای انجامید که تاحدی شبیه کاری است که جانورشناسان با کشف یک گونه مهره‌دار جدید انجام می‌دهند.»

این پژوهشگران نام این عضله جدید را به لاتین Musculus masseter pars coronidea, (بخش منقاری عضله جونده) نامیده‌اند.

به گفته این پژوهشگران، این کشف ممکن است اهمیت بالینی هم داشته باشد، زیرا شناخت این لایه عضلانی جدید می‌تواند به پزشکان در انجام جراحی‌های بهتر در منطقه فک و درمان عوارض مربوط به مفصل فک پایین به جمجمه کمک کند.