دوران جمع بندی عید به باور بسیاری از مشاوران خوب کشور و اساتید برتر، دورانی با اهمیتی بالا از جنبه درس خواندن است. خیلی از مراجعینم که تجربه ناموفقی در کنکور داشته اند، یکی از گره های کار خود را در تعطیلات عید و روند درس خواندن خود در این مدت مهم و تاثیرگذار می دانند. بسیاری از دانش آموزان بیان می کنند که تا قبل از عید با پشتکار بالا برای کنکور مطالعه می کرده اند؛ اما تعطیلات عید به جای سکوی پرش، تبدیل به نقطه تنزل و ضعف آنها و از دست رفتن فرصت بسیار مفید مطالعه برای دانش آموز شده است. هر دانش آموزی نیازمند برنامه جمع بندی عید است و باید با حساسیت بالا و وسواس به این دوران توجه کرد.
دوران عید فرصتی برای جمع بندی و به تسلط رسیدن در درس هایی است که در نیم سال اول مطالعه کرده ایم. از آن رو اهمیت عید بیشتر خودش را نشان می دهد که اکثر کلاس های مدرسه و آموزشگاه ها تعطیل هستند و دانش آموزان می توانند به بالاترین ساعت مطالعه خود برسند. از طرف دیگر دوران جمع بندی عید نقطه نزدیکی به آزمون های جمع بندی موسسات مختلف است. در بسیاری از مدارس بلافاصله بعد از دوران طلایی جمع بندی عید، امتحانات میان ترم برگزار می شود و شاید بتوان گفت برای دانش آموزان سال دوازدهم بهترین فرصت برای جمع بندی یا پوشش عقب افتادگی های درسی است.
ایام عید را از نظر اهمیت به دو دسته تقسیم می کنیم:
برنامه جمع بندی عید | مسائل انگیزشی
در دوران جمع بندی عید، اکثر دانش آموزان دچار سستی و بی انگیزگی شده و توان و انگیزه سابق خود برای مطالعه را ندارند که این موضوع تبدیل به معضل بزرگی برای دانش آموزان، مدارس، مشاوران تحصیلی و دبیران شده است. چرایی این مشکلات به دلیل وجود رفت و آمد ها، دید و بازدید ها، سریال ها و مجموعه های تلویزیونی و وضعیت جدید در این مدت برای دانش آموزان است که هر چقدر هم شرایط برای یک دانش آموز فراهم و ایزوله باشد، همچنان شاهد تاثیر رفت و آمد ها و سایر مسائل در کوتاهی دانش آموزان و از دست دادن فرصت جمع بندی عید خواهیم بود.
علت بعدی این است که دانش آموزان به مدت زیادی از محیط تحصیل خود،اساتید و مشاوران تحصیلی دور هستند و از آنجایی که کلاس ها برقرار نیستند، بر روی دانش آموزان نظارت کافی وجود ندارد. بسیاری از دانش آموزان در مدیریت زمان جمع بندی عید برای کنکور ناتوان هستند؛ در نتیجه از این زمان برای استراحت خود استفاده می کنند. به وضوح می توان ادعا کرد که این عوامل تاثیر چشم گیری در پسرفت بسیاری از دانش آموزان خواهد داشت.
مسئله مهم دیگری که وجود دارد، این است که از آنجایی که دانش آموزان زمان آزاد زیادی دارند، اگر برنامه ای دقیق و اصولی نداشته باشند؛ ممکن است که دچار چند برنامگی شوند. بدین شکل که مباحث مختلف را مطالعه کنند، اما در هیچکدام به تسلط ایده آل و کافی دست نیابند. نکته مهم این است که دوران عید، دوران جمع بندی است و نه پهن بندی. دوران پهن بندی دورانی است که دانش آموزان به تازگی به مطالعه یک سری از مطالب می پردازند. بنابراین تاکید می شود که در برنامه جمع بندی عید، مطالب قبلی مرور شود، مجددا تست ها بررسی شود، خلاصه نویسی شود و مطالب به صورت کلی جمع شود.
تمامی این مسائل موجب سردرگمی دانش آموز شده و باعث می شود که وظایف خود را انجام ندهند، از برنامه خود عقب بمانند، از مسائل مهم به شکل سطحی گذر کنند و عملکرد آنها کیفیت مناسب را نداشته باشد که موجب کاهش بازدهی و کارایی دانش آموزان خواهد شد.
برنامه جمع بندی عید | مسائل درسی
مطالعه در محیط خانه موجب می شود که کیفیت مطالعه دانش آموزان در این مدت کاهش یافته که عمده عوامل موثر بر این مسئله در بالا ذکر شد. به وضوح می توان ادعا کرد که شرایط موجود در ایام عید، به شدت می تواند بر کارایی دانش آموزان و عملکرد آنان اثر بگذارد که توصیه بسیاری از اساتید و مشاوران تحصیلی، حضور در اردو های مطالعاتی است.
اگر دانش آموزان می خواهند از لحاظ درسی یک خط مشی و یک مسیر مشخص برای جمع بندی عید داشته باشند؛ به آنها توصیه می شود که با همان برنامه و آزمون هایی که تا الان جلو آمده اند، ادامه دهند. اما استراتژی های متفاوتی وجود دارد. عمده استراتژی ها بدین شکل است که گروهی از دانش آموزان نیم سال دوم سال دوازدهم را می خوانند؛ گروهی دیگر نیم سال اول سال دوازدهم و یک پایه را مرور می کنند.
بعضی مدارس اعتقاد دارند که نیم سال دوم در برنامه جمع بندی عید باید مطالعه شود؛ به این دلیل که دانش آموزان برای آزمون های میان ترم خود آماده شوند و حتی برای امتحانات نهایی یک آمادگی نسبی کسب کنند. چرا که دبیران در دو ماه بهمن و اسفند دروس ترم دوم را تدریس می کنند تا دانش آموزان بتوانند در جمع بندی عید برای کنکور، دروس ترم دوم خود را جمع کنند تا فرصت مرور و تست زدن هم برای این دروس به صورت کامل وجود داشته باشد.
استراتژی نیم سال اول به این دلیل است که خیلی از مشاوران تحصیلی و مدارس معتقدند که تعطیلات عید، آخرین فرصتی است که یک دانش آموز می تواند دروس ترم اول را جمع کند و به یک جمع بندی کلی برسد و اگر این فرصت استفاده نشود، فرصت دیگری برای این دروس وجود نخواهد داشت. برای مثال اگر دانش آموزی فصل حرکت شناسی را در نیم سال اول مطالعه کرده است، آخرین دوره و مرور فصل حرکت شناسی آن دانش آموز،مربوط به دی ماه و امتحانات ترم اول او خواهد شد. بعد از آن در دو ماه بهمن و اسفند، دبیران به تدریس دروس جدید ترم دوم خواهند پرداخت و دانش آموز به احتمال زیاد فرصت مطالعه مجدد فصل حرکت شناسی را نخواهد داشت. بعد از تعطیلات عید نیز دانش آموز وارد امتحانات میان ترم دوم شده و بعد از آن با فاصله ای بسیارکوتاه، دوره امتحانات ترم دوم شروع خواهد شد و دبیران هم هر آنچه از ترم دوم باقی مانده باشد را تدریس خواهند کرد. پس همانطور که مشخص است، بیشترین فشار بر روی نیم سال دوم است. تنها زمان باقی مانده، فرصت مطالعاتی جمع بندی عید کنکور است و هیچ زمان دیگری برای مرور مفاهیم ترم اول وجود نخواهد داشت و دانش آموز باید در تعطیلات عید با یک منبع قوی تر به جمع بندی مطالب مورد نظر بپردازد.
آزمون های آزمایشی زیادی در ایام عید برگزار می شود؛ مانند آزمون هفته اول فروردین، آزمون هفته دوم فروردین و … اما واقعیت این است که بیشتر این آزمون ها خیلی خوشبینانه برنامه ریزی شده و ممکن است که اکثر دانش آموزان به این برنامه ها نرسند و یا حتی برای رسیدن به آن آزمون، از یک جمع بندی مناسب باز بمانند. در اصل دوران عید زمانی است که دانش آموز باید با حوصله و متمرکز، درس های مورد نظر خود را مطالعه کنید، به اندازه کافی و به صورت تحلیلی تست بزنید. در این میان دروس ترم یک که حدود 60 درصد از زمان کنکور را به خود اختصاص داده است و زمان زیادی از مطالعه آن گذشته است را نباید نادیده گرفت، بنابراین پیشنهاد می شود که حتما دروس ترم یک را در برنامه جمع بندی عید مطالعه کنند و خیلی نگران آزمون های آزمایشی عجیبی که هفته اول عید و فروردین ماه گذاشته می شود، نباشند و تمرکز دانش آموزان بر دروس ترم اول باشد.
توصیه و برنامه جمع بندی عید برای دانش آموزان قوی
در این مرحله به دانش آموزان قوی توصیه اکید می شود که کتاب تست جدیدی را شروع کنند و اول از همه یک بار به مرور خلاصه ها بپردازند و یا اگر در درسی ضعف دارند، مجددا جزواتشان را به طور کامل مطالعه کنند. در ادامه به تست های هایلایت و نشانه دار خود رجوع کنند و آنها را مورد بررسی قرار دهند و سپس کتاب تست جدید خود را شروع کنند که این کتاب باید یک پله سنگین تر و سخت تر از منابع قبلی باشد که مشاوران تحصیلی حرفه ای باید از سطح بندی این منابع آگاه باشد.
توصیه و برنامه جمع بندی عید برای دانش آموزان تازه کار
اما یک توصیه برای دانش آموزانی که تازه می خواهند برای کنکور در دوران جمع بندی عید، شروع به کار کنند. این افراد می توانند با مشورت با بهترین مشاوران کنکور، یک سری از درس ها را حذف کنند و لزومی وجود ندارد که همه درس ها مطالعه شوند. فقط مطالعه دقیق برای تعدادی از درس ها در فرصت مطالعاتی عید می تواند به نتیجه قابل توجهی منجر شود. این دانش آموزان می توانند در ایام عید به کتب و جزوات و منابع معرفی شده از طرف مشاوران تحصیلی رجوع بکنند و با یک برنامه مشخص برای نتیجه مناسب در کنکور هدایت شوند.
توصیه به دانش آموزان برای مطالعه دروس عمومی در جمع بندی عید برای کنکور
پیشنهاد می شود که دانش آموزان در ایام عید دروس عمومی را به صورت ترکیبی مطالعه کنند و تست بزنند. به صورت ترکیبی به تست های آرایه، قرابت، دستور، قواعد عربی، قواعد انگلیسی، لغات انگلیسی و … پاسخ بدهند. همچنین برای این دروس، وجود باکس ها و برنامه های تکراری روزانه الزامی است تا بتوان با تسلط کامل از این دروس گذر کرد و نتیجه دلخواه را کسب کرد.
به طور کلی تعطیلات عید فرصت خوبی برای کار کردن بر روی مهارت ها و بررسی تعداد زیادی تست می باشد. بنابراین دانش آموزان باید بر روی تست ها توجه کافی و لازم را داشته باشند و از این فرصت برای افزایش تسلط هر چه بیشتر خود بر روی این مطالب استفاده کنند.