یک ساعت نجومی یک ساعت با مکانیسمهای خاص و صفحات مدرج است و برای نشان دادن اطلاعات نجومی از جمله موقعیت های نسبی خورشید، ماه، صورت های فلکی منطقةالبروج، و گاهی اوقات سیارات بزرگ استفاده میشود.
نوع دیگری از ساعت نجومی وجود دارد که در اصل رله ساعت نجومی است و به اختصار به آن ساعت نجومی گویند.این رله عملاً به جای رله فتوسل استفاده میشود با این تفاوت که نیازی به نور محیط ندارد و با استفاده از مختصات جغرافیایی و فرمولهای تعیین موقیعیت خورشید(فرمولهای نجومی) غروب و طلوع خورشید را محاسبه کرده و در غروب آفتاب رله را وصل و در طلوع آفتاب رله را قطع می کند.این وسیله به خصوص برای کاهش مصرف برق برای معابر استفاده داردو
ساعت نجومی چیست و چه تعریفی دارد؟
این ساعت دستگاهی است که سازوکار و نظام متفاوتی دارد، اطلاعات مرتبط با نجوم را بر صفحات خود درج نموده و آن‌ها را نشان می دهد. این اطلاعات گاهی حاوی نمودارهایی از نقشه‌های خورشید و ماه، جایگاه سیاره‌ها و همچنین موقعیت و شرایط صور فلکی است. نوعی از ساعت‌های نجومی موجودند که ساختاری مشابه فتوسل ها دارند اما برای عملی کردن هدف معین شده و عملکرد اختصاصی خود، وابسته به وجود نور و روشنایی در فضا نیستند.
بیشتر بدانید انواع فتوسل کدامند؟
این دسته از دستگاه‌های نجومی که با هدف بهبود در روند استفاده از انرژی و ممانعت از مصرف بیرویه آن و به عبارتی برای صرفه‌جویی در برق ساخته شده‌اند، به واسطه دریافت اطلاعات شاخصی از قبیل فرمولهای مرتبط با نجوم، شرایط نسبی قرارگیری و جایگاه خورشید و همچنین اطلاعات در زمینه جغرافیا، هنگام طلوع و غروب آفتاب را معین می‌کنند. این سیستم‌ها در زمان غروب آفتاب فعال‌اند و به هنگام طلوع آفتاب فعالیت آن‌ها متوقف میشود. به عبارت دیگر ساعت های نجومی دستگاه‌هایی هستند که مکانیسم آن‌ها مدیریت اتوماتیک میزان نور و روشنایی محیط است.
این ساعت‌ها زمان طلوع آفتاب و یا غروب کردن آن را حساب می‌کنند و به این وسیله روشنایی و میزان نور فضا را مدیریت می‌کنند، آن هم بدون اینکه به دریافت نور و روشنایی نیازمند باشند. ساعت‌های نجومی این فعالیت را به وسیله کسب اطلاعات از طول و عرض جغرافیایی نواحی مختلف به انجام می‌رسانند.
همه این‌ها سبب می شود که دقت این دستگاه نجومی در نحوه مدیریت و کنترل بسیار بالا باشد، چراکه تمام این فعالیت‌ها بدون وجود نور صورت می‌گیرد. پس از بیان این توضیحات درباره ساعت نجومی، بد نیست برای بهتر نشان دادن موارد کارایی‌اش، نحوه کارایی آن را با فوتوسل مقایسه کنیم. اما قبل از آن لازم است به شرح مختصری درباره فوتوسل بپردازیم.
فتوسل چیست؟
فتوسل ها ابزارهایی هستند که با اتکا به زمان طلوع یا غروب آفتاب و یا در نمونه‌های دیگر، به واسطه نقشه‌های درج شده در سیستم کامپیوتر، می‌توانند به روشن و خاموش کردن یا فعال و غیرفعال کردن تجهیزات برقی مانند یک لامپ بپردازند.
ممکن است نام فتوسل‌های نجومی به گوشمان خورده باشد. در این باره لازم است بگوییم که این فتوسل‌های نجومی در واقع همان ساعت‌های نجومی هستند که از نیاز به گرفتن نور و روشنایی مبرا خواهند بود. (این ویژگی عدم نیاز به دریافت نور، سبب میشود که بتوانیم این دستگاه ها را در داخل تابلوهای برق تعبیه کنیم.)
فتوسل‌های نجومی با استناد به برنامه‌ها و طرح‌های درج شده در سیستم کامپیوتر، زمان دقیق و حساب شده طلوع و غروب آفتاب را معین نموده و بر مبنای آن به روشن و یا خاموش کردن چراغ‌ها و لامپ‌ها می‌پردازند.
این دستگاه‌ها قادر هستند تا برای مشارکت در صرفه‌جویی برق و انرژی، کوتاه شدن زمان روزها در زمستان و یا بلند شدن زمان روزها در تابستان را نیز دریافت و ثبت کنند و بر این اساس تنظیم شوند.
نحوه تنظیم فتوسل نجومی نیز به این صورت است که در گام نخست به ثبت و تنظیم کردن ساعتی که در داخل سیستم دستگاه قرار دارد مبادرت می‌ورزیم و در گام بعدی نیز بر مبنای جغرافیای مراکز استان‌ها، یک کد معین شده را در دستگاه ثبت می‌کنیم؛ در نهایت زمان دقیق فعال و غیر فعال شدن (روشن و خاموش شدن) سیستم، تنظیم و عملی میشود.
اما چرا می‌توان ساعت نجومی را به فتوسل ترجیح داد؟
مدار تعیین وضعیت فتوسل‌ها به گونه‌ای است که ناگزیریم این دستگاه‌ها را حتما در محیط‌های باز قرار دهیم و از تعبیه آن‌ها در مکان‌های سر پوشیده صرف نظر کنیم. لذا دوام و عمر این سیستم‌ها به واسطه حضور در موقعیت‌های مکانی مختلف که چندان هم مطلوب نیستند، در خطر قرار می‌گیرند. قرار دادن فتوسل‌ها در فضاهای باز، یعنی قرار دادن آن‌ها در معرض بارندگی، تغییرات محیطی و آب و هوایی، گرما و سرمای هوا، گرد و غبار ناشی از انواع بادها، تابش مستقیم اشعه‌های مضر خورشید و… که همگی سبب تسریع روند از بین رفتن فتوسل‌ها می‌شوند.
چرا ساعت نجومی بهتر از فتوسل است
برتری ساعت نجومی در قیاس با فتوسل ها در آن است که ساعت های نجومی طول عمر و مقاومت بیشتر در برابر شرایط جغرافیایی و آب و هوای متفاوت دارند.
در ساخت ساعت‌های نجومی سنسورهایی نظیر سنسورهای چشمی، به کار نرفته است و بنابراین می‌توانیم این سیستم ها را در مکان هایی که حتی اندک نوری در آن‌ها وجود ندارد، نصب کنیم؛ (مانند انواع تابلوها)! استفاده از ساعت‌های نجومی در این مکان‌ها که در آن‌ها اقدامات احتیاطی به میزان قابل توجهی رعایت میشود، سبب سلامت دستگاه و افزایش عمر مفید آن خواهد شد.
علاوه بر این‌ها، از آنجا که ساعت‌های اتمی برای فعالیت خود به نور احتیاح ندارند و تغییرات و نوسانات در زمینه میزان روشنایی محیط نیز کوچک‌ترین خللی در کارایی آن‌ها ایجاد نمی‌کند. در نتیجه از کیفیت عملکرد این ساعت‌ها در فضاهای تاریک یا مرطوب مثل بارندگی‌ها یا عدم وجود نور خورشید کاسته نمی‌شود و همچنان قادر هستند به روشن یا خاموش کردن دستگاه‌ها و لامپ‌ها و چراغ‌ها به موازات زمان طلوع یا غروب آفتاب بپردازند.
بنابراین استفاده از ساعت‌های نجومی گزینه بهتری تلقی میشود و ضریب امنیت را نیز تا حد قابل اعتنایی افزایش می‌دهد و به طور کلی طرز کار با ساعت نجومی، به مراتب ساده‌تر بوده و از کیفیت فراتری نیز برخوردار است.
ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون:
