برای یک مطالعه ایده آل در طول روز باید حواسمان به نکاتی باشد تا دچار بلند پروازی نشویم و به طور جدی مطالعه را پیش بگیریم. بیشک برنامه ریزی روزانه به شما کمک میکند. با برنامه ریزی، مدیریت و کنترل کارها آسانتر میشود، میتوانید میان اهداف کوتاهمدت و بلندمدت تعادل برقرار و کارها را بر اساس اهمیتی که برایتان دارند اولویتبندی کنید.
حقیقت این است که احتمالا شما نمیتوانید روزی ده ساعت درس بخوانید. مغز ما برای هضم اطلاعات ورودی نیاز به زمان دارد و ممکن است آشفتهبازاری که برای مغز ایجاد میکنید، اوضاع را نهتنها به سمت بهتر شدن سوق ندهد، بلکه بدترش کند.
حالا فرض را بر این بگذارید که قبلش هم درسخوان نبودهاید، اوضاع بدتر میشود. مغز شما به این نوع زندگی عادت ندارد و مدام بخشهای مرتبط با درد را برای مقابله فعال میکند در نتیجه این کار بعد از چند روز تمام توانِ اراده شما را در خود میبلعد و تمام. خب اگر فکر میکنید که آب پاکی را روی دستتان ریختم و کار تمام است، کمی صبر کنید. اگر بتوانید روشتان را برای مطالعه بهینه کنید، با بالا بردن بازده، برنده بازی خواهید بود.
خواب مهم است
خواب مهم است، به خصوص وقتی پای حافظه، حفظکردن و درک مطلب به میان میآید. بایستی که حداقل در این دوره فشرده یادگیری، تا جایی که میتوانید
کیفیت خواب خود را افزایش دهید. به این ترتیب:
۱) برنامه منظمی برای خواب بچینید. ساعت مشخصی را به رختخواب بروید و حتی اگر برای روزهای اول برای خوابیدن با مشکل مواجه شدید در فضای تاریک اتاق و در رختخواب بمانید. به خود خوابیدن زیاد فکر نکنید که نتیجه عکس میدهد. در رختخواب ذهنتان را رها کنید. بدن شما طی چند روز به الگوی جدیدی که به او تحمیل میکنید عادت کرده و به مرور راحتتر میخوابید. این روش حداقل روی چند نفر از دوستانم جواب داده است و راضی بودهاند.
۲) دو ساعت قبل از خواب، موبایل و هر صفحه نورانی دیگر (به خصوص تلویزیون) را کنار بگذارید. فضا را تا حد امکان تاریک کنید تا ملاتونین برای به خواب رفتن شما به مقدار لازم توسط غدههای پینهآل یا صنوبری ترشح شود.
۳) قبل از خواب، یادداشتهایی که در طول روز برداشتهاید را مرور کنید. این مرور به مغز شما میفهماند که این موضوع اهمیت دارد و در حین خواب، اطلاعاتی که در طول روز خواندهاید و به آن مرتبط است را تقویت میکند. در نتیجه آن همه درسی که خواندید را به زبالهدان مغز منتقل نمیکند!
از کجا شروع کنیم؟
فرض کنید که یک کار تمام وقت دارید. ساعت هشت صبح تا ساعت شش بعد از ظهر. ده ساعت کار که دو ساعتش به ناهار و استراحت میگذرد. همین الان برای خودتان یک بازه مشخص را تعیین کنید. لازم است که یک ساعت پایان روز کاری برای خودتان داشته باشید تا ذهنتان در طلب رسیدن به آن ساعت، شما را در طی ساعات کاری یاری کند.
حالا شما یک نقشه کلی دارید. با توجه به آنچه باید در طول این مدت به اتمام برسانید، یک برنامه برای هفته پیش رو بنویسید. لازم نیست که این برنامه زیاد به جزئیات بپردازد، بلکه همین که یک نمای کلی از آنچه که از خود انتظار دارید را نشان دهد کافی است.
زمانبندی کنید
زمانی که در حال مطالعهاید، به مرور تمرکزتان را از دست میدهید. با از دست رفتن تمرکز، مغز شما در پیوند اطلاعات و ساختن قطعههای مفید دچار مشکل میشود. به عبارتی هرچه جلو میرود بازده شما کمتر شده و هرچه بازده کمتر میشود هدر رفتِ وقت بیشتر. برای این کار ما از تکنیک پومودورو استفاده میکنیم.
تکنیک پومودورو چیست؟
در این تکنیک شما بسته به مطلب درسی یک تایمر بیست دقیقه تا یک ساعته در کنار خود میگذارید و در طول آن مدت زمان، بر روی آن آیتم درسی متمرکز میمانید.
با خودتان تکرار کنید که «من طی مدت زمان پومودورو، آن را نخواهم شکست و هر کاری دارم را به بعد از تمام شدن تایمر موکول میکنم.» یک کاغذ کنار دستتان بگذارید تا چیزهایی که به ذهنتان میرسد را در آن یادداشت کنید و از ذهنتان بیرون بیندازید و در جا به مطلبی که در حال کار کردن روی آن هستید، برگردید. پومودورو را یک موجود مقدس در نظر بگیرید که شکستن آن، عواقب سنگینی را برایتان به همراه خواهد داشت. مدت زمان معمول یک پومودورو ۲۵ دقیقه است.
اراده این برنامه سنگین را از کجا بیاورم؟
به قول کتاب The Power of Habit اراده مانند یک عضله است. شما نمیتوانید که یک عضله را یک شب بسازید و همینطور از یک عضله ضعیف انتظار داشته باشید که از پس یک برنامه سنگین بربیاید. پس منابعمان محدود است و در نتیجه لازم است در استفاده از آن صرفهجویی کنیم.
در برنامه بالا ما ۱۴ فشار ضعیف به عضله اراده وارد میکنیم. خوبی تکنیک پومودورو به این است که فشار را از عضله اراده برمیدارد. مهم است که شما به پومودورو مثل یک پدر یا مادر احترام بگذارید و حرف روی حرفش نزنید. اگه این داستان را در پس ذهن خود داشته باشید، برای تمام کردنش، بعد از شروع شدنش، به قدرت اراده نیاز خاصی نخواهید داشت. به این صورت عضله ضعیف اراده خودتان را کمکم تقویت میکنید و از طرفی از برنامه هم به خاطر بیارادگی باز نمیمانید.
برنامه را ویرایش کنید
عملکرد هفتگی خود را بررسی و سعی کنید که مشکلات برنامهای که برای هفته پیش نوشتید را برطرف و برنامه هفته بعد را بهینهتر بنویسید. بازخوردها مهم هستند بنابراین یک کاغذ برای یادداشت این بازخوردها در کنار خود داشته باشید. بعد از چند هفته بهترین برنامهای که با وضعیت شما سازگار است را خواهید داشت.
عادتهای جدید و خوب بسازید
اولش سخت است ولی اگر این روند را به مدت دو هفته ادامه دهید، کمکم بدن عادت میکند و دیگر نیازی به نیروی زیادی برای اجرایی کردن برنامه ندارید. پس لطفا این دو هفته به هر ترفندی که شده خودتان را متقاعد کنید که پا پس نکشید
اطرافتان را خلوت کنید
حالت پرواز موبایل فقط برای سوار شدن داخل هواپیما نیست، برای نگرفتن اعلان و پرت نشدن حواس هم کارایی دارد. تمام راههای ارتباطی خود با دنیای بیرون را ببندید و اگر امکانش هست، کلا اینترنت را قطع کنید. میز کار را خلوت و اتاقتان را مرتب کنید. این جزئیات ریز به تمرکز شما کمک فراوانی میکند. نشانههایی که در چرخه عادت نقش دارند، از همین شلوغی های اطراف جان میگیرند. با مرتب و خلوت کردن اطراف خود و کم کردن وسایل مزاحم مثل گوشی موبایل، احتمال پدیدار شدن عادتهای بد را به حداقل برسانید.
خودتان را مهمان کنید
به عنوان آخرین نکته، خودتان را مهمان کنید. بعد از هر پومودورو یک کاری که مورد علاقهتان است و از طرفی وقتتان را زیاد نمیگیرد انجام دهید. اگر مثل خیلیها با خوردنی راضی میشوید، بهتر است بعد از هر نشست خودتان را به یک چیز خوشمزه مهمان کنید. یادتان باشد که رژیم غذایی هم مهم است، انرژی لازم برای مغز را تامین کنید.