فرسودگی تحصیلی حالتی است که در آن شما دچار خستگی از مطالعه کردن دروس، بی علاقه شدن به مطالب درسی و عدم پیشرفت تحصیلی یا پیشرفت بسیار کم می شوید. فرسودگی تحصیلی زمانی اتفاق می افتد که احساس فشار بیش از حد می کنید.
این حس سبب می شود که شما دچار استرس شوید و با ادامه داشتن این استرس، شما انگيزه و علاقه ی خودتان را به درس خواندن و انجام تکالیف تان از دست می دهید. در نتیجه عملکرد تحصیلی تان پائین می آید و شما دچار حس نا امیدی و ناتوانی و بی‌ميلی به درس خواندن می شوید. فرسودگی تحصیلی چنانچه کنترل نشود و بهبود نیابد میتواند شخص را دچار بیماری افسردگی کند. همچنین استرس طولانی مدت میتواند اثرات مخرب زيادی بر بدن و روان شخص بگذارد.
*علایم پیدایش فرسودگی تحصیلی
فرسودگی تحصیلی با تعدادی از علایم زیر معلوم می شود:
- خستگی فکری
- خستگی طولانی مدت
- نبود انگیزه
- کاهش توانایی جذب اطلاعات
*جلوگیری از فرسودگی تحصیلی
چنانچه شما بعضی از نشانه های بالا را در خودتان حس می کنید زمان آن رسیده است که رفتار خود را در رابطه با مسایل تحصیلی، تغيير دهید. همینطور چنانچه شما نسبت به این که دچار فرسودگی تحصیلی شوید نگران بوده و میخواهید راهکارهایی برای پيش‌گيری از آنرا در نظر بگیرید میتوانید راهکارهای زیر را امتحان کنید.
- ایجاد کردن اهداف منطقی برای پيش‌گيری از فرسودگی تحصیلی
- درس خواندن را متوقف نکنید.
- اموزش مدیریت زمان
- علامت های فرسودگی تحصیلی را در خویش بررسی کنید.
- شرایط را انکار نکنید.
- از مشاور مدرسه، دانشگاه یا یک روان شناس کمک بگیرید.
*شیوه های مبارزه با فرسودگی تحصیلی
در واقع افرادی دچار فرسودگی تحصیلی خواهند گردید که یک فرآیند خسته کننده را آغاز نموده که طی مدتی به راحتی دچار حواس پرتی شوند. در نتیجه لازم باشد برای تلافی کردن این حواس پرتی مطالب تکراری را بار ديگر مطالعه کند. در ادامه بعضی از روش های مقابله با فرسودگی تحصیلی بیان شده است:
روش اول:مطالعه اصولی
بعضی از اشخاص بر این باور هستند که مطالعه بدون هیچگونه وقفه، زمان استراحت و یا حتی تفریح امکان پذیر بوده و توان آنرا دارند ؛ ولی این یک باور اشتباه است. در واقع هرچه زمان یادگیری به علت اهمیت آن بیشتر باشد، امکان اشتباه و باور غلط در این باره هم بیشتر خواهد شد.
می توان مطالعه و یادگیری را به مسابقه دو تشبیه کرد ؛ به طوری که یک دونده حرفه ای می داند که چه مسافتی را آهسته و آرام بدود و یا در چه مواقعی سریعتر از همیشه بدود. چگونه می توان این روش را با یک داوطلب کنکور نسبت داد ؟
شخصی که تصمیم به مطالعه و یادگیری آگاهانه را دارد لازم است مثل یک دونده به صورت تعادلی و برنامه ریزی شده در مسیر حرکت کنند. به عنوان مثال میتوان 5 روز از هفته از ساعت 8 صبح تا 6 بعدازظهر به مطالعه و یادگیری پرداخته و بعد از آن هم به ديگر کارهای روزمره شان.
روش دوم:تمرکز کردن
این شیوه تضاد روش قبلی بوده و توصیه می کند که مثل یک دونده رفتار نکنید ؛ به طوری که یک دونده نمی تواند مثل یک داوطلب کنکور و یا دانش آموز در حال تحصیل باشد ؛ ولی چگونه این شباهت به تضاد نسبت داده شد ؟
در واقع میتوان گفت زمان های استراحت شخصی که در حال درس خواندن بوده از اهمیت بالایی برخوردار است ؛ آیا می دانید علت آن چیست ؟ برای این که بعضی از اشخاص ممکن است که در زمان استراحت تمرکز خویش را از دست داده باشند.
می توان گفت سعی کنید فعالیت ها و یا استراحت را از وضعیت معقول خویش خارج نکرده و در چارچوب مطالعه و یادگیری خود بگنجانید. تمرکز حواس از جمله فاکتورهای مهم مطالعه بوده که برای یادگیری از اهمیت بسياری برخوردار میباشد .
روش سوم:حذف عوامل حواس پرتی
به طور مثال فرض کنید شخصی در یک مهمانی و یا حتی محیط کار تصمیم به مطالعه گرفته باشد ؛ آیا این مطالعه فایده ای دارد ؟ بازده این مطالعه چگونه است ؟ شخص با این شیوه از مطالعه چند درصد از مطالب را یاد می گیرد ؟
لازم است بدانید که در محیط هایی که عوامل حواس پرتی بسیار است ؛ شخص بی گمان تمرکز خود را از دست خواهد داد. به همین علت میتوان گفت برای یادگیری هر چه بهتر و سریعتر لازم است نه تنها عوامل حواس پرتی را دور کرده بلکه تمرکز حواس خود را هم بالا ببرید.
برای این که دائم حواستان پرت نشود از عوامل مزاحمی مثل موبایل ، اینترنت، حرف زدن با دیگران، تماشا تلویزیون و غیره فاصله بگیرید. در نتیجه میتوان گفت محیط انتخابی باید بگونه ای باشد که موقع استراحت حواستان را به کلی درگیر نکند.
