پیش مطالعه: پیش مطالعه سریع دروس که باعث می شود دانش آموز با کلیات محتوای درسی آشنا بشود و نکات کلیدی را شناسایی کند در نتیجه سرکلاس تمرکز بیشتری دارد و درس را بهتر یاد بگیرد.
پیش خوانی یعنی اینکه دانش آموز مطالب درسی را قبل از تدریس معلم در کلاس درس روخوانی یا مرور روزنامه وار بکند. زمانی که دانش آموز مطالب درسی را به صورت سطحی و روزنامه وار می خواند باعث می شود یک سری سوال در ذهن او ایجاد شود و ذهنش به چالش کشیده شود. همین سوالات که پاسخ آن ها را دانش آموز نمی داند در پیش مطالعه به آن ها می رسد و همین پیش خوانی یادگیری را برای دانش آموز عمیق تر می کند. پیش خوانی سریع دروس باعث می شود که دانش آموز با کلیات محتوای درسی آشنا بشود و نکات کلیدی را شناسایی کند همین امر باعث میشود دانش آموز تمرکز بیشتری بر روی مطالب درسی داشته باشد و درس را بهتر بفهمد.
پیش خوانی و یادگیری
در کل بدانید کسی که با شناخت و آگاهی کاری را انجام بدهد، نتایج خوبی هم به دست می آورد. فرض کنید کار ضروری پیش بیاید و باید به جایی بروید که تا حالا اصلا نرفته اید عاقلانه ترین کار برای اینکه یه وقت گم نشوید و وقتتان تلف نشود این است که قبل از رفتن نقشه را دقیق بررسی کنید و بهترین مسیر را انتخاب کنید. می شود این جور بیان کرد که مطالعه کردن دقیقا مثل آدرس پیدا کردن است هر چه قدر دانش آموزان با آگاهی بیشتری مطالب را مطالعه کنند نکات و مفاهیم را بهتر یاد می گیرند و خیلی کمتر با معضلی مثل کم آوردن وقت و یا عدم ارتباط مناسب مفاهیم روبرو می شوند. در نهایت می توان اینجور بیان کرد که پیش خوانی فرآیندی است که باعث شناخت بهتر دانش آموزان از مفهوم متن می شود البته شاید در ابتدا بعضی دانش آموزان فکر کنند که کار مفیدی نیست و وقت تلف کردن است اما در صورت رعایت روش های اشاره شده متوجه می شود که پیش خوانی کردن چقدر موثر است. توصیه ها و راهکارهای پیش خوانی یعنی قبل از اینکه دانش آموزان خواندن یک مطلب را شروع کنند با یک مطالعه ی سطحی چارچوب کلی متن را به دست بیاورند و بفهمند که هدف اصلی متن چیه تا راحت تر و سریع تر متوجه مطلب بشوند.
اهمیت پیش خوانی در موفقیت درسی
یکی از ویژگی های دانش آموزان موفق در پیشرفت درسی، پیش خوانی است. پیش خوانی یعنی اینکه دانش اموزان مطالب درسی را قبل از تدریس معلم در کلاس درس از قبل روخوانی یا مرور روزنامه وار کنند با این کار پیش زمینهای از مطالب جدید را در ذهن خود خواهند داشت هر چند امکان دارد دانش آموزان مطالب را به طور کامل یادنگرفته باشند ولی با این کار یک پله از دوستان خود که در برنامه درسی خود پیش خوانی نداشته اند جلوتر هستند. با این کار (پیش خوانی) دانش آموز هنگامی که معلم مطالب درسی را آموزش می دهد به دلیل اینکه مطالب برای ذهن او آشنا است دقیقا در ساخت شناختی دانش آموز سازماندهی می شود و این باعث می شود که مطالب را بهتر یادبگیرد و با دقت و تمرکز بیشتری به معلم توجه کند و اینجاست که یادگیری برای دانش آموز معنی دار می شود و حتی توانایی او در یادگیری بالا می رود و موفقیت دانش آموز در فراگیری مطالب درسی دوچندان می شود. نکاتی که در پیش خوانی باید در نظرگرفته شود:
دانش آموز هنگامی که پیش خوانی می کند سعی کند نکات مهم را به خاطر بسپارد.
دانش آموز سعی کند که مطالب را حفظ نکند اما با دقت بخواند
با یکبار مرور کردن دانش آموز مطالب را بازیابی کند و برای خود توضیح دهد.
فواید پیش مطالعه
دانش آموزی که مطالعه می کند بخشی از مطالب درسی را متوجه می شود این بخش در دانش آموزان نسبت به سطح درس فرق می کند و به مرور تاثیر پیش مطالعه افزایش می یابد مثلا دانش آموزی که در آغاز راه است ممکن است بار اول که می خواهد این کار را انجام بدهد 20 درصد از مطالبی را که در جلسه درس گفته خواهد شد دریابد و 80 درصد مطالب را متوجه نشود . او با پیش مطالعه در می یابد که چه قسمت هایی از متن درس را به تنهایی می فهمد و چه قسمت هایی را بدون معلم نمی فهمد به همین جهت هنگامی که معلم آن بخشها را تدریس می کند بیش تر دقت خواهد کرد تا دریابد که مقصود چه بوده است.
پیش مطالعه استخوان بندی کل مطلب را در اختیار دانش آموز می گذارد به طوری که اگر احیانا بر سر درس تمرکز فکری اش از هم گسیخت یا احیانا دقایقی در درس تاخیر کرد محور بحث از دستش خارج نشود و آن چنان نباشد که تا آخر بحث هیچ یک از مطالب را متوجه نشود.
پیش مطالعه به دانش آموز این قدرت را می دهد که توانایی علمی خود را ارزیابی کند و دریابد که چه مقدار از مطالب را می تواند به تنهایی و با مراجعه مستقیم به مدارک به دست آورد و به خوبی بفهمد.
پیش مطالعه این قدرت را به دانش آموز می دهد که معلم خود را ارزیابی کند البته این توانایی در آغاز چندان برجسته نیست ولی به تدریج آشکار می شود مثلا اگر دانش آموزی در یک مطلب درسی 20 درصد مطلب را در می یابد بابد ببیند چند درصد دیگر را از طریق معلم می آموزد. در اوایل امر کمیت مطالبی که از معلمش یاد می گیرد زیاد است و مقدار مطالبی که خودش به دست می آورد کم است رشد علمی زمانی تحقق می یابد که این نسبت تغییر نکند یعنی میزان مطالبی که خود دانش آموز متوجه می شود افزایش یابد اگر او این راه را ادامه بدهد ممکن است به جایی برسد که درس معلم دیگر برای او فایده ای نداشته باشد یعنی معلم چیزی فزون تر از آنچه او فهمیده به او نمی دهد یا درس او مطالب و نکات مهم تر و اساسیتر در برندارد حتی در بعضی موارد ممکن است شاگرد از معلم جلوتر برود یعنی شاگردی که پیش مطالعه می کند از معلم هم بیشتر مطالب استخراج می کند و به نکات و ظرایفی دست می یابد که معلم از آن بی بهره است.
در کل می توان بیان کرد که پیش مطالعه یعنی اینکه اگر دانش آموز بخواهد یک کتاب یا فصلی از یک کتاب را یاد بگیرد نخست به سرعت تمام آن کتاب یا آن فصل را یکبار نگاه کند تا یک برداشت کلی از موضوع ها و قسمتهای مهم آن کسب نماید. این خواندن اجمالی یا پیش خوانی می تواند دانش آموز را در سازماندهی به مطالب مثلا ایجاد نوعی ساخت سلسله مراتبی برای آن ها کمک نماید.