در این مقاله قصد داریم شما را با برخی از روش های یادگیری از راه دور یا همان remote learning آشنا کنیم تا به کمک آنها تجربه بهتری از کلاس‌های غیر حضوری داشته باشید.
آشنایی با برخی از روش های یادگیری از راه دورحال قرار است با هم ببینیم که چکونه استفاده یا حذف برخی از عوامل موثر در یادگیری می‌تواند تجربه بهتری از کلاس‌های آنلاین را برای شما رقم بزند. هر کدام از این تکنیک‌ها زمانی تاثیر بیشتری خواهند داشت، که در کنار بقیه آنها قرار بگیرند. پس به دقت و با برنامه ریزی آنها را در هنگام کلاس‌های خود به کار بگیرید:
برنامه ریزی
استفاده از ابزارها و پلتفرم‌های آموزشی مختلف
مشارکت کلاسی
سوال پرسیدن
خلاصه نویسی
تمرین کردن
برنامه داشته باشیدفراموش نکنید که هیچ چیز تغییر نکرده است. شما همان دانشجویان یا دانش‌آموزان هستید و باید همان مطالب درسی را یاد بگیرید. پس اولین اولیت شما باید برنامه ریزی برای درس خواندن باشد. فرقی ندارد که یک دانش آموز هستید یا معلم، در چنین شرایطی داشتن یک برنامه مناسب به شما کمک کند تا بیشترین بهره را از یادگیری از راه دور ببرید. اما بگذارید ببینم که یک دانش آموز و یک معلم هر یک باید چگونه برنامه ریزی کنند؟
اول با دانش آموزان شروع می‌کنیم. برای اینکه بتوانید در دوران کرونا و استفاده از روش های یادگیری از راه دور مطالب را به خوبی یاد بگیرید، بهتر است که برنامه‌ای برای مرور مطالب داشته باشید. برای اینکار می‌توانید مقاله مراحل یادگیری را مطالعه کنید تا بیشتر با نکاتی که برای یادگیری نیاز دارید آشنا شوید. همچنین شما باید همانطور که در مدرسه بودید، زمانی که قرار است پای آموزش بنشینید را تنها به این کار بسپارید. این یعنی:
تلفن همراه خود را کنار بگذارید.
جلوی تلویزیون ننشینید!
در حین برگزاری کلاس از خوردن و آشامیدن بیش از حد پرهیز کنید.
سعی کنید محیط مطالعه خود را شبیه به کلاس درس کنید تا کمترین حواسی پرتی را تجربه کنید.
اما به سراغ معلمان می‌رویم. معلمان نیز باید از قبل برای هر جلسه از تدریس برنامه ریزی کنند. بهترین کاری که آنها می‌توانند در این دورا انجام دهند آموزش از طریق پاورپوینت و اسلایدهای جذاب است. امکاناتی که در حالت عادی معمولا در دسترس آنها نیست. بهتر است که قبل از هر جلسه مطالبی که قرار است تدریس کنید را به صورت اسلایدهای خلاصه درآورید و آنها را برای دانش آموزان یا دانشجویان خود بارگزاری کنید. سپس بر اساس طبیقه بندی و ترتیب اسلاید‌ها درس را پیش ببرید.
از پلتفرم‌ها و ابزارهای مختلف استفاده کنیدضعف اینترنت در کشور ما ممکن است که باعث شود نه معلمین و اساتید و نه دانشجویان و دانش‌آموزان تجربه خوبی از کلاس‌های آنلاین داشته باشند. اما یک راهکار مناسب برای حل این مشکل و بهبود آموزش از راه دور این است که از پلتفرم‌های مختلفی برای آموزش استفاده کنیم. مثلا اگر ادوبی کانکت روی سیستم شما مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند، می‌توانید در کنار آن از اپلیکیشن‌هایی مثل واتسپ استفاده کنید . برخی مطالب را هم در آن‌جا تدریس کنید. چنین کاری باعث می‌شود که صرف یک ایراد نرم افزاری خللی در آموزش شما ایجاد نکند.
همچنین استفاده از برخی ابزارها هم می‌توانند به یادگیری شما کمک کنند. مثلا اگر با نقشه کشی ذهنی آشنایی داشته باشید، به راحتی و با کمک نرم افزار iMindMap می‌توانید مطالبی که از هر بخش خلاصه نویسی کرده‌اید را به شکل نقشه‌های ذهنی با کیفیت دربیاورید. به این ترتیب هر زمان که نیاز به مرور آنها داشته باشید این نقشه‌های ذهنی در دسترس شما خواهند بود.
در کلاس مشارکت داشته باشیدیکی از مواردی که متاسفانه در کلاس‌های آنلاین و آموزش از راه دور دیده نمی‌شود عدم مشارکت دانشجویان و دانش‌آموزان در کلاس است. این موضوع معمولا دو دلیل عمده دارد. اول اینکه آنها مطالب مربوط به آن جلسه را مطالعه نکرده‌اند و دوم اینکه اصلا حواسشان به کلاس نیست!
برای مقابله و رفع مشکل اول بهتر است همانطور که پیش‌تر گفتیم برنامه‌ریزی کنید و بر طبق برنامه خود مطالب را مطالعه کنید. به این ترتیب می‌توانید برای شرکت در کلاس‌ها آماده باشید. اما علاوه بر آن لازم است که سر کلاس هم تمرکز شما فقط معطوف به درس باشد. به همین دلیل سعی کنید کامپیوتر یا موبایل خود را از برنامه‌ها و فایل‌های اضافی پاک کنید. حداقل در طول زمان کلاس بر روی تلگرام و اینستاگرام خود قفل بگذارید تا وسوسه استفاده از آنها به سراغتان نیاید. یادتان نرود که برای بهره بردن از روش های یادگیری از راه دور باید شرایطی شبیه به کلاس درس را برای خودتان به وجود بیاورید. پیش این دو مورد را جدی بگیرید.
سوال کردن را به عنوان یکی از روش های یادگیرییکی از مشکلات بزرگی که دانشجویان و دانش آموزان ایرانی در کلاس‌های حضوری و غیر خضوری درگیر آن هستند، سوال نپرسیدن است. بارها برای همه ما پیش آمده با اینکه بخشی از مطلب را به خوبی یاد نگرفته‌ایم، باز هم در سوال پرسیدن از معلم و استاد خود درنگ کردیم. بخشی از این موضوع برمی‌گردد به ترس ما از سوال پرسیدن. خیلی از ما تصور می‌کنیم که اگر سوال بکنیم در چشم معلم و سایر همکلاسی‌ها به چشم کسی دیده می‌شویم که بهره هوشی کمی دارد! برای همین هم ترجیح می‌دهیم اگر چیزی را یاد نگرفتیم خودمان بعدا به سراغش برویم. در حالی که چنین تفکری از اساس اشتباه است. شاید یکی از مزیت‌های کلاس‌های آنلاین و غیرحضوری این است که شما با دوستان خودتان روبرو نمی‌شوید و در نتیجه لازم نیست که خجالت بکشید.
دومین مورد اما به معلمان و اساتید ما برمی‌گردد. متاسفانه بسیاری از آنها فرصت سوال پرسیدن را به دانش‌آموزان و دانشجویان نمی‌دهند. در نتیجه با کوچکترین سوالی از جانب آنها عصبانی می‌شوند. چنین فضایی باعث می‌شود که نه تنها یادگیری افراد کاهش یابد، بلکه نقض‌های آنها هم هیچوقت بطرف نشود. بهتر است که حتما زمانی را به دانش‌آموزان و دانشجویان اختصاص دهیم تا سوالات خود را در مورد مبحث تدریس شده بپرسند.
خلاصه نویسی کنیدپیش تر گفتیم که مرور مطالب یکی از روش های یادگیری از راه دور است که می‌تواند میزان یادگیری ما را افزایش دهد. اما برای اینکه بتوانیم مطالب را راحتتر مرور کنیم، باید از قبل آنها را خلاصه کرده باشیم. در واقع خلاصه نویسی به ما کمک خواهد کرد تا بتوانیم حجم زیادی از مطالب درسی را، به صورت نکات کوتاهی دربیارویم. اینگونه تنها با نگاه کردن به این نکات، تمام مطالب یادمان خواهد آمد. اما برای خلاصه نویسی چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
مختصر و مفید بنویسید، یادتان نرود که قرار است خلاصه بنویسید، پس لازم نیست تمام مطالب را در خلاصه‌های خود تکرار کنید.
از کدگذاری استفاده کنید.
سعی کنید بعد از خلاصه نویسی، مطالب را به شکل نقشه‌های ذهنی دربیاروید که استفاده و یادگیری از روی آنها برای شما ساده‌تر شود.
از رنگهای مختلف استفاده کنید و دسته بندی‌های خود را بر اساس آنها انجام دهید.
به تمرین‌ها و تکالیف نگاه ویژه‌ای داشته باشید
آخرین مورد از روش های یادگیری از راه دور که در این مقاله قصد داریم به آنها اشاره کنیم توجه بیشتر به تمرینات و تکالیفی است که بر عهده شما گذاشته شده است. ممکن است خیلی از شما به جای اینکه بخواهید تمرینات را خودتان و با توجه به چیزهایی که یاد گرفته‌اید انجام دهید، سعی کنید که تنها پاسخ‌های دوستانتان را کپی کنید. این کار در حالت کلی و کلاس‌های حضوری هم کاملا اشتباه است. چرا؟ چون این تمرینات به اید دلیل به شما داده شده‌اند که یادگیری شما را افزایش دهند. پس بهترین کار این است که قبل از اینکه به سراغ آنها بروید یک دور تمام مطالب خلاصه نویسی شده خود را مرور کنید.
تمرینات و روش های یادگیری از راه دور اما اگر دبیر یا استاد باشید چطور؟ چه کاری باید در مورد تمرینات انجام دهید؟ اولین چیزی که باید به آن توجه داشته باشید، ساده بودن تمرینات است. ساده بودن صرفا به این معنا نیست که حل آنها برای دانش آموزان یا دانشجویان ساده باشد. بلکه باید درک آنها برایشان ساده باشد و پیچیدگی‌های اضافه در آنها دیده نشود. علاوه بر آن سعی کنید بیشتر بر روی کیفیت تمرینات تمرکز کنید. همچنین هر جلسه پاسخ‌ها را به دقت بررسی کنید و اشکالات دانش‌آموزان را به آنها گوشزد کنید.
