چند بار برای شما پیش آمده که یک مطلب را بارها و بارها بخوانید، اما درست زمانی که به آن نیاز دارید آنرا فراموش کنید؟ خب این اتفاقی است که تقریبا برای همه ما افتاده است. اما چاره چیست؟ مطالعه بدون فراموشی برای بسیاری از ما به رویا تبدیل شده است. دلیل اصلی آن هم این است که ما معمولا نمیدانیم چگونه درس بخوانیم. همین هم موجب فراموش شدن مطالب درسی میشود. در حالی که یادگیری تکنیک های درس خواندن به ما کمک خواهد کرد تا با صرف زمان کمتر و دقت بیشتر، تمام مطالب درسی را به خوبی یاد بگیریم.
به همین دلیل هم ما در این مقاله ۸ روش منحصر به فرد را برای مطالعه بدون فراموشی به شما آموزش میدهیم تا به کمک آنها بتوانید به بهترین شکل درس بخوانید.
۱- تکرار برای مطالعه بدون فراموشی کافی نیست!اولین مانع بر سر مطالعه بدون فراموشی ، تکرار مطالب است. نتایج تحقیقات نشان میدهد که بیشتر دانش آموزان بد از مطالعه کردن یک کتاب، آن را دوباره و چند باره میخوانند. در صورتی که این استراتژی برای درس خواندن کاملا اشتباه است.
چرا؟ دلیل اصلی آن دانشی است که شما در دفعه اول به دست میآورید. بعد از اولین مطالعه، شما مسلما چیزهای جدیدی یاد خواهید گرفت. پس زمانی که برای دومین بار همان مطالب را مطالعه میکنید، مدام با خود میگویید “اینجاشو که بلدم، اینم که خوندم” و به همین شکل فقط صفحات را یکی بعد از دیگری ورق میزنید.
بهترین راه حل برای مقابله با این مشکل،
یادداشت برداری است. آشنایی با روش های خلاصه نویسی به شما کمک خواهد کرد که مطالب را خیلی خوب الویت بندی کرده و آنها را یادداشت کنید. بدین ترتیب هرگاه که لازم باشد دوباره آنها را مطالعه کنید، مغزتان دیگر با پیش فرض اینکه چیزی را بلد هستید، آنرا دور نمیاندازد. بلکه با این ذهنیت که مطالبی که یادداشت کردهاید مهم هستند، دقت بیشتری هنگام مطالعه آنها به خرج خواهید داد.
۲- خودتان را با سوال کردن بسنجیدسوال پرسیدن به همان میزان میتواند به شما کمک کند که پاسخ دادن به سوالات میتواند کمک کننده باشد. برای اینکه مطالب را بهتر درون ذهن و حافظه خود ثبت کنید، سعی کنید پس از مطالعه هر بخش، از خود سوالاتی در مورد آن بپرسید.
بازیابی اطلاعات یکی از بهترین روشها برای مطالعه و یادگیری بدون فراموشی است. این بازیابی به سادگی و به کمک سوال کردن از خودتان قابل دستیابی است. برای اینکار هم میتوانید از سوالات موجود در کتابها استفاده کنید و هم خودتان سوالاتی با توجه به متنی که مطالعه کردهاید طرح کرده و سعی کنید به آنها پاسخ دهید.
فایده دیگر این تکنیک زمانی است که شما قادر نیستید به برخی از سوالاتی که طرح کردهاید به خوبی پاسخ دهید. اینجاست که میفهمید نقاط ضعف شما کدامند و برای برطرف کردن آنها برنامهریزی خواهید کرد.
۳- نقش مطالب مرتبط در مطالعه بدون فراموشیپیدا کردن ارتباطات شاید کار مشکلی به نظر بیاید، اما برای یادگیری بدون فراموشی امری حیاتی و مهم است. برای اینکه بتوانید مطالب جدید را بهتر از قبل یاد بگیرید، بهتر است بین مطالب جدید با چیزهایی که از پیش آموختید ارتباط برقرار کنید.
مثلا در درسی مثل ریاضی عملا این اتفاق به صورت خودکار میافتد. اما در سایر دروس معمولا این شما هستید که میبایست مطالب را به هم ارتباط دهید. ارتباط دادن مطالب به هم یکی از بهترین اصول مطالعه صحیح است که متن را به نوعی شبیه به یک داستان میکند. مغز ما هم نسبت به داستانها و قصهها حساسیت بیشتری دارد و آنها را راحتتر یاد میگیرد.
بهترین ابزار برای اینکه هم مطالب را خلاصه کنید و هم ارتباط بین آنها را ترسیم کنید، نقشه کشی ذهنی است. نقشه کشی ذهنی به خاطر شکل منحصر به فردی که دارد به فرد اجازه میدهد که به راحتی و بدون هیچ مشکلی حجم زیادی از دروسی که مطالعه کرده است را، داخل یک نقشه نمودار مانند درسته بندی کند. سپس باب اضافه کردن شاخههای جدید، میتوانید مطالب را به هم متصل و مرتبط کنید.
۴- از تصاویر، شکلها و نمودارها کمک بگیریدهمین چند ثانیه پیش بود که در مورد نقشه کشی ذهنی صحبت کردیم. در واقع ابزارهایی از این دست به دلیل شکل ظاهری منحصر به فرد خود به شما کمک میکنند تا با تحریک و تقویت حافظه دیداری خود، آنها را راحتتر به خاطر بسپارید.
ذهن ما در به خاطر سپردن تصاویر بهتر عمل میکند. به همین دلیل هم استفاده از نمودارها و تصاویر به یادگیری بدون فراموشی ما کمک خواهد کرد. مطالعه مقاله آموزش تصویر سازی اطلاعات بیشتری را در این باره در اختیار شما خواهد گذاشت.
۵- تاثیر فلش کارت بر مطالعه بدون فراموشیفلش کارت درست کردن یکی دیگر از استراتژیهایی است که میتواند به یادگیری بدون فراموشی منتهی شود. البته شرایطی هم در سر راه هستند که فقط با رعایت کردن آنها می توانید از این استراتژی استفاده کنید.
فلش کارت حتما نباید فیزیکی باشد، نرمافزارها و اپلیکیشن های ساخت فلش کارت زیادی در بازار موجودند.
فلش کارتها فقط باید حاوی اطلاعات مهم باشند، سعی نکنید که تمام مطالب کتاب یا جزوه درسی خود را بر روی آنها بنویسید!
فلش کارت معمولا برای مرور دروس، پس قبل از اینکه به سراغ آنها بروید بهتر است که حداقل یک بار مطالب درسی را خوانده باشید.
برای استفاده از فلش کارتها برنامهریزی داشته باشید، این به شما کمک میکند که در استفاده از این تکنیک ثبات خود را حفظ کنید.
۶- مطالب را روی هم تلمبار نکنیدیکی از عوامل مهم که موجب از یاد رفتن مطالب میشود، تلمبار کردن آنها روی هم و سعی در مطالعه آنها در شب امتحان است. درس خواندن در شب امتحان اگرچه لازم است، اما اگر حجم مطالبی که باید مطالعه کنید زیاد باشد، استرس ناشی از این اتفاق میتواند تمام تمرکز شما را از بین ببرد.
برای اینکه بدون فراموشی مطالعه کنید بهتر است که در طول ترم و به صورت روزانه، هر روز بخشی از مطالبی که باید برای امتحان مطالعه کنید را بخوانید. این کار به شما کمک میکند که مطالب را در طولانی مدت یاد بگیرید، و استرس ناشی از درس نخواندن، موجب عدم تمرکز هنگام درس خواندن شما نشود.
بهتر است آهسته و پیوسته حرکت کنید تا نه از درسهای خود باز بمانید و نه به دلیل استرس بالا نتوانید به خوبی در همان زمان کمی که در اختیار دارید هم مطالب را مرور کنید. فراموش نکنید که شب امتحان برای مرور مطالبی است که در طول ترم خواندهاید. پس خیلی روی آن حساب نکنید!
۷- مطالعه بدون فراموشی به کمک مرور مطالبمنحنی فراموشی ابینگهاوس یکی از اصلی ترین نظریاتی است که در حوزه یادگیری به آن استناد میشود. برای اینکه بهتر این موضوع را درک کنید بگذارید مثالی برای شما بزنیم.
همه ما در طول زندگی امتحاناتی داشتهایم و کمابیش برای آنها آماده شدیم. اما خیلی وقتها پیش آمده که با وجود اینکه در طول ترم مطالب را مطالعه کردهایم هم نتوانستیم عملکرد خوبی در امتحانات داشته باشیم. این اتفاق چه زمانی میافتد؟
در واقع مرور کردن مطالب و حتی مطالعه آنها در طول ترم زمانی باعث مطالعه بدون فراموشی خواهند شد که ما حتی این کار را هم با استراتژی مناسب انجام داده باشیم.
اگر معلم هستید، سعی کنید به طور مستقیم یا غیرمستقیم از این منحنی برای افزایش درک و یادگیری دانشآموزان خود استفاده کنید.
۸- ذهنیت خود را تغییر دهیدیک اشتباه رایج بین مردم این است که خیلی زود خود را در زمره کسانی که در یک مهارت خوب یا بد هستند قرار میدهند. البته که عوامل زیادی هستند که میتوانند در میزان علاقه ما به درسهای مختلف تاثیر گذار باشند. اما مشکل اصلی جایی شروع میشود که ما به خود برچسب میزنیم. برچسب زدن یعنی اینکه ما صرفا به دلیل آشنا نبودن با برخی مهارتهای مطالعه مثل آموزش تندخوانی، خود را در یادگیری مطالب حفظی ضعیف میدانیم.
در صورتی که تحقیقات ثابت کرده است که ذهنیت ما مهمترین چیزی است که میتوان میزان موفقیت ما در زمینههای مختلف تضمین کند. پس اگر تا امروز فکر میکردید در ریاضی خنگ هستید، بهتر است ذهنیت خود را عوض کنید. آنگاه شاید جهان یک فیثاغورث جدید به خودش ببیند!