انگیزه نیرویی است که ما را به حرکت و فعالیت و عمل کردن وا میدارد. همه ما برای انجام هر کاری در زندگی و برای برای رسیدن به اهدافمان نیاز به انگیزه داریم. گاهی برای بسیاری کارها مخصوصا اهداف طولانی مدت و سخت ممکن است انگیزه خود را از دست بدهیم و دلسرد شویم، این در حالی است که با کمی تلاش بیشتر میتوانیم به نتیجه دلخواه برسیم. اما چگونه با انگیزه بمانیم؟
۱. دلایل و اهداف کار را به خود یادآوری کنید
گاهی ممکن است بعضی از کارها آنقدر روتین و تکراری شده باشند که اصلا فراموش کنیم دلایل و هدف آن کار چیست؟ اینگونه از انجام آن خسته و نسبت به آن بی انگیزه میشویم. در این مواقع کافی است دلایل خوبی برای انجام آن کار پیدا کنیم و تحلیل کنیم که هدف آن چیست. شاید پاداش مادی یا معنوی، منافع شخصی همچون رشد فردی، یا ایجاد احساس غرور و اعتماد به نفس، هدف کاری باشد که دارید انجام میدهید یا اینکه مرحله ای برای رسیدن به هدف بزرگ شما باشد.
۲. کار را تقسیم کنید و بر پیشرفت خود نظارت داشته باشید
برای اینکه انگیزه خود را حفظ کنید بهتر است اهداف بزرگ خود را به چند مرحله کوچکتر تقسیم کنید تا هم راحتتر انجام شود و هم بتوانید نظارت بیشتری بر پیشرفت خود داشته باشید. در این مسیر هم باید بتوانید مراحلی که برای رسیدن به هدف رد کردید را در نظر بگیرید و یادداشت کنید و هم بتوانید تصویر آینده را تشخیص دهید و بدانید دقیقا در کجای مسیر قرار دارید و چقدر دیگر تا رسیدن به هدف اصلی مانده است.
مثلا برای خواندن یک کتاب ابتدا فهرست و سرفصلهای آن را نگاه میکنید و تعداد صفحات کتاب را در نظر میگیرید. سپس نظارت بهتری نسبت به پیشرفتمان در مطالعه کتاب خواهیم داشت.
۳. روند کار را برای خود لذتبخش کنید
بی شک نگرش و دیدگاه ما به کاری که انجام میدهیم تاثیر بسزایی در انگیزه ما نسبت به آن کار دارد. اگر نتوانیم لذتهای انجام هر کار را پیدا کنیم و حتی از آن کار متنفر باشیم، به احتمال بسیار زیاد کار را در نیمه راه رها میکنیم و به سرانجام نمیرسانیم.
مثلا ورزش کردن ممکن است برای بسیاری افراد بسیار جذاب و سرگرم کننده باشد و از انجام آن لذت ببرند و برعکس بعضی افراد از اینکه از خواب و استراحت و تنبلی بگذرند و کمی فعالیت بدنی داشته باشند بیزارند. خودتان نتیجهی رفتار هر دو دسته افراد را میدانید!
البته که همهی کارها برای همه افراد جذاب و لذتبخش نیستند و هر کس علایق خاص خودش را دارد؛ اما اگر دید مثبت داشته باشید قادر خواهید بود ببینید که اکثر کارها پتانسیل جذاب بودن را دارند و شما میتوانید راههایی برای لذت بردن از انجام آنها بیابید.
۴. خود را سرزنش نکنید و شکستها را اجتناب ناپذیر بدانید
همه ما بارها دچار اشتباه میشویم و وقتی سعی داریم به هدف بزرگی برسیم، گاهی زمین میخوریم؛ شکستها بخشی از فرایند رفتن به دنبال آرزوهای بزرگ هستند. به جای تمرکز روی شکست، از آن درس بگیرید و آن را تبدیل به تجربه ای برای نزدیکتر شدن به هدفتان کنید؛ بله این جمله کلیشهای، واقعیتی است که ارزش بارها تکرار کردن را دارد. خودتان را سرزنش نکنید، بلکه برخیزید و به جلو حرکت کنید.
۵. روش و دیدگاه متفاوتی در پیش بگیرید
شاید کاری که در حال انجام آن هستید خوب پیش نمیرود و شاید هم به خوبی پیش میرود اما برای شما لذتبخش نیست و ایجاد انگیزه نمیکند. در این شرایط بهتر است رویکرد خود را تغییر دهید. اگر برای رسیدن به مقصد راه و روشی را انتخاب کردید که دیدید به نتیجه مطلوب نمیرسید، روش خود را تغییر دهید تا افقهای جدیدی به رویتان باز شود. از تغییر روش نترسید و به آن همچون شکست ننگرید. همیشه راهها و گزینههای زیادی برای انجام یک کار وجود دارد.
۶. به خود جایزه بدهید
انسان هیچوقت از پاداش گرفتن خسته نمیشود! همانگونه که برای ایجاد انگیزه در کودکان از روش پاداش دهی استفاده میشود و مثلا برای گرفتن نمره های خود به او وعده خرید اسباب بازی یا دوچرخه مورد علاقه اش داده میشود، برای با انگیزه ماندن در بزرگسالی نیز، تعیین پاداش و جایزه بسیار موثر است.
مثلا اگر در حال نوشتن پایان نامه هستید و برای خودتان تعیین کردهاید که هر روز چندین ساعت را صرف مطالعه یا آزمایش کنید، میتوانید به ازای هر یک یا دو ساعت که کاملاً مشغول کار هستید، چند دقیقه را به آهنگ مورد علاقهتان گوش دهید. این پاداش کوچک هم خستگی شما را از بین میبرد و هم به شما انگیزه میدهد که کار خود را با جدیت دنبال کنید.
۷. زندگینامه افراد موفق و مطالب انگیزشی را بخوانید
با مطالعه زندگی افراد با انگیزه و آشنایی با اینکه چه عادتهایی در زندگی افراد موفق وجود دارد، میتوانید از آنها الگو بگیرید و انگیزه خود را افزایش دهید. همچنین خواندن جملات انگیزشی از زبان بزرگان و افراد موفق، به اشتیاق و حفظ انگیزه شما کمک میکند.
۸. از ارتباط با افراد بی انگیزه و تمسخرگر بپرهیزید
یکی دیگر از عواملی که به حفظ انگیزه کمک میکند، ارتباط با افراد با انگیزه، ترجیحا با هدفی مشابه شما است. به این ترتیب شما از تجربه های آنها بهرهمند خواهید شد.
اما ارتباط با افراد بیانگیزه و در میان گذاشتن اهدافتان با آنها، ممکن است شما را با افکار منفی آنها مثل غیرممکن نشان دادن هدف و تمسخر مواجه و شما را از ادامه مسیر منصرف کنند.