مهروماه

پس از آنکه وزارت آموزش و پرورش توفق چندانی در هوشمندسازی مدارس به دست نیاورد، در ماده ۶۹ قانون برنامه ششم توسعه، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شد که با رعایت مصوبات شورای عالی فضای مجازی و با همکاری وزارت آموزش و پرورش درباره هوشمند سازی مدارس اقدام کند.
نمایندگان مجلس نیز در جریان تصویب بودجه 1397، وزارت ارتباطات را مجاز کردند از طریق سازمان توسعه ای و شرکت های تابعه خود نسبت به مشارکت خصوصی– عمومی داخلی و خارجی به منظور انجام طرح های دولت الکترونیکی و توسعه خدمات الکترونیکی از جمله هوشمندسازی مدارس اقدام کند.
در نخستین گام عملی پیش نویس طرح شیوه نامه هوشمندسازی مدارس تدوین شده است تا جایگزین شیوه نامه مصوب سال 1391 شود. خسرو سلجوقی مجری سند حمایتی و برنامه اقدام توسعه خدمات فضای مجازی کودک و نوجوان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، با انتشار این سند، از فعالان فضای مجازی و علاقه مندان به بحث هوشمندسازی مداری خواسته است تا درباره این طرح اظهارنظر کنند.

 مدارس هوشمند یعنی چه؟
براساس این طرح هوشمندسازی مدارس، طرحي ملي است كه تلاش می کند كليه فرآیندهای آموزشي و اداري مدارس كشور را به صورت نظام یافته با استفاده از فناوری های نوين ارایه کند.
همچنین مدارس هوشمند به مدارسی گفته می شود که در آن فرآیندهای آموزشي و اداري به صورت يكپارچه و مبتنی بر فناوری های نوين باشد.
محيط ياددهي–يادگيري متناسب با تفاوت های فردی و محتواي چندرسانه اي، معلمان و كاركنان توانمند و علاقه مند به به کارگیری فناوری های نوين در جهت توليد دانش بنیان و نوآوري آموزشي، مديريت نظام یافته يكپارچه رایانه ای در امور آموزشي، پرورشی و پشتیبانی، مشاركت عوامل مدرسه، دانش آموزان، اولیا و جامعه، به کارگیری و استفاده از استعدادهاي بالقوه دانش آموزان، ايجاد ساختار تشكيلات آموزشي و مؤثر و قابل انعطاف، پرورش استعدادهای بهره هوشي و هوش هيجاني و ايجاد تفکر خلاق و ايجاد بسترهاي مناسب شبکه ای، نرم افزاری و راه اندازی اینترانت ملی، ویژگی های مدارس هوشمند از نظر این طرح است.

 سامانه مدارس هوشمند راه می افتد
براساس این طرح همه مدارس وابسته به آموزش وپرورش با توجه به شرایط اولیه مندرج در پیوست همین شیوه نامه می توانند درخواست تعیین سطح هوشمندی مدرسه را داشته باشند.
همچنین سامانه ای برای ثبت اطلاعات مدرسه مورداستفاده قرار می گیرد. از همین طریق تمامی مدارس متقاضی استان به تفکیک منطقه و... سیاهه و مورد نظارت و ارزیابی دقیق قرار خواهند گرفت.
از سوی دیگر مدارس غیردولتی، شاهد و ایثارگران، هیات امنایی، سمپاد و... می توانند در تعیین سطح هوشمند سازی شرکت کنند. همه مقاطع و پایه های تحصیلی در مدرسه نیز شامل این شیوه نامه می شوند.
سطح بندی مدارس بر اساس مولفه های مدل مفهومی (زیرساخت توسعه یافته شامل: فضای آموزشی و تجهیزات، مدیریت یکپارچه، نیروی انسانی شامل: کارکنان، معلمان، دانش آموزان و والدین، محیط یاددهی–یادگیری و ارتباط یکپارچه ای رایانه ای مدارس) تعیین می شود.
مدارس در مسیر هوشمندسازی در ۵ سطح دسته بندی می شوند كه در هر مدرسه با توجه به شاخص ها، در يكي از سطوح قرار مي گيرد و از مزاياي مربوط به آن سطح بهره مند می شود اين ارزيابي هرسال انجام می شود و بر اساس امتياز کسب شده جایگاه مدرسه در یکی از مراحل هوشمندسازی براي سال تحصيلي بعد، ارتقا يا كاهش می یابد. این 5 سطح به ترتیب شامل نیمه الکترونیکی، الکترونیکی، نیمه هوشمند، هوشمند و هوشمند
 پیشرفته می شود.

 اذعان طرح به عقب ماندگی مدارس ایران در حوزه فناوری
در این طرح همچنین درباره وضعیت حاضر آمده است: با وجود تمام تلاش های آموزش وپرورش ايران در دو دهه گذشته همچنان چالش اصلي در مبحث فناوری وجود دارد. در مقالات و پژوهش های مختلف اساتيد، دانشجويان به آسیب شناسی موضوع پرداخته اند؛ اما نکته ای كه بسيار حایز اهميت است، بررسي اين پژوهش ها و مطالعات، حتي در كشورهايي كه خاستگاه اصلي و خود مبدع فناوری اطلاعات بوده اند به اين نكته می رسیم كه هوشمند سازی مدارس تأثیر زيادي بر هوش و ادراك دانش آموزان ايجاد می کند. اين اتفاق چگونه روي می دهد؟ آيا صرفاً با تجهيز كلاس درس و مدرسه به ابزار فناوری نوين آموزشي كافي است؟ يا بايد معلمان و دانش آموزان استفاده از اصول آن را به طور كامل آموزش ببينند و خبره شوند؟ پاسخ به سوالات مطرح شده و سوالاتی در اين زمينه وجود دارد كه پاسخ به آن ها كار دشواري نخواهد بود. مهم ترین مساله در موارد مذكور «ايجاد بستري مناسب روحي رواني، عاطفي» همراه با تعاملي سازنده بين معلمان و مربيان، دانش آموزان و فناوری است.
در آموزش وپرورش نوين كه از آن به هوشمندسازی مدارس ياد می شود، روش های سنتي ياددهي–يادگيري متحول شده و خلاقيت و تفكر جاي بسياري از موارد تكراري را خواهد گرفت، در ۲۰۰ سال گذشته، براي بهبود خدمات ارایه شده تلاش های زيادي شده است. پوشش تحصيلي از اقليت به اكثريت، از آموزش وپرورش با اهداف محدود به آموزش وپرورش با اهداف متنوع، از محيط به عنوان كلاس درس به كلاس درس به عنوان محيط يادگيري–ياددهي، از تلاش های نخبه گرايانه به سامانه های آموزش وپرورش ملي، از موفقیت های آموزش وپرورش بوده است. ما در تغيير جهان چندبعدی و چندوجهی به يك متن يكسان (با استفاده از روش های ديداري–شنيداري) در يك محيط كلاس درس محدود كه ازسوی يك معلم هدايت و راهبري می شود درنهایت مدارس هوشمند را شكل می دهد می خواهیم موفق شويم. در اين محيط جديد ياددهي–يادگيري، با ايجاد هوشمندسازی مدارس به طور کاملاً سامان مند و قابل مديريت، كنترل و نظارت ازسوی معلم است و معلم با توجه به طرح درس الكترونيكي از قبل تعریف شده و با سامانه ارزشيابي قابل برنامه ریزی هوشمند به دانش آموزان خدمت رسانی می کند.پيشرفت سريع فناوری اطلاعات در سال های اخير از یک سو، تغيير رويكرد نظام آموزش وپرورش از سويي ديگر با توجه به بررسي و آسیب شناسی طرح هوشمند سازی مدارس كشور ازسوی پژوهشگران و كارشناسان تعليم و تربیت و متخصصان فناوری اطلاعات، اصلاحات اساسي در شیوه نامه هوشمند سازی مدارس كشور كه در سال ۹۱ به استان های كشور ارسال شده بود، احساس شده بود كه در اين شیوه نامه ابتدا به ابعاد اصلي در مدارس هوشمند پرداخته شده است.