سیاه‌چاله‌ی تازه‌کشف‌شده که نزدیک‌ترین نمونه‌ی شناخته‌شده به زمین محسوب می‌شود، به‌قدری به ما نزدیک است که خانه‌ی کیهانی آن را می‌توان بدون تلسکوپ در آسمان شب رصد کرد.
اخترشناسان سیاه‌چاله‌ای جدید را با فاصله‌ی هزار سال نوری از زمین شناسایی کرده‌اند که در جنوب صورت فلکی تلسکوپ واقع شده است و به منظومه‌ای با دو ستاره تعلق دارد که به‌اندازه‌ی کافی درخشان هستند تا بتوان آن‌ها را با چشم غیرمسلح رصد کرد. سیاه‌چاله‌ی جدید با این فاصله‌ی اندک، همسایه‌ی کیهانی ما و نزدیک‌ترین نمونه‌ی کشف‌شده تاکنون به زمین محسوب می‌شود. با این حال، رصد خود سیاهچاله امکان‌پذیر نیست؛ زیرا این جرم غول‌پیکر، کشش گرانشی چنان قدرتمندی دارد که هیچ‌چیز حتی نور توان گریختن از آن را ندارد.
اخترشناسان درحالی‌که تصور می‌کردند صرفا مشغول مطالعه‌ی منظومه‌ای دوستاره‌ای هستند، به وجود سیاهچاله پی بردند. آن‌ها درحال استفاده از تلسکوپ ۲/۲ متری MPG/ESO در رصدخانه‌ی لاسیا در شیلی بودند تا منظومه‌ی دوتایی معروف به HR 6819 را رصد کنند. وقتی دانشمندان رصدهایشان را تجزیه و تحلیل کردند، به‌نحو شوکه‌کننده‌ای دریافتند که یک سیاهچاله به‌عنوان جرمی سوم در منظومه پنهان شده است.
هرچند اخترشناسان قادر به رصد مستقیم سیاهچاله نبودند، توانستند براساس برهمکنش‌های گرانشی آن با دیگر اجرام واقع در منظومه به وجود سیاهچاله پی ببرند. آن‌ها با رصد منظومه به‌مدت چندین ماه توانستند از مدارهای ستارگان نقشه‌برداری کنند و دریابند که یک جرم نادیده و بزرگ دیگر باید درمنظومه وجود داشته باشد. مشاهدات اخترشناسان همچنین نشان داد که یکی از دو ستاره هر ۴۰ سال یک‌بار به دور جرم نامرئی می‌چرخد؛ درحالی که ستاره‌ی دیگر در فاصله‌ای بسیار دورتر از سیاهچاله به‌تنهایی درحال چرخیدن است.
پژوهشگران محاسبه کردند که جرم کشف‌شده یک سیاه‌چاله‌ی ستاره‌وار است. این نوع سیاه‌چاله‌ها ازطریق فروپاشی ستاره‌ی درحال مرگی تشکیل می‌شوند که جرمش تقریبا چهار برابر خورشید است. توماس ریوینوس، دانشمند رصدخانه‌ی جنوبی اروپا و سرپرست مطالعه‌ی جدید که به کشف سیاهچاله منجر شد، در بیانیه‌ای گفت:
یک شی نامرئی با جرم دست‌کم چهار برابر خورشید فقط می‌تواند سیاهچاله باشد. این منظومه دربردارنده‌ی نزدیک‌ترین سیاه‌چاله‌ی شناخته‌شده به زمین است.
پس از سیاه‌چاله‌ی HR 6819، نزدیک‌ترین سیاهچاله به زمین با فاصله‌ی تقریبا ۳ هزار سال نوری در صورت فلکی تک‌شاخ واقع شده است؛ اما احتمال دارد همچنان سیاه‌چاله‌های پنهان به‌مراتب نزدیک‌تری وجود داشته باشند که هنوز شناسایی نشده‌اند. اخترشناسان برآورد می‌کنند که در کهکشان ما به‌تنهایی میلیون‌ها سیاهچاله وجود دارد.
سیاه‌چاله‌ی واقع در منظومه‌ی HR 6819 یکی از نخستین سیاه‌چاله‌های ستاره‌وار یافت‌شده در کهکشان ما محسوب می‌شود که ضمن برهمکنش با ستارگان نزدیکش، پرتوهای درخشان ایکس منتشر نمی‌کند. به‌نقل از بیانیه، این کشف ممکن است به پژوهشگران کمک کند تا دیگر سیاه‌چاله‌های خاموش مشابه در راه شیری را پیدا کنند. ریوینوس گفت «باید صدها میلیون سیاهچاله درآنجا وجود داشته باشد؛ اما ما فقط تعداد بسیار کمی از آن‌ها را می‌شناسیم.»
ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون:
