تیمی از پژوهشگران موفق شدند ۲۰ قمر جدید در اطراف زحل، ارباب حلقه‌ها، کشف کنند. با این کشف، تعداد قمرهای زحل به ۸۲ رسید و بدین‌ترتیب، زحل در تعداد قمرهای طبیعی از سیاره‌ی مشتری سبقت می‌گیرد که ۷۹ قمر طبیعی دارد. قمرهای یادشده با استفاده از تلسکوپ سوبارو در ماوناکای هاوایی کشف شدند و حداکثر قطر هرکدام از اجرام جدید در مدار زحل پنج کیلومتر است که از این میان، ۱۷ قمر در جهت معکوس به دور زحل می‌چرخند. جهت چرخش این قمرها برخلاف جهت چرخش زحل به دور خود است؛ به همین دلیل، پسرو یا پس‌رونده هم نامیده می‌شوند.
این در حالی است که چرخش سه قمر دیگر کاملا هماهنگ با چرخش زحل است؛ به همین دلیل، به آن‌ها پیش‌رونده گفته می‌شود. از میان سه قمر پیش‌رونده، دو قمر تقریبا در یک سال مدار زحل را کامل می‌کنند. قمرهای پس‌رونده‌ی دیگر به‌علاوه‌ی یک قمر پیش‌رونده‌ای که فاصله‌ی بیشتری از زحل دارند، هرکدام به بیش از سه سال زمان برای تکمیل مدار زحل نیاز دارند.
دکتر اسکات شپرد، از مؤسسه‌ی علوم کارنیگ در واشنگتن دی‌سی و سرپرستی تیم پژوهشی مذکور، معتقد است:
با بررسی مدار این قمرها می‌توان به منشأ آن‌ها و اطلاعاتی درباره‌ی شکل‌گیری زحل رسید.
دکتر شپرد در گفت‌وگو با BBC News اعلام کرد از اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰، مشتری به‌عنوان سیاره‌ای با بیشترین قمرها شناخته شده است. از میان قمرهای جدید، قمرهای خارجی براساس زاویه‌ی گردش به دور سیاره‌ی زحل به سه گروه تقسیم می‌شوند. به‌عقیده‌ی دانشمندان، قمرهای پیش‌رو و پسرو بقایای حداقل سه جرم بزرگ‌تر هستند. این اجرام به‌دلیل برخوردهای متعدد بین قمرها یا براثر برخورد با اجرام عبوری مثل سیارک‌ها ازهم پاشیده‌اند.
یکی از قمرهای پسرو به‌عنوان دورترین قمر شناخته‌شده‌ی زحل ثبت شده است. دکتر شپرد می‌گوید:
مدار این قمرها نسبتا به‌سمت زحل تمایل دارند و بسیار از آن دور هستند| بنابراین فکر نمی‌کنیم همراه‌با سیاره شکل گرفته باشند؛ بلکه معتقدیم در گذشته این سیاره آن‌ها را به‌دام انداخته است؛ اما امروزه زحل نمی‌تواند اجرام دیگر را جذب کند؛ زیرا نمی‌تواند انرژی آن‌ها را کم کند.
با‌این‌حال، در دوران جوانی منظومه‌ی شمسی، یعنی وقتی زحل در حال شکل‌گیری بود، ابر یا دیسکی از گاز و غبار این سیاره را محاصره کرده بود. این ابر گاز و غبار بخشی از انرژی اجرام عبوری را می‌گرفت؛ اما در اغلب موارد، این اجرام به‌داخل سیاره سقوط می‌کردند و به بخشی از آن تبدیل می‌شدند.
دکتر شپرد می‌افزاید:
معتقدیم این قمرها با گاز و غبار واکنش نشان داده‌اند. قمرها دنباله‌دارها یا سیارک‌هایی بوده‌اند که با عبور از کنار زحل به‌دام آن گرفتار شده‌اند. اغلب اجرام در مسیری مارپیچی به‌سمت زحل حرکت و به شکل‌گیری این سیاره کمک کردند؛ اما قمرهای جدید زمانی به‌دام زحل افتادند که ابر گاز و غبار در حال از‌هم‌پاشیدن بود؛ بنابراین، به‌جای سقوط به‌داخل سیاره در مدار اطراف آن قرار گرفتند و ممکن است آخرین بقایای شکل‌گیری زحل باشند.
یافته‌های مربوط به این پژوهش با اجرای الگوریتم‌های محاسباتی جدید روی داده‌هایی به‌دست آمدند که بین سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۷ از تلسکوپ سوبارو جمع‌آوری شده بودند. این الگوریتم‌ها موفق شدند مدارها را با قمرهای بالقوه در یافته‌های قدیمی تطبیق دهند. دکتر شپرد درباره‌ی این موضوع می‌گوید:
این اجرام قمرهای زحل بودند که نتوانستند به مدارهای کامل برسند. با استفاده از قدرت کامپیوترهای جدید، توانستیم از این ۲۰ جرم جدید برای یافتن مدارهای رسمی آن‌ها استفاده کنیم.
تیم اصلی رصد از دکتر شپرد و دیوید جویت، از دانشگاه کالیفرنیا و جان کلینا، از دانشگاه هاوایی تشکیل شده است. دکتر شپرد می‌گوید احتمالا در آینده، قمرهای بیشتری در اطراف زحل کشف خواهد شد؛ ولی ستاره‌شناسان برای کشف قمرهای کوچک‌تر، ازجمله قمرهای یک‌کیلومتری، به تلسکوپ‌های بزرگ‌تری نیاز دارند. تیم این پژوهش فراخوانی برای نام‌گذاری قمرها آغاز کرده است. این قمرها باید براساس اساطیر اسکاندیناوی و سلت و اینو و متناظر با سه دسته‌ی اصلی نام‌گذاری شوند.
ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون:
