به تازگی دانشمندان و پزشکان در حال بررسی تاثیر ویتامین D بر میزان سرایت ویروس کرونا و نیز شدت بیماری کووید ۱۹ هستند. هنوز اما رابطه علت و معلولی بین میزان این ویتامین و شدت بیماری ثابت نشده است.
تا زمانی که واکسنی برای ویروس سارس-کوو۲ پیدا نشده، این پرسش مطرح است که آیا در کنار سه دستور حفظ فاصله، رعایت اصول بهداشتی و استفاده از ماسک راههای دیگری نیز برای پیشگیری از بیماری کووید ۱۹ وجود دارد یا نه؟!
این اواخر در پاسخ به این پرسش فوری شما را به ویتامین D ارجاع میدهند. ازهفتهها پیش پزشکان و متخصصان سلامتی در حال بحث درباره این موضوع هستند که آیا ویتامین D میتواند جلوی سرایت ویروس کرونا را بگیرد و در درمان کووید ۱۹ کمک کند؟
بررسی این موضوع از آنجا در دستور کار پزشکان قرار گرفت که مشاهده شد افرادی که خیلی شدید دچار کووید ۱۹ شدند میزان ویتامین D در خونشان پایین بود. در میان این افراد بیش از همه سالمندان و بیمارانی بودند که یا به ندرت از خانه خارج میشوند و یا به دلیل رنگ تیره پوست، نور آفتاب کمتر جذب بدن آنها میشود و درنتیجه ویتامین D کمتری در بدنشان ساخته میشود.
از سوی دیگر تایید شده که ویتامین D تاثیر مهمی بر سیستم ایمنی بدن دارد. این ویتامین التهابات را کنترل کرده و باعث به وجود آمدن پروتئینی میشود که باکتریها و ویروسها را از بین میبرد.
تحقیقات قدیمیتر نشان دادهاند که مقدار کافی ویتامین D در بدن ریسک عفونت دستگاه تنفسی مانند گریپ را کاهش میدهد.
در این میان تحقیقات میدانی و حاصل مشاهدات عینی نشان دادهاند که ویتامین D میتواند در درمان عفونت ناشی از ویروس سارس-کوو۲ کمک کند. اما برخی دیگر از تحقیقات میدانی این موضوع را تایید نکردهاند. این پژوهشها نشان دادهاند که دو رویداد به هم مرتبط هستند اما ثابت نکردهاند که یکی دلیل آن دیگری است.
این اما میتواند خبر خوبی باشد که کمبود ویتامین دلیلی برای روند سخت بیماری نیست چرا که در بیماران کووید ۱۹ آنچه که در میان همه یکسان بوده وضعیت بد سلامتی بوده است در چنین حالتی ویتامین میتواند صرفا یک نشانگر برای حال عمومی بد باشد و خودش به تنهایی تاثیر حمایتکنندهای نخواهد داشت.
نقش فاکتورهای دیگر
این که دیابت، فشار خون بالا، بیماریهای گردش خون و قلب و بیماریهای دستگاه تنفسی فاکتورهای خطر برای سختتر شدن بیماری کووید ۱۹ هستند ثابت شده است.
در یک پژوهش جدید از سوی "Jama Network Open" که تنها بر ویتامین D و خطر سرایت متمرکز است، فاکتورهایی مثل سن، بیماریهای مزمن و اضافه وزن نیز در بررسی آماری مد نظر قرار گرفتهاند.
داوید ملتزر از دانشگاه شیکاگو و همکارانش، بررسی کردهاند کسانی که در کلینیک دانشگاه تست کرونا دادهاند تا چه اندازه با ویتامین D تغذیه شدهاند و اینکه آیا سرایت و سطح مراقبت با هم در ارتباط هستند یا نه.
این بررسی نشان داد کسانی که به میزان احتمالا کافی ویتامین D در بدنشان نبوده، دوبرابر کسانی که این ویتامین را به حد کافی داشتهاند در خطر عفونت قرار دارند. صحبت از احتمال درباره میزان ویتامین D به این دلیل است که این دانشمندان میزان ویتامین بدن بیماران را به طور جداگانه اندازهگیری نکردند بلکه تنها به مدارک بیمار و درمانهایی که در یک سال پیش از تست کرونا داشتهاند، استناد کردهاند.
بر اساس این دادهها از هر چهار بیماری که تست کرونا داده بود، یک نفر احتمالا دچار کمبود ویتامین D بوده است. یک نقطه ضعف دیگر این تحقیق در اینجاست که تنها دادههای ۵۰۰ نفر بررسی شده است. از این تعداد ۷۱ نفر به ویروس کرونا مبتلا یودهاند که ۳۲ نفرشان احتمالا دچار کمبود ویتامین D هستند. در نتیجه نتیجهگیری بر اساس تعداد بسیار کم بیمار صورت گرفته است.
به همین دلیل مالتزر و همکارانش یک پژوهش تصادفی با دو گروه تحقیق را اجرا کردند. یک گروه هرروز مقدار متعادلی ویتامین D مصرف میکند و گروه دیگر نه. مقایسه مستقیم فرد به فرد این دو گروه نشان میدهد که آیا ویتامین D تاثیری حفاظتکننده در برابر پاندمی ویروس کرونا دارد یا نه.
با همه اینها آیا باید ویتامین D مصرف کرد؟
جو آن منسون از مدرسه پزشکی هاروارد اخیرا در مجله نیویورک تایمز توصیه کرده که برای داشتن سبک زندگی سالم باید به حد کافی ویتامین D مصرف شود. برای داشتن زندگی سالم همچنین باید بیشتر در محیطهای باز قرار گرفت و مواد غذایی سرشار از ویتامین D مصرف کرد مانند تخممرغ، قارچهایی که در آفتاب خشک شدهاند، ماهی سالمون و سایر ماهیهای چرب.
در مصرف ویتامین D اما نباید زیادهروی کرد چرا که ازدیاد این ویتامین در بدن میتواند باعث آسیب به کلیهها شده و ریتم قلب را مختل کند یا در حالت شدید باعث بیهوشی شود.