آیا تابه حال به این فکر کرده‌اید که انسان‌ها چقدر روی زمین دوام خواهند آورد و کره‌ی زمین کی و چطور نابود خواهند شد؟ آیا شما هم بعضی شب ها با خود فکر کرده اید که آخرالزمان چگونه خواهد بود و آیا ممکن است اتفاقی در کسری از ثانیه رخ دهد و زمین و زمان را به هم بریزد؟ آیا اتفاقاتی که این روزها شاهد آن هستیم از نشانه‌های پایان بشریت و نابودی جهان است؟ محققان دانشگاه آکسفورد فهرست خطراتی را تهیه کرده‌اند که می‌تواند باعث انقراض نسل بشر یا نابودی کره زمین شود. آنها همچنین معتقدند که این، نخستین بررسی سازمان یافته از رویدادهای مهمی است که ممکن است به پایان جهان بینجامد. در این مقاله قصد داریم شما را با تاریخچه پیدایش زمین و خطرات پیش رو بشریت و کره‌زمین آشنا کنیم.
خطراتی که می‌تواند باعث انقراض نسل بشر یا نابودی کره زمین شود چیست؟
همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، محققان دانشگاه آکسفورد فهرست خطراتی را تهیه کرده‌اند که می‌تواند باعث انقراض نسل بشر یا نابودی کره زمین شود. در ادامه به این فهرست می‌پردازیم:
در ادامه فهرست حوادثی که می‌تواند «در یک لحظه»، به زندگی زمین و تمامی موجودات زنده روی آن، پایان دهند، می‌پردازیم!
۱- شیوع جهانی بیماریهای عفونی
تمام عواملی که برای شیوع یک بیماری کشنده و بسیار مسری لازم است هم اکنون فراهم هستند: غیر قابل علاج بودن (ابولا)، کشندگی نزدیک به صد در صد (هاری)، قابلیت سرایت بسیار زیاد (سرماخوردگی) و دوره نهفتگی طولانی (اچ‌آی‌وی). اگر تمام این قابلیت‌ها در یک ارگانیسم جمع شود (همانطور که ویروس آنفلوآنزا توانسته برخی ویژگی‌های انواع دیگر ویروس را در خود جمع کند) آمار مرگ، خیره کننده خواهد بود. با وجود پیشرفت دانش و امکانات پزشکی، سهولت سفر و تراکم جمعیت نسبت به زمانهای گذشته احتمال همه گیری عفونتها را بیشتر کرده است. اگر سرعت رشد این بیماری‌ها در جهان افزایش یابد احتمال انقراض بشریت به سرعت بالا خواهد رفت!
۲- برخورد یک سیارک بزرگ با زمین
برخورد سیارک هایی با قطر بیش از پنج کیلومتر هر بیست میلیون سال یک بار اتفاق می افتد اما انرژی‌ای که آزاد می شود صدها هزار برابر قویتر از بمب اتمی موجود است. چنین برخوردی می تواند منطقه ای به مساحت کشور هلند را نابود کند. اما خطر برخورد سیارک به تاثیر مستقیم برخورد خلاصه نمی شود. گرد و غبار حاصل آن می تواند خورشید را بپوشاند و “زمستان اصابت” ایجاد کند. غذا کم و قحطی و مرگ گسترده خواهد بود و احتمال بی ثباتی جوامع وجود دارد.
پیشنهاد میکنیم حتما مقاله «نابودی جهان با برخورد شهاب سنگ ۴ کیلومتری؛ اردیبهشت ۹۹» را بخوانید!
همینجا کلیک کنید!
۳- جنگ اتمی
احتمال جنگ اتمی بین آمریکا و روسیه به نسبت دوران جنگ سرد کاهش چشمگیری پیدا کرده، اما خطر جنگ اتمی تصادفی یا عمدی هنوز مرتفع نشده است. برخی حتی در قرن آینده هم ده درصد خطر برای جنگ اتمی قائلند. میزان خطر بستگی به این دارد که آیا این جنگ زمستان و یخبندان اتمی ایجاد کند یا نه.
در جنگ اتمی لایه اوزون تخریب خواهد شد و توفان آتش (Firestorm) شهرها را در‌مینوردد و قحطی جهانگیر و جوامع نابود خواهند شد.
۴- فروپاشی نظام جهانی
فروپاشی نظام مالی و اجتماعی در سطحی وسیع تبعات بسیار گسترده ای خواهد داشت. فروپاشی نظام های مالی معمولا با ناآرامی اجتماعی و هرج و مرج همراه است. نظام مالی و سیاسی دنیا شبکه ای درهم پیچیده و ظریف از عوامل مختلف است که آنها را در مقابل فروپاشی سیستم آسیب پذیر می کند. بنابراین با اینکه اجزاء سیستم تک تک قادر به انجام وظایف خود هستند، فروپاشی سیستم آنها را در وضعیت آسیب پذیری و ناکارآمدی قرار می دهد. چنین پدیده هایی پیش از این در زیست بوم، نظام مالی و زیرساخت های اساسی مثل نیروگاه ها مشاهده شده است. احتمال چنین فروپاشی‌ای وقتی زیاد می شود که سیسمتهای مستقلی که به هم وابسته هستند زیاد باشد. اتفاقی که این روزها بخاطر شیوع ویروس کرنا کم و بیش شاهد آن هستیم، پیش‌بینی می‌شود با ادامه پیدا کردن این بیماری مشکلات عظیم اقتصادی گریبان‌گیر جهانیان شود.
۵- آتشفشان عظیم
هر آتش فشانی بالقوه می تواند معادل هزاران کیومتر مکعب گدازه و خاکستر فوران کند. خطر وقتی است که ذرات هواپخش (aerosol) و گرد و غبار به لایه های بالای جو برسند. اگر این اتفاق در میزان وسیع رخ دهد، این ذرات، نور خورشید را جذب و “زمستان آتش فشانی” ایجاد خواهد شد. فوران آتش فشان پیناتوبو در سال ۱۹۹۱، دمای سطح زمین را در عرض سه سال، نیم درجه سانتی گراد کم کرد.
گمان می رود که فوران آتش فشان توبا که حدود هفتاد هزار سال پیش رخ داد، دمای کره زمین را به مدت دو قرن کاهش داده باشد. تاثیر چنین آتش فشان هایی را می توان با انفجار اتمی مقایسه کرد. فوران آتش فشان می‌تواند شدیدتر از انفجار اتمی باشد اما احتمال ایجاد توفان آتش بسیار کمتر است.
۶- دستکاری در زیست شناسی
طراحی و ساخت سیستم ها، موجودات و ابزارهای بیولوژیک با هدف مشخص، کاربردهای فراوانی خواهد داشت. فعلا دخالت بشر در نظام موجود و دستکاری در خود-تنظیمی این سیستم ها در مراحل اولیه است، اما به سرعت پیشرفت می کند. یکی از خطرناکترین عواقب می تواند طراحی و ایجاد ارگانیسم بیماری زایی باشد که انسان یا یک جزء بسیار حیاتی زیست بوم را هدف قرار دهد.
چنین اتفاقی ممکن است از دل صنایع نظامی یا شرکت‌های تجاری بیرون آید یا محصول جنگ تروریستی یا جنگ بیولوژیک باشد. شاید هم این ارگانیسم‌ها به طور تصادفی یا عمدی از یک آزمایشگاه تحقیقاتی به بیرون راه پیدا کند. اگر یک ارگانیسم مهندسی شده، وارد زیست بوم یا نظام اقتصادی شود، عواقب آن بسیار وخیم‌تر خواهد شد.
۷- هوش مصنوعی
هوش مصنوعی هوشی است که ماشین یا نرم افزار از خود نشان می دهد تا محیط اطرافش را شناسایی و احتمال موفقیتش را افزایش دهد. چنین هوش هایی را نمی‌توان به آسانی کنترل کرد، کنترل هوش مصنوعی هم برای سازنده دشوار است هم برای دیگران. اگر انگیزه استفاده از این فناوری ارزش های انسانی نباشد، ممکن است به جهانی بدون انسان ختم شود.
هوش مصنوعی پیشرفته می تواند خطری منحصر به فرد ایجاد کنند که به انقراض بشر منجر شود. اما این فناوری قابلیت آن را دارد که راه حل‌هایی استثنایی برای مشکلات بشر هم پیدا کند. یکی از احتمالات اسکن کل مغز انسان و تولید و قرار دادن آن در داخل یک ماشین است، به این ترتیب هوش مصنوعی می تواند مغز طبیعی بشر را بسازد که در این صورت کاربردهای زیادی خواهد داشت.
۸- فرازمینی‌ها
جستجو برای کشف فرازمینی‌ها و فضایی‌ها، ادامه دارد، اما بسیاری از دانشمندان از جمله استیون هاوکینگ، باور دارند که به‌جای جستجو باید راهی برای پنهان‌شدن از دست این موجودات کشف کرد. بسیاری از سیارات بسیار دور از زمین، در تئوری توانایی تولید حیات را دارند، اما آیا این اتفاق خاص، زودتر از زمین رخ داده یا دیرتر؟ آیا موجودات احتمالی از انسان‌ها باهوش‌تر هستند یا ما نسبت به آنها برتری داریم؟ فراتر از این مسائل، وجود ویروس‌ها و بیماریهای واگیردار جدید را نیز نمی‌توان انکار کرد.
هاوکینگ باور داشت که اگر فضایی‌ها به زمین بیایند، اتفاقی مثل سفر کریستف کلمب به قاره آمریکا رخ خواهد داد و زمین به سیاره آنها تبدیل خواهد شد. موجوداتی که بتوانند چنین فاصله‌ای را طی کنند، از انسان‌ها باهوش‌تر هستند. تجربه رابطه انسان با حیوانات نشان می‌دهد که موجود باهوش‌تر، همیشه موجودات ضعیف‌تر را به بردگی خواهد گرفت.
نشانه‌های آخرالزمان از نگاه قرآن
‹‹آخرالزمان›› یا پایان دوران، همانگونه که از نام آن مشخص است به انتهای یک دوره اطلاق می‌شود و مقطعی از زمان است که در آن تغییر، از یک دوره به دوره‌ای جدید رخ می‌دهد. از آنجا که اکنون دوره دنیا برپاست، آخرالزمان به انتهای دوره دنیا مربوط می‌شود.
آخرالزمان از دیدگاه ادیان، به دورانی گفته می‌شود که وقایعی عظیم و عجیب در آن رخ می‌دهد و حاکی از انتهای زندگی به شیوه فعلی بر روی زمین است. انتظار می‌رود با سپری شدن آخرالزمان دوره جدیدی فرا برسد که با وضعیت پیشین بسیار متفاوت باشد. همچنین در این زمان است که ادیان الهی به ظهور مردی بشارت داده اند که ظلم و جور را از زمین برمی‌چیند و آن را پر از عدل و داد می‌سازد، نمونه چنین بشارت هایی در کتب آسمانی آمده است.
۱- شکافتن کرات آسمانی
قرآن مجید از دگرگون شدن نظام کواکب و شکافته شدن کرات آسمانی با تعبیرهایی گوناگون یاد کرده است:
«یَومَ تَمورُ السَّماءُ مَورا». [سوره ی طور آیه ی ۸]. «مور» گاه به معنای حرکت شدید و گاه به معنای حرکت دورانی است، ازاین‌رو به گرد و غباری که با حرکت باد به هر سوی پراکنده می‌گردد «مُور» گفته می‌شود. آوردن واژه «مَورا» به‌صورت مصدر، تأکیدی بر شدت این حرکت و گردش است.
سیاره پلوتو از منظومه شمسی خارج و از لیست سیارات حذف شد: پلوتو بزرگ‌ترین جسم فضایی در منظومهٔ خورشیدی است. این جرم بزرگ، از هنگام کشف در سال ۱۹۳۰ تا ۲۴ اوت ۲۰۰۶ نهمین سیاره سامانه خورشیدی بود. اما اکنون بنا بر تعریف نوین اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی یک سیاره کوتوله و همچنین به عنوان نمونهٔ نخست از رده جدید اجرام فرانپتونی به شمار می‌رود. یک سال پلوتویی به اندازه ۲۴۸ سال زمینی طول می‌کشد و پلوتو که به صورت طبیعی بعد از نپتون قرار دارد، در ۲۰ سال از این ۲۴۸ سال از مدار نپتون رد شده و به فاصله کمتری از خورشید نسبت به نپتون می‌رسد. آخرین باری که این اتفاق روی داد ۲۱ ژانویه ۱۹۷۹ بود که پلوتو مدار نپتون را قطع و وارد منطقه داخلی هشتمین سیاره سامانه خورشیدی شد و تا ۱۱ام فوریه ۱۹۹۹ که مجددا مدار نپتون را به قصد خارج قطع کرد در فاصله‌ای نزدیک‌تر به خورشید قرار داشت. بشر برای تجربه دوباره این رویداد باید تا سپتامبر ۲۲۲۶ صبر کند.
این رویداد باعث شد تا این جرم بزرگ از لیست سیارات خارج و در لیست سیاره های کوتوله قرار گیرد.
۲- گداخته شدن زمین
یَومَ تَکونُ السَّماءُ کالمُهل». [سوره معارج آیه ی ۸]. روزی که آسمان چون فلز گداخته گردد!
مرگ از گرما، در نقاط سردسیر جهان: در سال ۲۰۱۹ گرمای بیش از اندازه هوا در بخش‌های جنوبی استان کبک کانادا، مرگ دست کم ۳۳ نفر را به همراه داشته است. این موج گرما، با افزایش دمای هوا تا ۳۵ درجه سانتیگراد و تشدید رطوبت همراه بوده است. به گفته مسوولان محلی، افزایش دما در کبک در دهه های گذشته بی سابقه بوده است.
۳- زلزله‌های شدید
«اِذا زُلزِلَتِ الاَرضُ زِلزالَها • واَخرَجَتِ الاَرضُ اَثقالَها» [زلزال آیه ی ۲۱] و چنان از هم شکافته می‌شود که اجساد به سرعت از آن جدا شوند:«یَومَ تَشَقَّقُ الاَرضُ عَنهُم سِراعا». [سوره ق آیه ۴۴] قرآن این زلزله را «عظیم» وصف کرده و بیان داشته که با وقوع آن، هر شیردهنده‌ای از فرزند شیرخوارش غافل می‌شود و هر آبستنی بار خود را فرو می‌نهد و همه مردم چون مستان به نظر می‌آیند:«اِنَّ زَلزَلَةَ السّاعَةِ شَیءٌ عَظیم • یَومَ تَرَونَها تَذهَلُ کُلُّ مُرضِعَة عَمّا اَرضَعَت وتَضَعُ کُلُّ ذاتِ حَمل حَملَها وتَرَی النّاسَ سُک ری وما هُم بِسُک ری ول کِنَّ عَذابَ اللّهِ شَدید». [سوره حج آیه ۲۱] از زلزله زمین در آیاتی دیگر با واژه‌های «رَجْف» و «رَجّ» به معنای لرزش و حرکت شدید یاد شده است:«یَومَ تَرجُفُ الرّاجِفَة • تَتبَعُهَا الرّادِفَة»، [نازعات 76] «یَومَ‌تَرجُفُ الاَرضُ والجِبالُ»، [مزمل 14] «اِذا‌رُجَّتِ الاَرضُ رَجا». [واقعه 4]
زلزله سوماترا در اندونزی، ۹/۱ ریشتر: زلزله سوماترا در تاریخ ۲۶ دسامبر سال ۲۰۰۴ در کشور اندونزی اتفاق افتاد. این زلزله نه تنها از نظر خسارات جانی و مالی، بلکه از نظر روحی و روانی نیز تاثیرات مخربی گذاشت. عمق این فاجعه زمانی مشخص شد که روز بعد از کریسمس یا همان باکسینگ دی، روزی که مردم کادوهای کریسمس خود را بسته بندی می کنند، با این سونامی یک زمان شد، و به همین خاطر اثر روانی این زلزله بسیار زیاد بود. در مجموع ۲۲۷۹۰۰ نفر در این سونامی جان خود را از دست دادند و یا ناپدید شدند که البته فرض بر این قرار گرفت که آن ها مرده اند. ضمن این که در ۱۴ کشور جنوب آسیا و شرق آفریقا بیش از ۱۷ میلیون نفر از مردم ساکن در این مناطق نیز آواره شدند. مرکز این زلزله ی بزرگ در ۲۵۰ کیلومتری جنوب شرق باندآسه اندونزی در عمق ۳۰ کیلومتری بوده است. چند روز بعد در ۲۸ دسامبر آتشفشانی نزدیکی باراتنگ،در جزایر آندامار فعال شد که به نظر می رسد با زلزله ارتباط داشته است!
زلزله والدیویا، شیلی ۹/۵ ریشتر: زلزله ی والدیویا در تاریخ ۲۲ مه سال ۱۹۶۰ در شیلی اتفاق افتاد و تا به امروز از بزرگ ترین زلزله های جهان بوده است. این زلزله، ۱۶۵۵ نفر را کشت و به ۳ هزار نفر آسیب جانی وارد کرد و ۲ میلیون نفر را آواره کرد. این زلزله ۵۵۰ میلیون دلار خسارت به شیلی وارد کرد، ضمن این که سونامی باعث مرگ و میر بسیاری شد و تا هاوایی، ژاپن و فیلیپین را دچار خسارات جانی و مالی کرد. منطقه ی گسست زلزله بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر طول داشت. ۲ روز بعد از زلزله ابتدایی، آتشفشان پویهوئه فعال شد و تا چند هفته دود و خاکستر در جوی به اندازه ۶ کیلومتر منتشر می کرد.
