نظریه جهان های موازی یکی از عجیبترین و جذابترین تئوریهای روز دنیاست که هنوز بصورت قطعی آن را تأیید یا رد نکردهاند. این نظریه قرار است به یکی از مهمترین و بزرگترین سؤالهای بشر پاسخ دهد که آیا نسخه دیگری از کهکشان ما، در یک جهان موازی دیگر وجود دارد یا خیر؟ در تحقیقات جدیدی که از سوی گروهی از دانشمندان ناسا مستقر در قطب جنوب انجام گرفته آنها به شواهدی دست یافته اند که ممکن است متعلق به جهانی موازی باشد، جایی که قوانین فیزیکی کاملا به طور معکوس عمل می کنند.
پس از کشف شواهد ناسا یکی از این فرضیاتی که به شدت جان دوباره گرفت این بود که دانشمندان جهانی موازی را کشف کردهاند که آینه جهان ماست. طولی نکشید که ماجرای جهان موازی در شبکههای اجتماعی پرمخاطب شد و کاربران این خبر را دست به دست میکردند که ناسا یک جهان موازی کشف کرده اما آن را از ما پنهان میکند. اما آیا به راستی این فرضیه حقیقت دارد؟ آیا شما به جهان موازی اعتقاد دارید؟ در این مقاله قصد داریم از شگفتانگیزترین فرضیه جهان با شما صحبت کنیم !
واژه جهان موازی به چه معناست؟
نظریه جهان های موازی بر این اساس است که جهان هایی به جز جهان ما وجود دارند با قوانین، نتایج و رویدادهایی متفاوت از آنچه که برای ما اتفاق می افتد. در این جهان ها ممکن است موجودات منقرض شده وجود داشته باشند و یا حتی انسان ها در این جهان ها منقرض شده باشند. اظهار نظر درمورد این جهان ها بحثی پیچیده است و کار هر کسی نیست و نیاز به علم و اطلاعات منحصر به فرد دارد.
دانشمندان وجود جهان های موازی را به این شکل تعبیر کرده اند که برای هر حالت از کارهای ما جهانی برای نمایش وجود دارد. به عبارتی اگر قصد انجام کاری داشته باشیم و در مقابل آن ۳ تصمیم وجود داشته باشد، هر تصمیمی که در این جهان بگیریم برای دو حالت دیگر دو جهان موازی خلق می شود.
تعریف جهان موازی به زبان ساده
توضیح دادن کوانتوم و درک مفاهیم کوانتومی حتی برای دانشمندان این رشته مشکل است. تنها چیزی که به سادگی میتوان در مورد آن نظر داد این است که مفهوم شکل در فیزیک کوانتوم با مفهومی که ما به آن عادت داریم تفاوت دارد. در بحث کوانتوم هر عمل بیش از یک نتیجه احتمالی دارد. یعنی چراغ میتواند روشن یا خاموش باشد.
حالا شاید با خودتان بگوید که این ذرات کوانتومی، چه ربطی به فرضیه جهانهای موازی دارد. برای شما مثالی میزنیم تا دقیق تر متوجه این موضوع بشوید!
در نظر بگیرید که امروز صبح وقتی میخواستید در اتاق خودتان را باز کنید، شما هم از اتاق خارج شدید و هم نشدید. این موضوع باعث میشود که دو خط زمانی متفاوت از زندگی شما به وجود آمده باشد. فرقی نمیکند که تصمیم شما کوچک یا بزرگ باشد. با باز کردن و نکردن یک پنجره و یا حتی در سطحی بزرگتر، با مردن یا زنده ماندن در یکی از لحظات خطرناک زندگی، خطی جدید در زمان – مکان زندگی تولید شده است. این تعدد خطوط را با تعداد موجوداتی که به لحظات کوانتومی نگاه میکند مقایسه کنید.
نگاهی به نظریه های موجود درباره ی جهان موازی
حدود ۱۳/۷ میلیارد سال پیش، هر آنچه را که در کیهان میشناسیم، یک چیز بینهایت خرد و ناچیز (Singularity) بود. سپس، طبق تئوری بیگ بنگ، برخی عناصر ناشناخته باعث شدند تا در فضای سه بعدی انبساط پیدا کند. با خنکتر شدن این انرژی عظیم انبساط اولیه، سرانجام ذرات کوچک شروع به تغییر شکل به قطعات بزرگتری که امروزه میشناسیم، مانند کهکشانها، ستارهها و سیارهها کردند.
سؤال بزرگی که این تئوری مطرح میکند این است: آیا ما تنها جهان موجود در همه این کائنات هستیم؟
ما با استفاده از فناوری فعلی، فقط به مشاهدات درون این جهان محدود میشویم؛ زیرا جهان منحنیای است که ما دقیقا داخل آن قرار داریم و قادر به دیدن قسمت بیرونی آن (در صورت وجود دنیای خارجی) نیستیم. در ادامه به مهمترین مفاهیم و نظریه های مرتبط با جهان موازی اشاره می کنیم.
۱- نظریه تورم کیهانینظریه تورم کیهانی سال های زیادی است که مورد قبول دانش پژوهان واقع شده است. تورم کیهانی اتفاقی در عالم است که هیچگاه متوقف نمی شود. بر اساس تورم کیهانی حباب هایی تشکیل می شود که همچنان در حال گسترش هستند.
فضای بین این حباب ها برای تشکیل حباب های جدید کفایت می کند. هر یک از این حباب ها جهانی مجزا و متفاوت را شامل می شود. جهان کنونی ما نیز ممکن است یکی از همین حباب هایی باشد که بر اساس تورم کیهانی ایجاد شده است.
۲- نظریه ریسمانیتئوری ریسمانی یکی از پر کاربردترین تئوری های علم فیزیک است. بر اساس تئوری ریسمانی ماهیت هر چیز که در دنیا وجود دارد در سطح زیرکوانتمی آن قرار دارد. این ماهیت را ذرات کوانتمی، الکترون ها، اتم ها و سلول ها تشکیل می دهند. تئوری ریسمانی دلیلی محکم برای وجود جهان های موازی است. بر این اساس جهان کنکونی همانند حبابی در کنار جهان های موازی قرار دارد.
از نظر تئوری ریسمانی این جهان ها می توانند با هم در ارتباط باشند و با هم به تعامل برسند. با به تعامل رسیدن این جهان ها با یکدیگر ممکن است انفجاری بزرگ (نظریه بیگ بنگ) همانند انفجاری که باعث پیدایش جهان شد رخ دهد. بر اساس تئوری ریسمان ها زمانی که جهان بر اثر بیگ بنگ ساخته می شود، شکل گیری آن در یازده جهت مختلف نیز اتفاق می افتد.
۳- نظریه چند جهانیعلم فیزیک و کیهان شناسی بر این عقیده است که جهان ما با تمام کهکشان ها و ستاره و سیاره هایش تنها یکی از بی شمار جهان هایی است که در عالم وجود دارد. ایده ی چند جهانی را نخستین بار Alexander Vilenkin و Andrei Linde مطرح کردند.
چند جهانی حالت های گوناگونی دارد. برخی معتقدند ممکن است جهان های همسایه با جهان ما در ارتباط باشد و برخی بر این باورند که اگر هم جهان های متعدد وجود داشته باشد این جهان ها در فاصله ای دور و مجزا از جهان ما هستند. گروه دوم توجهی بر نظریه چند جهانی ندارند. آنان می گویند ما به همه جای جهان خودمان دسترسی کامل نداریم و وجود جهان های دیگر تأثیری نخواهد داشت.
از نظر دانشمندان یکی از روش های ایجاد چند جهانی تورم ابدی است. تورم ابدی ترکیبی از معادلات «مکانیک کوانتمی» و «نسبیت عام» است. بر اساس تورم ابدی جهان های متعدد تا همیشه خلق خواهند شد و تعداد بی نهایتی از جهان ها را ایجاد خواهند کرد. این جهان ها موازی با جهان کنونی و برای نمایش هر حالت ممکن از کارهای ما خلق می شوند.
۴- نظریه جهان وصله دوزیاین نظریه ساده ترین حالتی است که می توان آن را درک کرد. طبق نظریه جهان وصله دوزی جهان ما به دفعات مختلف تکرار می شود و زمان در هر یک از این دفعات متفاوت است. اما جهان های ایجاد شده به قدری دور از هم قرار دارند که نمی توانند یکدیگر را ببینند و به هم دسترسی پیدا کنند.
«در هر یک از جهان ها یک کپی از ما وجود دارد که در حال تماشای دیگریست و به اشتباه می پندارد که واقعیت خود تنها واقعیت موجود است»
به نقل از برایان گرین فیزیکدان آمریکایی
نظریه استیون هاوکینگ درباره ی اثبات جهان موازی
بر اساس گزارش نشریه «ساندی تایمز» آخرین مقاله این دانشمند با عنوان «خروجی ملایم از تورم ابدی» که ده روز پیش از مرگش منتشر شده بود، شامل جزئیاتی است که می توان برای کشف جهان موازی از آن بهره برد. این مقاله با بهره گیری از محاسبات پیشرفته ریاضی مدارکی را در مورد تئوری جهان های موازی ارائه می کند که در امتداد جهان ما وجود دارند.
براساس نظریه Hugh Everett(ارجاع به ابتدای مقاله)، در جهان های موازی جنگ ها نتایج و پیامدهایی متفاوت از آنچه ما می دانیم داشته اند. موجوداتی که در این دنیا منقرض شده اند، تکامل یافته و اکنون در عوامل دیگری زندگی می کنند. از طرفی در جهان های دیگر، احتمال می رود که ما انسان ها نیز منقرض شده باشیم.
Stephen Hawking و همکارش Thomas Hertog معتقدند که با استفاده از کاوشگرهای مجهز به سنسورهای قدرتمند می توان تشعشعاتی که مبدا آنها به پیدایش جهان برمی گردد را شکار کرد و با بررسی این تشعشعات به شواهدی از وجود جهان های موازی پی برد.
مجله ساندی تایمز مدعی شده که اگر این نظریه ثابت شده و پرده از وجود جهان های موازی برداشته شود، محققان آن سزاوار دریافت جایزه نوبل خواهند بود. هرچند اثبات این نظریه ممکن است سال ها به طول بینجامد.
آیا ناسا موفق به کشف جهان موازی شده است؟
بر اساس گزارشات ناسا، شواهد اثبات وجود جهانهای موازی در جریان آزمایش فرستادن بالون حامل آنتن ناپایدار تحریککننده (ANITA) به آسمان بالای قطب جنوب کشف شد. بالا رفتن این بالون غولپیکر در هوای بسیار سرد و خشک منطقه، محیط بهینه را برای انجام آزمایش ناسا روی حرکت ذرات زیراتمی با جلوگیری از نویزهای رادیویی موجود، فراهم کرد. در طول این آزمایش، محققان با آن چه به عنوان «باد» ذرات توصیف میشود، روبرو شدند. با این تفاوت که این بار شدت چنین پدیدهای میلیونها برابر قدرتمندتر از گذشته بود.
براساس نظریه Hugh Everett (که در ابتدای مقاله اشاره شد)، در جهان های موازی جنگ ها نتایج و پیامدهایی متفاوت از آنچه ما می دانیم داشته اند. موجوداتی که در این دنیا منقرض شده اند، تکامل یافته و اکنون در عوامل دیگری زندگی می کنند. از طرفی در جهان های دیگر، احتمال می رود که ما انسان ها نیز منقرض شده باشیم.
آزمایش قطب جنوب ناسا چگونه صورت گرفت ؟
برای درک چنین موضوعی باید بدانید که زمین هر روز با ذرات پرانرژی فراوانی از سوی فضا بمباران میشود. ذرات زیراتمی کمانرژی با جرم نزدیک به صفر میتوانند کاملا از جو زمین عبور کنند؛ اما، اشیا با انرژی بالاتر توسط ماده جامد سیاره ما متوقف میشوند. پس در نهایت ذرات پرانرژی میتوانند تنها از «فضا» به پایین حرکت کنند. با این وجود ANITA ناسا ذرات سنگینتری را به نام «تاو نوترینو» (Tau Neutrino) کشف کرده است که برخلاف شرایط عمومی این ذرات، آنها از زمین بیرون میآیند.
مفهوم این یافتهها بر اساس رفتار تاو نوترینو، بیان میکند که ذرات در زمان به عقب میروند و میتوانند حاکی از وجود یک جهان موازی باشند. بدین صورت که قبل از گذر از روی زمین، به نوع دیگری از ذرات تبدیل شده و سپس دوباره تغییر میکنند و به حالت قبلی خود بازمیگردند. اتفاقی که به عنوان یک رویداد غیرممکن توصیف میشود.