مهروماه

نتایج جدید بزرگترین مطالعه طولانی مدت در مورد رشد مغز و سلامت کودکان، سؤالاتی را در مورد ارتباط بین چاقی و عملکرد مغز مطرح می‌کند؛ از جمله اینکه آیا اضافه وزن به نوعی باعث کاهش نواحی مغز می‌شود؟ آیا چاقی نتیجه اختلال مغز است؟ یا اینکه عادت‌های غذایی، سبک زندگی، شرایط خانوادگی و ژنتیک مقصر هستند؟

مطالعات قبلی در کودکان و بزرگسالان نتایج متناقضی داشته است. تحقیقات جدید مسئله را حل نکرده و کارشناسان هشدار داده‌اند که تفسیر نادرست از آن می‌تواند آثار مخربی داشته باشد. اما یک مقاله منتشره در JAMA Pediatrics ارتباط بین وزن، ساختار مغز و عملکرد ذهنی را مشخص کرد.

ناگفته نماند که طبق اظهارات کارشناسان، ادامه این تحقیقات می‌تواند به روش‌های جدیدی برای جلوگیری از چاقی منجر شود که عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد.

دکتر الیانا پرین، متخصص کودکان در این باره می‌گوید: ما نمی‌دانیم که این روابط به کدام مسیر ادامه می‌یابد و آیا این تحقیقات نشان می‌دهد که افراد چاق به اندازه افراد با وزن مناسب باهوش نیستند.

محققان در اسکن‌های مغزی انجام شده دریافتند که کودکان چاق، حجم کمتری در ناحیه مغز در قسمت پشت پیشانی که وظیفه آن کنترل عملکرد اجرایی از جمله توانایی برنامه ریزی، کنترل ضربه‌ها و انجام همزمان چندین کار است داشتند. این اختلافات در مقایسه با کودکانی با وزن معمولی بسیار کمتر است.

سنگین‌ترین کودکان در تست‌های کامپیوتری عملکرد، نمرات نسبتا بدتری داشتند. هنوز در مورد اینکه آیا هیچ کدام از این تفاوت‌ها تأثیر معنی داری بر عملکرد تحصیلی و عملکرد کودکان داشته است، اختلاف وجود دارد. دقیقاً معلوم نیست که ارتباط آن‌ها با وزن چیست؟ متخصصان معتقدند احتمالاً عوامل دیگری که در مطالعه اندازه گیری نشده‌اند از جمله فعالیت بدنی و تغذیه سالم نقش بسیار بیشتری دارند.

تحقیقات در بزرگسالان، چاقی را با التهاب سطح پایین در بدن که می‌تواند به رگ‌های خونی آسیب برساند، مرتبط می‌داند که ممکن است خطرات بیماری قلبی و افت روانی را افزایش دهد. برخی مطالعات همچنین میزان مغز کمتری را در بزرگسالان چاق مشاهده کرده‌اند، محققان تصور می‌کنند که این می‌تواند ناشی از التهاب باشد.

از سوی دیگر مطالعات جدید این احتمال را ایجاد می‌کند که تغییرات التهابی موثر بر وزن، ساختار و عملکرد مغز ممکن است در دوران کودکی آغاز شود. عادت‌های غذا خوردن و چاقی تحت تأثیر عوامل بسیاری از جمله تفاوت‌های متابولیکی و روانی قرار دارد. چاقی آن طور که تصور می‌شود تحت کنترل فرد نیستند و مباحثی همچون اراده در کاهش وزن، تنها بخشی از این معادله است.