تا حالا به این سؤال فکر کردهاید: « چرا در یادگیری درسهای حلکردنی مشکل داریم؟»
چون حل مسئله را از مسائل سادهتر شروع نمیکنیم تا پیشرفت تدریجی خود را کاملاً حس کنیم. از طرف دیگر با حل کردن یک مسئله احساس میکنیم که آن را یاد گرفتهایم لذا بدنبال حل مسائل دیگر می رویم در صورتی که باید به آنها کاملا مسلط باشیم بعد سراغ سوالات و مسائل دیگر برویم و برای اینکه بدانیم آیا مسلط هستیم یا نه ؟
باید آن مسئله را بیش از یک بار، بدون نگاه کردن به کتاب و دفتر و حل المسائل ، خودمان حل کنیم . اگر این کار را انجام دادیم پس یادگیری کامل شده است و الا مشکل خواهیم داشت.
از طرف دیگر وقتی در حل مسئله ای مشکل داریم سریعا به دفتر و یا کتاب های کمک آموزشی مراجعه می کنیم در صورتی که باید دقیقا مشکل خود را بدانیم که چرا نتوانستیم آن را حل کنیم ،یعنی باید بدانیم که در کجای مطلب ، اشکال داشتیم تا برای آن چاره کنیم.
اختلال یادگیری سراغ نوابغ نیز می رود
وقتی می گوییم فرد اختلال یادگیری دارد یعنی در مقایسه با فردی که از نظر هوشی با او همتراز است در موضوعی ضعیف تر است. بررسی های انجامش ده حاکی از آن است که برخی از دانش آ»وزان به رغم اینکه ظاهری طبیعی دارند، رشد جسمی آنان حاکی از بهنجار بودنشان است و هوش شان عادی است اما هنگامی که به مدرسه می روند در جریان یادگیری دچار مشکلات جدیدی می شوند و خود را متفاوت از دیگران می یابند.
در ریاضیات و دورس حل کردنی تمرین بیشتر، اگر چه تاثیر زیادی در میزان یادگیری دارد اما مسئله اساسی، دقت به روش کار و پیدا کردن مشکل یادگیری است پس اگر تمرینات کمتری انجام بدهیم اما به روش کار توجه بیشتری بکنیم نتیجه بهتری خواهیم گرفت.
پس تا اطمینان کامل در تسلط به مسائل ساده تر را نداشته باشیم رفتن به سراغ مطالب پیچیده تر کاری عبث و بیهوده است .
عواملی که در یادگیری آسان تاثیر دارند
برای بهبود و افزایش بازده یادگیری باید اصولی را با دقت اجرا کنید؛ زیرا فقط با رعایت این اصول میتوانید بهتر بیاموزید و از وقت خود حداکثر استفاده را ببرید. برخی از این اصول عبارتند از:
تعیین هدف مطالعه: شما باید قبل از مطالعه برای خودتان هدفی را مشخص کنید، به این معنی که این درس را به چه منظوری میخواهید مطالعه کنید، آیا فقط نکتههای اصلی درس را میخواهید یا قصد دارید همه مطالب کتاب را بفهمید.
تعیین مدت زمان مطالعه: باید مشخص کنید چه مقدار زمان میخواهید صرف مطالعه کنید. تعیین زمان و مقدار مطالعه به فراگیر آرامش میدهد و این آرامش موجب افزایش میزان یادگیری و سرعت مطالعه میشود.
مطالعه فعالانه داشته باشید: دانشآموزی که به منظور یادگیری و به صورت هدفدار مطالعه میکند، برای یادگیری بهتر باید مطالعه فعال داشته باشد. شما میتوانید با خلاصهبرداری، حل تمرین، علامتگذاری و گزینش نکتههای مهم، مطالعه خودتان را فعال کنید.
جدیت و پشتکار داشته باشید: وقتی تصمیم به مطالعه میگیرید، فورا شروع کنید و اجازه ندهید افکار مزاحم مانع شما شود. شخصی اگر در خواندن کمر همت ببندد و با فعالیتهای ذهنی خویش به درک بیشتری برسید، کار بزرگی انجام داده است.
به خودتان استراحت دهید: برای داشتن یک مطالعه مفید و به منظور داشتن درک بهتر مطالب باید پس از حدود 45 دقیقه مطالعه به خود استراحت کوتاهی (15 ـ 10 دقیقه) بدهید.
روش های درس خواندن صحیح
روش درس خواندن بدون نوشتن: همانطور كه اشاره شد روش نادرست مطالعه است . مطالعه فرآيندي فعال و پويا است و براي نيل به اين هدف بايد از تمام حواس خود براي درك صحيح مطالب استفاده كرد . بايد با چشمان خود مطالب را خواند ، بايد در زمان مورد نياز مطالب را بلند بلند ادا كرد و نكات مهم را يادداشت كرد تا هم با مطلب مورد مطالعه درگير شده و حضوري فعال و همه جانبه در يادگيري داشت و هم در هنگام مورد نياز ، خصوصا قبل از امتحان ، بتوان از روي نوشته ها مرور كرد و خيلي سريع مطالب مهم را مجددا به خاطر سپرد.
مطالعه و انجام تکالیف گروهی: هیچ وقت قدرت همکلاسان و هم گروه های خود را دستکم نگیرید. به ویژه وقتی که بر روی یک مسئله دشوار کار میکنید. تقسیم مسوولیت یکی از راههای موثر جهت فائق آمدن بر مشکلات و کاهش حجم کاری و درسی میباشد و به شما اطمینان میدهد که درس را بهتر بفهمید. این فعالیت گروهی ممکن است حتی منجر به پیدا کردن یک دوست جدید شود.
حاشيه نويسی: اين روش نسبت به دو روش قبلي بهتر است ولی باز هم روشی مناسب براي درك عميق مطالب و خواندن كتب درسی نيست ولی ميتواند شما را در یادگیری مطالبی كه از اهميت چنداني برخوردار نيستند کمک کند.
خلاصه نويسی: در اين روش ، شما مطالب را ميخوانيد و آنچه را درك كرده ايد بصورت خلاصه بر روي دفتری يادداشت ميكنيد كه اين روش براي مطالعه مناسب است و از روشهای قبلي بهتر مي باشد چرا كه در اين روش ، ابتدا مطالب را درک كرده ، سپس آنها را يادداشت ميكنيد اما باز هم بهترين روش برای خواندن نيست.
كليدبرداری: كليدبرداری روشی بسيار مناسب براي خواندن و نوشتن نكات مهم است. در اين روش ، شما پس از درك مطلب ، بصورت كليدی نكات مهم را يادداشت ميكنيد و در واقع ، كلمه كليدی ، كوتاهترين و راحت ترين و بهترين و پرمعنی ترين كلمه ای است كه با ديدن آن ، مفهوم جمله تداعی شده و به خاطر آورده ميشود.
استفاده از کارتهای فلش: بعضی وقتها بهترین شیوه، همان شیوهای است که همیشه از آن استفاده میشود. درست است که کارتهای فلش قدیمی هستند اما هنوز وسایل خوب و قابل اتکایی هستند. نوشتن نکتهها، تعاریف و توضیحات بیش از یک بار، به نقش بستن اطلاعات در حافظه کمک میکند.
خلاقيت و طرح شبكه ای مغز: اين روش بهترين شيوه براي يادگيری ، خصوصا فراگيری مطالب درسی است . در اين روش ، شما مطالب را ميخوانيد ؛ پس از درك حقيقی آنها نكات مهم را به زبان خودتان (و نه بصورت جملات كتابی) و بصورت كليدی يادداشت ميكنيد و سپس كلمات كليدی را بر روی طرح شبكه ای مغز می نويسيد (در واقع نوشته های خود را به بهترين شكل ممكن سازماندهی ميكنيد و نكات اصلی و فرعی را مشخص ميكنيد) تا در دفعات بعد به جای دوباره خوانی كتاب ، فقط به طرح شبكه ای توليد شده مراجعه كرده و با ديدن كلمات كليدی نوشته شده بر روی طرح شبكه ای مغز ، آنها را خيلي سريع مرور كنيد. اين روش ، درصد موفقيت تحصيلی شما را تا حدود بسيار زيادی افزايش ميدهد و درس خواندن را بسيار آسان ميكند و بازده مطالب را افزايش ميدهد.