مهروماه

فیلم بمباران ورقه نازک طلا

آزمایش ورقهٔ طلای رادرفورد (به انگلیسی: Rutherford gold foil experiment) آزمایشی بود که به شناخت ساختار اتم کمک شایانی کرد. این آزمایش در سال ۱۹۰۹ تحت نظر ارنست رادرفورد توسط دو تن از دستیاران او انجام شد. نتایج غیرمنتظرهٔ این آزمایش برای نخستین بار وجود هسته در اتم را نشان داد و مدل اتمی تامسون را زیر سؤال برده، مدل اتمی رادرفورد را جایگزین آن کرد.

تا پیش از آزمون رادرفورد تئوری پذیرفته شده در زمینهٔ مدل اتمی مدل اتمی تامسون بود که در سال ۱۹۰۴ توسط او مطرح شده بود. طبق این نظریه بارهای منفی در دریایی از بارهای مثبت در ماده شناورند. این مدل تا آزمون رادرفورد و انتشار آن در ۱۹۱۱ مورد پذیرش بود. در آزمایش رادرفورد ذرات آلفا با بار مثبت به ورقهٔ بسیار نازکی از طلا شلیک می‌شوند. اگر مدل کیک کشمشی تامسون درست می‌بود، ذرات بزرگ آلفا باید با اندکی انحراف از ورقهٔ طلا عبور می‌کردند، چرا که ذرات آلفا سنگین هستند و بار در مدل تامسون بطور یکنواخت پراکنده است. آما چیزی که در آزمایش مشاهده شد این بود که اگرچه بسیاری از ذرات آلفا طبق پیشبینی با اندکی انحراف مشاهده شدند، تعدادی دیگری با زوایای بزرگتر منحرف شدند و تعداد بسیار اندکی (1 از 20000) با زاویه 180 درجه برگشتند، یعنی به سمت منبع ذرات آلفا پس زده شدند.