این روزها، مهمترین دغدغه برای دانش آموزان دوره دوم متوسطه، افزایش نمرات و معدل کتبی در امتحان‌های نهایی است؛ بنابراین، در حال حاضر، کسب نمرۀ کامل در امتحانات نهایی در هر درس، برای دانشآموزان اهمیت بسیاری دارد و دانشآموزان باید برای رسیدن به این مهم تلاش کنند. در زیر، نکاتی چند برای کسب بهترین نمره و رسیدن به بیشترین آمادگی در آزمون‌های نهایی ارایه می‌شود .
*همۀ شما می‌توانید نمرۀ 20 بگیرید. در امتحانات نهایی محدودیت زمانی مثل آزمون سراسری وجود ندارد. و حداقل 80 دقیقه و حداکثر 140 دقیقه (با توجه به نوع سؤال) زمان برای پاسخگویی وجود دارد و در هر روز، دانش‌آموز فقط امتحان یک درس را می‌دهد و سؤالات نیز در حد دانش‌آموز متوسط خوب طرح می‌شود؛ در نتیجه، هر دانش‌آموزی می‌تواند امید کسب نمرۀ 20 را داشته باشد، و مثل آزمون سراسری نیست که در بعضی از درس‌ها حتی یک داوطلب نیز به 100 درصد سؤالها پاسخ صحیح نمی‌دهد؛ پس اگر خوب درس خوانده و به کتاب درسی‌تان مسلّط باشید، می‌توانید موفق گردید و نباید نگران کمبود وقت یا دشواری سؤالها باشید.
* در آزمون سراسری، معدل کتبی نهایی شما اهمیت ندارد، بلکه نمرۀ هر درس فقط روی همان درس مؤثر است؛ برای مثال، اگر شما در زیست شناسی نمرۀ 20 کسب کنید، در آزمون سراسری این نمرۀ خوب فقط در درس زیست شناسی مؤثر خواهد بود و هیچ تاثیری در درس شیمی نخواهد داشت؛ پس نباید به مطالعۀ یک تعداد از دروس بپردازید و از بعضی درس‌ها غافل شوید. همچنین اگر امتحان یکی از درس‌ها را خوب ندادید، مایوس نشوید؛ چون می‌توانید در سایر دروس نمره خوبی کسب کنید و درس مورد نظر را هم در آزمون سراسری جبران نمایید.
*اگر می‌خواهید نمرۀ خوبی بگیرید، با عشق و علاقه درس بخوانید. فردی که با عشق و انگیزه درس می‌‌خواند و برای باسواد بودن تلاش میکند و از زحمتی که می‌‌کشد لذت میبرد، مطالب را فراموش نمی‌کند، سر جلسۀ آزمون کلافه و بی حوصله نمیشود و نمره گرفتن برایش آسان میگردد. میخواهیم بگوییم که اگر با قلبتان درس بخوانید، بهتر و زودتر به نمره بالا می‌‌رسید و موفق میشوید.
* همه مطالب درسی را به طور مفهومی و دقیق بخوانید، و حتی اگر لازم بود، از کتاب‌های کمک درسی استفاده کنید. ضمناً به تمام «فعالیت‌ها»، «مثال‌ها»، «فکر کنید»ها، «خود را بیازمایید»ها و پرسش‌های انتهای هر فصل کتاب درسی، یک به یک و با دقت پاسخ دهید. این پرسش‌ها ارزش سؤالی زیادی دارند.
* متاسفانه بعضی از دانش آموزان، بسیار نامرتب و بدخط مینویسند تا جایی که اگر برگه خودشان را در اختیارشان قرار دهیم، نمی‌توانند خط خود را بخوانند. اگر جزو این دسته از دانشآموزان هستید و از کارهای نوشتاری مانند حل تمرینات گریزانید، انتظار نداشته باشید که مصحح اوراق نهایی با رمل و اسطرلاب بتواند خط شما را بخواند یا جواب مساله را از گوشه و کنار برگۀ شما پیدا نماید!
* حل تست تا حدی به تسلط شما کمک میکند. از تست به عنوان سؤال و مساله استفاده کنید، ولی نباید حل تست را، آن هم با راه حل‌های تستی، جایگزین مسایل تشریحی کرد. حل تست، بیشتر یک اندوخته برای کنکور سال بعد است. تازه باید مراقب باشید که از راه حل های کوتاه تستی برای حل مسایل تشریحی، بویژه سؤال‌های امتحانات نهایی، استفاده نکنید؛ بلکه پس از یاد گرفتن کامل مطلب، حل تمرین‌های کتاب درسی و برطرف کردن اشکالات، نمونه سؤال‌های امتحانات نهایی یا هماهنگ کشوری را حل کنید. سعی کنید که طرز پاسخگویی به سؤال‌های نهایی را خوب بیاموزید. همچنین با روش تصحیح اوراق خوب آشنا شوید؛ در ضمن این خطاست که فکر کنید سؤال‌های امتحان نهایی سال بعد باید شبیه سال‌های قبل باشد. در دو سه سال اخیر، طراحان تلاش کرده‌اند که سؤال‌های مفهومی را در قالب‌های جدید و نو طرح کنند؛ به همین خاطر، تاکید می‌کنیم که روی سؤالات مفهومی بیشتر کار کنید.
* به اشتباهات خود حساس باشید. بسیاری از بچه‌ها اشباهات ساده مانند: خطای محاسبه، درست نخواندن متن سؤال و… را مشکل نمی دانند. آنها بلد نبودنهای بزرگ را مشکل میدانند و بسیاری هم در توهم بلد بودن هستند. توجه داشته باشید که دانشآموزان ممتاز، نسبت به ساده‌ترین اشتباهات خود بی‌رحم هستند.
* اگر عقب افتادگی تان در یک درس زیاد است، از ابتدای کتاب شروع نکنید؛ در این حالت، بهتر است که اول درس‌های جدید مدرسه را بخوانید و سپس یک یا چند مبحث عقب افتاده را انتخاب کرده و در اوقات اضافی، آنها را جمع و جور کنید!
* در ایام امتحانات به مدیریت زمان پایبند باشید. اینکه در طی روز وقتتان را به بطالت بگذرانید و شب را بیدار بمانید، اصلاً درست نیست؛ چون سرجلسۀ امتحان ذهن شما خسته خواهد بود و توان پاسخگویی به سؤالهایی را که احتیاج به دقت و تامل بیشتر دارد، نخواهید داشت؛ در ضمن توجه داشته باشید که شب امتحان، زمان مرور درس‌هاست، نه اینکه فصل یا فصل‌هایی از کتاب را برای بار اول در شب امتحان مطالعه کنید!
نه شما و نه هیچ فرد دیگری، از آینده باخبر نیست و شما نمی‌دانید که در شب امتحان چه شرایطی دارید، پس روزهای باقی مانده را جدی بگیرید و انجام هیچ کاری را به بعد موکول نکنید.
*مطالعه باید در فواصل کوتاه زمانی باشد؛ پس به صورت پیوسته مطالعه نکنید. سعی کنید که حداکثر مدت پیوستگی زمان مطالعه یک ساعت باشد و بعد از هر یک ساعت،10 دقیقه استراحت کنید. این استراحت کردن به این معنی نیست که مثلاً تلویزیون تماشا کنید یا اینکه بیرون بروید! در این مدت 10 دقیقه باید چشم ها را ببندید و به چیزی که در مدت یک ساعت خوانده‌اید فکر کنید، برای خودتان تصویر ذهنی از مطلب ایجاد کنید و سرتیترها را به خاطر بسپارید و سپس به جزییات فکر کنید.
* اشتباهی که بسیاری از دانش آموزان مرتکب میشوند این است که در کنار خودشان خوراکی قرار می‌دهند. اگر در منزل یا در کتابخانه هستید، در زمان مطالعه به میوه و خوراکی «نه» بگویید! ولی از مایعات خنک مثل شربت، آبمیوه یا آب استفاده کنید. خوردن میوه و خوراکی از عوامل مهم حواس پرتی هنگام مطالعه است و نوشیدن مایعات خنک، آب از دست رفته بدن و سلول‌های مغزی را جبران و از خستگی زودرس جلوگیری می‌نماید.
* مطالعه، فرآیندی فعال و پویاست و به این هدف باید از تمام حواس خود برای درک صحیح مطالب استفاده کرد. باید با چشمان خود مطالب را خواند و در زمان مورد نیاز آن را بلند بلند ادا کرد. همچنین نکات مهم را یادداشت کرد تا هم با مطالب مورد مطالعه درگیر شد و حضوری فعال و همه جانبه در یادگیری داشت و هم در هنگام نیاز، خصوصاً قبل از امتحان، بتوان از روی نوشته‌ها مرور کرد و خیلی سریع مطالب مهم را مجدداً به خاطر سپرد.
* تغذیه صحیح، نقش مهمی در سلامتی دارد. بهتر است که به هنگام مطالعه یا امتحانات، از سبزیجات و میوه‌های تازه بیشتر استفاده کنید و از مصرف غذاهای چرب یا فست فودی خودداری کنید. خوردن مغز‌های خشک مثل مغز گردو، بادام و فندق به تقویت حافظه کمک میکند.
* سرجلسۀ آزمون، برای پاسخگویی به سؤالها از یک برنامه منظم پیروی کنید. ابتدا سؤال‌های ساده و بعد سؤالهایی را که نمره بیشتری دارد و سپس سؤالهایی را که مشکل‌تر هستند و جواب دادن به آنها وقت بیشتری می‌گیرد، پاسخ دهید. دقت کنید که زمانی به سؤال، درست پاسخ خواهید داد که سؤال را به درستی بخوانید و بفهمید که سؤال از شما چه خواسته است؛ در ضمن پس از پاسخ دادن به کلیۀ سؤالها، یک بار دیگر برگۀ خود را بررسی و کنترل نمایید تا به اشتباه، سؤالی را جا نینداخته باشید.
