خجالت کشیدن یعنی چه؟ خجالت و کمرویی احساسی است که همه انسانها در زمانهای مختلف زندگی آن را تجربه میکنند. احساسی که هر قدر نسبت به آن بیتفاوتتر باشید، قدرت بیشتری پیدا میکند و به مشکلی بزرگی در روابط اجتماعی فرد تبدیل میشود. برخی افراد از ظاهر خود خجالت میکشند. برخی دیگر از اندام و پوست خود احساس شرم میکنند و برخی افراد حتی در برخورد با دیگران احساس کم بودن و بیلیاقت بودن را تجربه میکنند. کسی که کمرو و خجالتی است معمولاً هیچ کار اشتباهی انجام نداده که به خاطر آن شرمنده باشد. این شخص فقط خودش را آن طور که باید قبول ندارد و مدام در مورد خود حس بدی دارد. اگر شما هم مدام با خودتان این جمله را تکرار میکنید که من خیلی کمرو و خجالتی هستم باید چکار کنم این مقاله برای شما نوشته شده است.
شرم و خجالت یکی از خورندهترین احساسات انسانی است که فرد را از تعاملات اجتماعی و پذیرش خود منع میکند. زمانی که فردی احساس شرم و کمرویی را تجربه میکند، صدایی در سرش به او میگوید که تو نمیتوانی. تو به اندازه کافی زیبا نیستی. تو شکست میخوری و هیچکس تو را دوست ندارد. یک احساس آزاد دهنده که هر فردی ممکن است به نحوی آن را تجربه کند. نادیده گرفتن این احساس در زندگی میتواند اثرات مخربی بر زندگی فرد بگذارد و او را به سمت پرخاشگری، افسردگی، اختلالات روانی، استرس مداوم و حتی اعتیاد بکشاند. از همین رو شناخت این مسئله که بدانیم چگونه خجالت را کنار بگذاریم و اقدام به درمان خجالت و کم رویی کنیم تأثیر زیادی بر پیشرفت این مشکل دارد.
1- دلیل خجالت و کم رویی خود را کشف کنید
دکتر برنه براون معتقد است که شرمساری یک احساس شدیداً دردناک است که مدام به ما میگوید دارای نقص هستیم و شایسته عشق و دوست داشتن نیستیم. اما تا به حال شده از خودتان بپرسید چرا این احساس را دارید؟ شرم احساسی است که هر چقدر آن را نادیده بگیرید و کمتر در مورد آن صحبت کنید، قدرتمندتر میشود. «توماس شف»، استاد برجسته جامعه شناسی، بر این اعتقاد است که احساس خجالت و کمرویی یکی از پنهانترین احساسات است و بدترین اثرات مخرب را بر فرد میگذارد. همه ما باید این موضوع را بپذیریم که هیچ انسانی کامل نیست. و هر کسی به نوعی نقصی را تجربه میکند. اما افرادی هستند که ما را همین گونه و با همه این تفاسیر دوست دارند.
بهتر است برای درمان خجالت و کمرویی با کسانی که دوستشان دارید، حرف بزنید. تجربیات خود را از این مشکل را برای آنها تعریف کنید. میتوانید برای این کار از یک مشاور مورد اطمینان کمک بگیرید. شما باید پیدا کنید که چه چیز موجب بروز این مشکل در شما شده است. از طرف دیگر باید بپذیرید که داشتن چند کک و مک روی صورت، نداشتن وزن ایدهآل و یا صورتی رویایی چیزی نیست که شما از آن خجالت بکشید. باید قبول کنید که شما با همه آنچه که هستید، لایق دوست داشتن و عشق هستید و در نهایت این تنها خود شمایید که میتوانید به خودتان کمک کنید تا احساس بهتری داشته باشید.
2- احساساتتان را تجزیه و تحلیل کنید
در درون شما حسی مدام میگوید که باید خجالت بکشید. اما چرا؟ بهتر است ابتدا نگاهی به معنی خجالتی بودن و کمرویی بیندازیم. خجالت یعنی من بد هستم. گناه یعنی من کار بدی کردهام. بد بودن به این معنا است که شما خود را در ایجاد تغییر و عملکرد بهتر ناتوان میبینید. اما زمانی که فرد گناه میکند، راهی برای جبران خسارت پیدا میکند. کسی که احساس خجالت میکند به نوعی خود را تحقیر میکند. مدام با خود فکر میکند که همه وقایع زندگی تقصیر خودش است. از خودش، رفتارش و ظاهرش ناراضی است و درواقع خودش را آن طور که باید دوست ندارد.
از طرف دیگر برخی افراد ممکن است در برخورد اولیه و یا ابتدای روابط خجالتی بودن را تجربه کنند و بعد از چند دقیقه همه چیز عادی شود. این امری عادی است و واقعاً یک مشکل تلقی نمیشود. بهتر است احساسات خود را به طور دقیق بررسی کنید. ببینید در چه شرایطی و چطور این حس را تجربه میکنید. در آن زمان چه حسی نسبت به خودتان دارید و چه افکاری از ذهنتان عبور میکند. زمانی که احساسات خود را بهتر شناسایی کنید؛ راحتتر میتوانید برای درمان خجالت و کم رویی نیز اقدام کنید.
3- قبول کنید بین خود شما و کاری که انجام میدهید تفاوت وجود دارد
همه ما دوست داریم وقتی کاری را انجام میدهیم، مورد استقبال و توجه قرار بگیرد. دوست داریم همه کار ما را تحسین کنند و از ما تعریف کنند. اما اگر این اتفاق نیفتد چه میشود؟ اگر ارزش شخصی خودتان را بر مبنای کاری که انجام میدهید و رضایت دیگران از کارتان در نظر بگیرید، در این شرایط چه احساسی را تجربه خواهید کرد؟ طبیعی است که احساس شرمندگی مدام در ذهنتان به شما میگوید که تو یک احمق هستی.
4- خودتان را سرزنش نکنید
قبول این موضوع که همه ما ممکن است در زندگی کارهایی کنیم که گاهی افتضاح از آب در میآید، به شما کمک میکند که به عنوان یک انسان این شرایط را بپذیرید. شما آنچه که انجام میدهید نیستید. شخصیت شما جدا از اعمال شما است، به همین دلیل نباید خودتان را به خاطر کاری که درست انجام نشده، شماتت کنید. بلکه باید درس بگیرید و تلاش کنید تا در مراحل بعدی آن کار را بهتر انجام دهید.
وقتی کاری را انجام میدهید، قبول کنید که ممکن است بهترین نباشد و یا اصلاً خیلی بد باشد. هیچ مشکلی در مورد این موضوع وجود ندارد. چه بسا که پذیرش و تأیید دیگران نیز آنچنان بر شخصیت ما و وجود ما تأثیر نمیگذارد. زمانی که ما خودمان را با کاری که انجام میدهیم تعریف میکنیم، یعنی قدرت و خوشبختی خود را به دست دیگران میسپاریم. هر زمان فردی از ما تعریف کند احساس خوبی داریم و هر زمان مورد تأیید نباشیم، افسرده و شرمنده میشویم.
عزت نفس یعنی شما با همه کارهایی که انجام میدهیم و همه وجودتان فردی لایق احترام و سزاوار عشق هستید و این موضوع موجب میشود تا کارهایتان را بدون ترس و آزادانهتر انجام دهید. زمانی که با تفکر بازتری کارهایتان را انجام دهید، به نتیجه بهتری دست پیدا خواهید کرد و از شکستها و انتقادها درس میگیرید و از پیروزیها برای حرکت در مسیر بهتر شدن، تشویق میشوید.
5- عوامل محرک را شناسایی کنید
یکی از بهترین روشها برای درمان خجالت کشیدن و کم رویی و راه های از بین بردن خجالتی بودندر این است که عوامل محرک را شناسایی کنید. به طور معمول احساس ناامنی موجب ایجاد خجالت در افراد میشود. ممکن است یک مرد با دیدن ماشین مدل بالای همسایه در برابر خانواده خود احساس خجالت و شرمندگی کند و مدام با خودش فکر کند که از طرف دیگران و خانوادهاش فردی بیلیاقت در نظر گرفته میشود. این فرد باید ناامنیهای خود را شناسایی کند و بررسی کند که چه موضوعاتی موجب ایجاد خجالت و کمرویی در او میشود. چه عواملی میتواند به این احساس دامن بزند و حس او را بدتر کند. تحقیقات نشان میدهد که بیشتر خانمها به خاطر ظاهر خود احساس خجالتی بودن و کمرویی را تجربه میکنند و مردها از اینکه ضعیف به نظر برسند، احساس شرمندگی و خجالت میکنند.
به جای تسلیم شدن در برابر این عوامل محرک بهتر است سعی کنید آنها را از زندگی خود دور کنید. به جای اینکه به عواملی که موجب ایجاد نگرانی و شرمندگی در شما میشوند، روی عشق به خانواده و دوستانتان تمرکز کنید. سعی کنید با یادآوری کردن به خودتان که چقدر دوست داشتنی هستید، به انسان بهتری تبدیل شوید. خودتان را دوست داشته باشید و به خانوادهتان بیشتر عشق دهید.
6- ارتباطات خود را افزایش دهید
احساس خجالتی بود و کمرویی موجب کاهش روابط اجتماعی در افراد میشود. زمانی که فرد خجالت میکشد حتی با دوستان و خانواده خود نیز کمتر ارتباط برقرار میکند. محققان بر این اعتقاد هستند که برای درمان کم رویی و کم حرفی باید سعی کنید خودتان را بیشتر در اجتماع قرار دهید. زمانی که ارتباطات خود را افزایش دهید، کم کم متوجه میشوید که فقط شما نیستید که اشتباه میکنید. فقط صورت شما کم و مک ندارد و فقط شما در اولین برخورد با دیگران خجالتی نیستید. در روابط اجتماعی خود یاد میگیرید که افرادی هستند که در شرایطی سختتر از شما قرار میگیرند و خیلی راحت با آن مشکلات برخورد میکنند. به مرور یاد میگیرید که همه انسانها نقصها و مشکلاتی دارند و زیبایی زندگی در پذیرش همین نقصها خلاصه میشود.