مهروماه

شما حتما جزو یکی از دسته های زیر هستید. یا آنقدر درس خوان هستید که شاگرد اول محسوب می شوید. یا آنقدری درس نخوان هستید که شاگرد اول از آخر جدول هستید. یا این که این وسط ها، ‌بعضی وقت ها درس خواندن را جدی می گیرید و بعضی وقت ها هم نه! به هر حال وضعیت امروز شما حاصل تصمیمات و عادت های شماست. شما تصمیم گرفته اید که سر کلاس های درس روی تدریس معلم تمرکز کنید یا نه، برای درس خواندن و مطالعات بعد از مدرسه وقت بگذارید یا اینکه مشغول کارهای متفرقه دیگر شوید. و البته که عادت ها، تفریح و مدیریت زمان و برنامه ریزی شما در وضعیت شما اثرگذار است.

روانشناس ها معتقدند که بیشترین چیزی که روی زندگی افراد اثر می گذارد عادت هاست. عادت ها می توانند شما را به شخصی سالم، موثر، با معلومات و در نهایت موفق تبدیل کنند و البته می توانند شما را به شخصی بی انگیزه، بدون برنامه، ناتوان و در نهایت ناموفق تبدیل کنند. تاثیر عادت ها روی زندگی ما تدریجی است. مثلا کسی از خوردن یک همبرگر چرب و چیلی چاق نمی شود یا کسی با یک بار ورزش کردن ورزیده و سالم نمی شود. کسانی دارای چاقی و اضافه وزن می شوند که مدت های زیادی غذاهای پرکالری و مضر مصرف کرده اند و کسانی از مواهب ورزش کردن برخوردار می شوند که مدتی را ورزش کرده اند. پس به بیانی می توان گفت عادت های ما هستند که زندگی ما را می سازند. بسیاری از مشکلاتی که امروز دچارشان هستیم به سبب آن است که در گذشته عادت های بدی داشته ایم. تصمیم ها و عادت ها همه چیز زندگی ما هستند.
برگردیم به بحث اصلی؛ به من اعتماد کنید. من فکر می کنم اگر ما امروز در هر گروهی از گروه های ابتدای مطلب که هستیم، حاصل تصمیم ها و عادت های ماست. پس حتما برای تغییر آن هم باید تصمیم ها و عادت هایمان را عوض کنیم.

مدیریت زمان و برنامه ریزی
یکی از عادت هایی که نیازمند تغییر جدی است مدیریت زمان ماست. مدیریت زمان یعنی اختصاص دادن مقادیر مختلف زمانی به اقدامات و کارهای مختلف. کمتر کسی، حتی بین افراد موفق ، می توان یافت که عالمانه و با اشراف جزء به جزء مدیریت زمان کند. بلکه افراد موفق معمولا از عادت های مخربی که باعث اتلاف زمان، انرژی و سرمایه می شوند پرهیز می کنند. یعنی آن ها به جای این که ابتدا زمان را برای انجام کار مهم خالی کنند، سعی می کنند که ابتدا از پرداختن به کارهای غیر مهم پرهیز کنند.
اجازه دهید تا یک تقسیم بندی مهم و کلی درباره کارها و مسائل مختلف انجام دهیم. کارها از نظر درجه اهمیت و اولویت به 4 دسته مختلف تقسیم می شوند. این تقسیم بندی به ماتریس آیزنهاور معروف است.
مهم و ضروری
غیر مهم و ضروری
مهم و غیر ضروری
غیر مهم و غیر ضروری 

فرض کنید شما یک ساعت دیگر امتحان دارید و باید یک مدیریت زمان انجام دهید؛ درس خواندن برای امتحان ضروری و مهم است. در همین حال همسایه تان با یک کاسه آش نذری زنگ خانه تان را می‌زند؛ باز کردن در خانه هر چند مهم نیست، اما ضروری است. همزمان در ذهنتان مرور می‌کنید که مادرتان از شما خواسته بود تا زباله ها را به کوچه ببرید که این موضوع هرچند مهم است، اما ضروری نیست و کششی هم در شما وجود دارد که یک سریال جذاب ببینید! که خب این یکی اصلا ضروری نیست و حتی مهم هم نیست.
با این تقسیم بندی می توان خیلی راحت تر و روشن تر مدیریت زمان کرد. اگر شما کاری مهم و ضروری را در زمان خود انجام ندهید باعث از دست رفتن یک فرصت می شوید و اگر دقیقا به جایش به یک کار غیر مهم و غیر ضروری بپردازید فاجعه آفریده اید. افراد موفق طبق مدیریت زمان و برنامه ریزی که انجام می دهند کارهایشان از نوع مهم و غیر ضروری است (به مثال هایش فکر کنید). خیلی وقت ها چیزهایی که ما طبق عادت آن ها را تفریح قلمداد می کنیم از همین دست هستند. در حالی که باید با مدیریت زمان به کاری مهم در زمانی خاص بپردازیم، وقت خودمان را با گوشی موبایل، شنیدن موزیک، دیدن فیلم، معاشرت با دوستان و هر نوع تفریح غیر ضروری دیگری می گذرانیم. نه! صبر کنید.
من اصلا نمی خواهم بگویم که این وقتی که صرف می‌کنیم درست است یا اشتباه. مخرب است یا سازنده؟ تنها قصد دارم بگویم که این اقدامات چه خوب و چه بد، چون در زمان نامناسبی انجام شده اند و طبق برنامه ریزی نبوده اند وقت لازم برای انجام یک کار مهم تر را از شما ربوده اند. با اصلاح عادت هایی مثل تفریح خیلی زودتر از آن چه فکرش را می کنید تاثیر شگرفی در زندگی و تحصیل خود احساس می کنید.

مدیریت زمان جهت تغییر یک عادت بد
یکی از عادت هایی که خیلی زود می تواند تمام تمرکز، وقت، انگیزه و اشتباق شما را به پیروزی و جنگیدن و موفقیت بگیرد شبکه‌های اجتماعی و به خصوص اینستاگرام است. ظاهرا شما پیش خودتان فکر می کنید که اینستاگرام یک تفریح ارزان و سرپایی و مختصر است ولی واقعیت این نیست.
بگذارید همین جا رازی را با شما بازگو کنم. لازم است شما بدانید اعتیادآوری وابستگی شبکه های اجتماعی مخصوصا اینستاگرام جزو اشکالات یا اصطلاحا باگ‌های آن ها نیست بلکه دقیقا جزو ویژگی‌های آن هاست. آن ها روی وابستگی شما به این شبکه ها حساب جدی باز کرده اند. به قول دوستی، وقتی شما در یک زمان استراحت خیلی کوتاه برای خود اینستاگرام را برمی گزینید در اصل، معماری ذهنی تان را درباره تفریح تغییر می دهید. تفریح کوتاه مدتی که شما می توانستید با نوشیدن یک فنجان چای یا قهوه و شنیدن یک موسیقی زیبا سپری کنید جایش را داده به دیدن پرشتاب یک سری عکس!
دلیل این که موضوع اینستاگرام را اینجا مطرح کردم این بود که از بسیاری از دانش آموزان شنیده ام که می گویند تفریح دیگری جز اینستاگرام ندارند! در حالی که من برای تفریح تعریفی دارم که اصلا اینستاگرام و شبکه های اجتماعی داخل این تعریف نمی گنجند!

تفریح کردن چیست؟
تفریح عملی است که موجب بازیابی قوای فکری از دست رفته، کاهش استرس و افزودن شادی می‌شود. با این تعریف از تفریح حتی خیلی سخت می توان بازی های موبایلی و کامپیوتری را به عنوان تفریح در نظر گرفت. از طرفی خیلی فعالیت های ساده ای که اصلا امروز ما آن ها را تفریح به حساب نمی آوریم را می شود به عنوان تفریح شناخت. چیزهایی مثل چند دقیقه صحبت با یک دوست، هم نشینی کوتاه با یکی از اعضای خانواده، شنیدن یک فایل کوتاه صوتی، خواندن چند صفحه کتاب یا مثلا مطالب همین سایت. این ها نمونه هایی از تفریح های کوتاه مدتی هستند که که می توانید داشته باشید. اما فاجعه می دانید چیست؟ این است که شما برای وقت آزادی طولانی تر سراغ شبه تفریح هایی مثل شبکه های اجتماعی یا بازی های ویدیویی می روید. مثلا اگر شما چند ساعت وقت آزاد برای تفریح دارید و می توانید در این زمان به کوه نوردی بپردازید یا در خیابان بدوید، دوچرخه سواری کنید یا از دیدن یک فیلم در سینما لذت ببرید وقت بگذارید و چند ساعت پست و استوری دیگران را با دقت ببینید.
در پایان مایلم که برای شما راهکارهایی بیان کنم تا بتوانید با آن ها برای خودتان تفریحی ایجاد کنید که به تمامی اهداف یک تفریح سالم دست پیدا کنید.

مدیریت زمان و برنامه ریزی کنید
در روز چند بازه زمانی کوتاه را به تفریح اختصاص دهید. تفریح موتور محرکی است که می تواند روح شما را سیراب کند. پس هر روز در کنار وقتی که برای مطالعه یا مدرسه رفتن می گذارید حتما وقتی را به تفریح اختصاص دهید.

تفریح های مورد علاقه تان را بیابید
اگر شما از دیدن یک فیلم هیچ لذتی نمی برید لازم نیست خودتان را اذیت کنید! تفریح مورد علاقه تان را بیابید و وقت خودتان را به آن اختصاص دهید، چیزی که واقعا به شما انرژی می دهد و شما را برای کار مجدد آماده می کند.

از تفریح لذت ببرید
استرس یا عذاب وجدان، قاتلان زنجیره ای یک تفریح هستند. اگر شما درست برنامه ریزی کنید دیگر جایی برای عذاب وجدان نمی گذارید. استرس هم نداشته باشید که در زمانی که برای تفریح کنار گذاشته اید چقدر به شما خوش می گذرد. حتی اگر یک تفریح منجر به این نشود که خیلی به شما خوش بگذرد باز هم اثر خود را در روحیه شما می گذارد.

تفریحات غیرسالم را ترک کنید
تفریح غیر سالم لزوما به معنی تفریح غیراخلاقی نیست. هر تفریحی که شما را در نهایت خوشحال نکند، استرس را از شما دور نکند یا انرژی شما را بازیابی نکند تفریح سالمی نیست. بی خیال این شبه تفریحات یا تفریح های ناسالم بشوید.