مهروماه

برگزاری آزمون های ویژه برای ورود به برخی مدارس خاص در مقاطع تحصیلی قبل از دانشگاه مبین آن است که غول آزمون ورودی هر روز فربه تر از قبل در عرصه تعلیم و تربیت خودنمایی می کند.
بدون شک یکی از موانع حذف آزمون را می توان گردش مالی قابل توجهی دانست که این صنعت به همراه دارد و منافع عظیم این تجارت باعث شد تا سوداگران این حوزه هرگونه هزینه ای را برای بقاء آن متحمل شوند.
آنچه که سه دهه اخیر نهاد آموزش و پرورش را با چالش جدی مواجه کرد، شکل گیری پدیده کنکورسازی (کنکوریزاسیون) نه تنها در دوره ورود به دانشگاه بلکه در دوره های آموزشی ماقبل دانشگاه است .
این رویکرد در قالب آزمون های ورود به مدارس خاص طرح سمپاد مانند تیزهوشان اجرا می شود و از دوره ابتدایی دانش آموز را در چالش رقابتی آزار دهنده ای قرار داده است و لذت آموختن را با مصائب گذر از هفت خوان آزمون ها همراه می کند.
بدون شک باید روشی برای ارزیابی افراد در ورود به رشته های دانشگاهی وجود داشته باشد اما در دوره های ماقبل دانشگاه که تفاوت رشته ها به چهار گروه آزمایشی محدود می شود، درگیر کردن دانش آموزان در رقابت های کنکورگونه به منظور ورود به مدارس خاص، جز افزایش هیجان و فشارهای ناشی از شرکت در کلاس ها و آزمون های گوناگون، چیزی به همراه ندارد و در عمل آنچه که در این میان مورد توجه قرار نمی گیرد، کودکی کردن دانش آموزان و آموختن همراه با لذت است.
اواخر سال 96 با تصمیمی که از سوی وزارت آموزش و پرورش گرفته شد، آزمون مدارس تیزهوشان، نمونه دولتی و مدارس خاص برای دوره اول متوسطه حذف شد و این آزمون تنها برای ورود به مدارس سمپاد دوره دوم متوسطه برقرار ماند.
براساس مصوبه شورای‌ عالی آموزش و پرورش، پس از دانش آموختگی دانش‌ آموزان مشغول به تحصیل در دوره متوسطه اول مدارس تیزهوشان (سمپاد) و نمونه دولتی تا سه سال آینده، این مدارس حذف می شود.
این تصمیم موافقان و مخالفان زیادی دارد که برخی معتقدند، حذف آزمون مدارس سمپاد و نمونه دولتی دوره اول به ضرر دانش‌آموزان مستعد در شهرهای محروم و قشرهای ضعیف جامعه است.
موافقان حذف این آزمون برای دوره اول متوسطه معتقدند این اتفاق زمینه کاهش استرس روانی و روحی فرزندان و خانواده ها و کم شدن دغدغه های مالی و اقتصادی آنها را به دنبال دارد و مصداق عدالت آموزشی است.
یزد با سابقه 24 سال پیاپی کسب رتبه نخست پذیرش در آزمون ورود به دانشگاه ها، از طراحان اولیه ایده حذف آزمون مدارس سمپاد و نمونه دولتی در پایه هفتم بود.
به همین منظور میزگردی با حضور مسئولان آموزش و پرورش استان در خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) یزد برای بررسی پیامدهای حذف یا تداوم آزمون ورودی مدارس خاص دوره اول متوسطه برگزار شد که دیدگاه های شرکت کنندگان در ادامه می آید.

 نظام فعلی آموزشی تربیت درست را فراهم نکرد

مدیرکل آموزش و پرورش استان یزد با اشاره به حذف آزمون دوره متوسطه اول مدارس سمپاد و نمونه دولتی می گوید: حذف این آزمون ها مصوبه 950 شورای عالی آموزش و پرورش است و یکی از پر چالش ترین مصوبات است.
عباسعلی دانافر، افزود: این مصوبه در ابعاد گوناگون مورد توجه قرار گرفته و هنوز روی میزکار است و به علت وجود مخالفان و موافقان تا کنون نهایی نشده است .
وی با بیان اینکه مصوبه یادشده هم توجیه علمی و کارشناسی دارد و هم با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش همخوانی دارد، اظهار داشت : در سند تحول اعتقاد بر این است که نظام آموزشی ما از یک نهاد آموزشی به نهاد اجتماعی تبدیل و زمینه تربیت دانش آموزان فراهم شود.
دانافر اضافه کرد: اما منظور تربیت تک بعدی نیست بلکه عوامل شش گانه اصول تربیتی شامل تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی ، اقتصادی و حرفه ای، علمی و فناوری، اجتماعی و سیاسی ، زیستی و بدنی ، زیباشناختی و هنری مدنظر است که باید تعلیم و تربیت دانش آموزان برپایه آنها باشد.
به گفته مدیرکل آموزش و پرورش یزد، اعتقاد طراحان اولیه ایده حذف آزمون های سمپاد و نمونه دولتی پایه هفتم این است که نظام آموزش فعلی زمینه را برای تربیت دانش آموزان فراهم نکرد بلکه فقط تربیت تک بعدی را دنبال می کند.
وی بهترین سن تربیت را دوران کودکی و حداکثر تا سوم دبستان بیان کرد و گفت: شرایطی که آزمون ها و شبه کنکورها در نظام آموزشی برای دانش آموزان ایجاد کرد، زمینه را برای تربیت درست آنها فراهم نکرد.
دانافر ادامه داد: برای رفع این مشکل در مرحله نخست باید برنامه ای برای تربیت مراحل شش گانه دانش آموزان تهیه کرد و در مرحله دوم عواملی که مانع آن از جمله شبه کنکورهاست از سر راه برداشته شود.
مدیرکل آموزش و پرورش استان اظهار کرد: مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش 2 پیامد جدی به دنبال داشت که یکی حذف شبه کنکوری ها بود و اعتقاد بر این است که سایه شوم کنکور و شبه کنکوری ها اجازه نمی دهد سند تحول پیاده شود و دوم اینکه از رشد تک بعدی دانش آموزان جلوگیری می شود.
این مسئول در عین حال تاکید کرد: اگر این وضعیت نظام آموزشی ادامه پیدا کند، دانش آموزان فقط در بعد دانشی تربیت می شوند و این برای جامعه آسیب زاست.

 از 17 دانش آموز یک نفر وارد مدارس سمپاد و نمونه دولتی می شود

دانافر در ادامه با بیان اینکه از هر 17 دانش آموز تنها یک نفر می تواند وارد مدارس سمپاد شود، افزود: یعنی از 250 هزار شرکت کننده در این مدارس فقط 15 هزار نفر پذیرفته می شوند.
وی ادامه داد: 235 هزار نفر از شرکت کنندگان نخستین شکست زندگی خود را در این دوران تجربه می کنند و سرمایه ای که در این مدت هزینه کردند از بین رفته می بینند.
مدیرکل آموزش و پرورش استان ادامه داد: همچنین در مدارس نمونه دولتی از 350 هزار شرکت کننده،50 هزار نفر(یک هفتم) به این مدارس راه می یابند و به سایر دانش آموزان از لحاظ روحی و روانی لطمه وارد می شود.
وی با بیان اینکه عده ای در این ارتباط بحث می کنند، چرا این آزمون در دوره اول حذف ، اما در دوره دوم همچنان برگزار شود، تصریح کرد: پاسخ موضوع بطور کامل روشن است، زیرا استدلال بسیاری افراد در شواری عالی آموزش و پرورش این است، شخصیت دانش آموزان در پایه نهم و دهم شکل گرفته و هیجان ها و فشارهایی که از پیش دبستانی آغاز می شد دیگر وجود ندارد.
دانافر با بیان اینکه دانش آموز دوره ابتدایی نمی تواند این فشارها را تحمل کند خاطرنشان کرد : اگر آزمون دوره اول متوسطه حذف شد،برای این است که دانش آموزان در دوره ابتدایی ، کودکی کنند و لذت ببرند.
مدیرکل آموزش و پرورش یزد براین باور است: درست است آزمون سراسری حساسیت خاص خودش را دارد ولی آسیبی که به دانش آموزان در پایه ششم و هفتم به خاطر برگزاری آزمون وارد می شود بسیار شدید و حساس تر از آزمون سراسری است.

 ایده حذف آزمون دوره متوسطه اول را یزد ارائه کرد

معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش یزد هم در ادامه میزگرد یادشده اظهار کرد: دغدغه 24 سال متوالی رتبه نخست استان در آزمون سراسری، این اداره کل را به این سمت کشاند که دانش آموزان، استرس بیش از حد تحمل می کنند و باید برای رفع این موضوع تدابیری اندیشیده شود.
محمدحسن رادمنش، افزود: بدین ترتیب در شورای آموزش و پرورش استان که در شهریورماه سال 96 با حضور معاون سیاسی ، امنیتی و اجتماعی استانداری یزد تشکیل شد، موضوع حذف آزمون های سمپاد و نمونه دولتی دوره متوسطه اول مصوب و به عنوان پیشنهاد 17 شهریورماه به وزارت آموزش و پرورش ارائه شد.
وی ادامه داد: وزیر آموزش و پرورش 20 شهریور ماه در راستای پیشنهاد یاد شده کمیته ای را موظف کرد، در راستای حذف آزمون ها نظر را ارائه کنند.

 عدالت آموزشی با جداسازی دانش آموزان محقق نمی شود
معاون آموزش و پرورش یزد یادآور شد: آنچه مدنظر بود، این است آموزش و پرورش به عنوان یک نهاد اجتماعی، با این گزینش ها و جدا کردن بچه ها ،عدالت آموزشی را برهم می زند.
رادمنش تصریح کرد: « تعدادی را نخبه می کنیم و برای آنها کف می زنیم و بخش عمده ای از بچه های پایه های چهارم، پنجم و ششم را درگیر می کنیم و فقط تعداد محدودی به نتیجه ای واهی واقعا بد است، دست می یابند اما تعدادی زیادی زیرپای اینها له می شوند.»
وی با بیان اینکه خانواده ها در این زمینه هزینه های زیادی را می پردازند، افزود: تنها در یکی از کتابفروشی های یزد افزون بر 2 میلیارد تومان از یکی انتشارات کتابهای غیردرسی و آموزشی به فروش رسید و خانواده ها برای قبولی فرزندان خود در مدارس سمپاد یا نمونه دولتی این کتاب ها را خریداری کردند.
معاون آموزش و پرورش یزد اضافه کرد: همچنین والدین برای راهیابی فرزندان خود به این مدارس ، آنها را در کلاس های مختلف ثبت نام می کنند و بدین ترتیب ، دوران کودکی را از بچه ها گرفته به همین دلیل لازم بود این مشکل به گونه ای رفع شود.
رادمنش با بیان اینکه با اعلام حذف آزمون های دوره متوسطه اول به عنوان یک مسوول در آموزش و پرورش، جو آرامی را در بین خانواده ها و دانش آموزان احساس می کنم، خاطرنشان کرد: البته شاید خانواده هایی که تاکنون در این زمینه سرمایه گذاری کرده اند، ناخرسند باشند، اما از آسیب هایی که در آینده فرزندان آنها را تهدید می کرد، جلوگیری خواهد شد.
وی ادامه داد: با برگزاری این آزمونها در دوران کودکی ، بچه ها در حال نابودی بودند زیرا سیادت ، عبادت و پیروی که اسلام برای آنها در این دوران مشخص کرد از آنها سلب شد و چیزی به نام دروازه تمدن نورانی در قالب ' استعداد درخشان و نمونه ' بزرگ نمایی کردیم.
این مسئول آموزشی استان با بیان اینکه به دوران کودکی به عنوان یک اصل مهم باید مورد توجه جدی داشت، تأکید کرد: اگر آن عناصر ششگانه ای که برای نظام آموزش پرورش پیش بینی شد با حذف این آزمون ها تحقق یابد ، کار ما نتیجه داد در غیر این صورت، فقط به عنوان دستورالعمل باشد و در دل آن به اهداف سند عالی تحول بنیادین نرسیم کاری از پیش نبرده ایم.
معاون آموزش و پرورش یزد در عین حال گفت: باید از جنبه های مختلف به حذف آزمون ورودی پایه هفتم برای مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی و مدارس خاص نگاه کرد و در این زمینه گام های خوبی در احیای نطام آموزشی باشیم.
رادمنش با بیان اینکه استرس دانش آموزان مربوط به دوران پیش دبستانی است و آنها باید در این دوران به نشاط و شادابی بپردازند ، افزود: بعضی مدارس بویژه مدارس غیردولتی از کلاس اول یا دوم دبستان ، برگزاری آزمون‌های تست‌زنی را به بهانه آمادگی برای قبولی در آزمون ورودی مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی برگزار می کنند.
وی تاکید کرد که این مسأله آسیب‌های روانی و اضطراب بسیاری را به همراه داشته است.
رادمنش یکی دیگر از اشکالات عمده نظام آموزشی را تکیه بر حافظه‌ محوری و تاکید بر سطح دانش بچه‌ها عنوان کرد و گفت: باید چرخش دانش آموزان از حالت حافظه محوری را به مهارت آموزی دنبال کنیم.
این مسئول با قدردانی از وزیر آموزش و پرورش و حمایت از مصوبه یادشده افزود: برای تدوام و استمرار این مصوبه نیاز به برنامه ریزی دقیق تر وجود دارد تا حذف آن ، بنابراین همه باید دست به دست دهیم و در راستای تعلیم و تربیت دانش آموزان گام برداریم.
وی با بیان اینکه بسیاری از خانواده ها از حذف آزمون سمپاد و نمونه دولتی دوره متوسطه راضی هستند، گفت: بار سنگین مالی و اجتماعی، روحی و روانی از روی دوش خانواده و دانش آموزان برداشته شد.

 بخشی از فرصت دانش آموزان صرف مطالب فرسوده می شود

معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان یزد در ادامه با بیان اینکه بحث افراطی آموزش ، جای بسیاری از چیزها را گرفت، افزود: بخشی از فعالیت ها و فرصت های دانش آموزان فقط صرف آموزش و مطالب فرسوده دنیای امروز می شود.
وی بیان کرد: اگر نباشد و شاخ این غول بزرگ آموزشی شکسته خواهد شد، واقعا مسیر کارهای پرورشی و تربیتی باز خواهد شد.
این مسئول با بیان اینکه سفینه نجات تعلیم و تربیت در سند تحول روشن است و عوامل ششگانه و اهداف هشت گانه آموزش و پرورش مشخص است ، تاکید کرد: باید همه جنبه های شخصیتی دانش آموزان را ببینیم و واقعا بچه ها برای زندگی خوب آفریده شدند باید آموزش پرورش این بستر را برای آنها فراهم کند.

سیستم آموزشی تیزهوشان فرصت شک کردن را از خانواده سلب کردد

مشاور مدیرکل آموزش و پرورش استان هم در این نشست با بیان اینکه برخی افراد و آموزه های دینی همواره برای ما الگو و کشتی نجات بوده و مانند فانوس دریایی عمل کرد، گفت: این موارد همواره مورد توجه خانواده ها بود.
علیرضا جلالی تصریح کرد: در سیستم آموزشی تیزهوشان سعی شد با هدفگذاری برای خانواده ها الگویی ایجاد شود،این الگو به گونه ای تعریف شد که فرصت شک کردن را از آنها گرفت و بدون تفکر آن را می پذیرفتند.
وی افزود: با این هدفگذاری خانواده ها و حتی در برخی مواقع ، سیستم آموزشی هم تحت تاثیر فضای موجود برای دستیابی به این هدف اقدام می کرد و اتفاق ناخوشایند در سیستم آموزشی ، این بود که محتوا در بچه ها مانند بانک نگهداری می شد و بعد در آزمون تیزهوشان این محتوا از او گرفته و در واقع مدرسه محل پرورش اینگونه افراد شد.
مشاور مدیرکل آموزش و پرورش یزد ادامه داد: این سیستم بانکداری آموزشی که با این هدفگذاری ، ایجاد شد به قول یکی از استادان معروف برنامه ریزی در دنیا ، موجب شد تا مدرسه به تکه کردن هویت دانش آموزان آنها کمک کند.
به گفته جلالی ، در واقع این پیامدها در دل این سیستم آموزشی و اهداف آن نهفته شد ولی باید با فاصله گرفتن از این سیستم بانکداری آموزشی ، گامهای جدی برای حرکت در مسیر اهداف اصلی آموزش و پرورش و رسیدن به سه موضوع برداشت.
این مسئول اظهار کرد: با توجه به عصر ارتباطات در ماموریت های جدید آموزش و پرورش ، تربیت دانش آموز دانشمند دیده نشد، بلکه تربیت فرد مسلط به دانش پایه ، دارای میل به یادگیری و دوستدار دانستن و معرفی راههای کسب دانش و پژوهش به دانش آموز مدنظر است.
وی افزود: در بانکداری آموزشی به ویژه در دوره ابتدایی ، این سه وظیفه و مفهوم آموزشی و تربیتی از دانش آموز گرفته می شد و تحقق مفهوم آموزش مادام العمر و هدف تعریف شده اش ممکن نبود.
مشاور مدیرکل آموزش و پرورش یزد تأکید کرد : تاکنون خانواده ها بر اساس این هدف گذاری غلط برنامه ریزی کرده اند اما از اینجا به بعد با برداشتن و حذف این مسیر ، باید آموزش و پرورش به خانواده ها کمک کند و در مرحله بعد نیز برای مدارس و موسسات فرهنگی برنامه ریزی دقیق داشته باشند.
جلالی اضافه کرد: در این مرحله، آموزش و پرورش باید با فوریت ، راه را برای فعالیت موسسات فرهنگی و مدارس انتفاعی با توجه به درآمدها و منافع آنها تعریف کند تا دانش آموزان هم به منافع و آموزش مادم العمر برسند.
وی در ادامه درباره فشارهای روحی و روانی آموزش های سمپاد به دانش آموزان یادآور شد: معلمی تعریف می کرد که دانش آموزی بعد از اعلام خبر حذف آزمونهای مدارس تیزهوشان بیهوش شد و بعد از هوشیاری گفت که به اندازه قد خود کتاب غیر درسی برای شرکت در آزمون های این مدارس دارد و این داستان بیانگر فشارهای زیاد به دانش آموزان است.

 حذف مدارس سمپاد، کمک به تحقق سند تحول بنیادین

در ادامه عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان یزد گفت: تصمیم بجا و به موقع شورای عالی آموزش و پروش مبنی بر حذف مدارس سمپاد و نمونه دولتی در راستای تحقق فصل هفتم سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است.
منصور دهقان با یادآوری بیانات رهبر معظم انقلاب و تاکید ایشان بر اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش افزود: آزمون های برگزار شده به خصوص در مدارس ابتدایی ،بسیار نامناسب است و همه دانشگاه های علوم تربیتی از حذف آزمونها حمایت کردند.
وی با بیان اینکه حذف آزمون ها سبب تحقق ارزشیابی توصیفی می شود، ادامه داد: چالش جدی در مدارس سلطه آزمون ها در آنهاست.
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان یزد با بیان سودجویی برخی ها از آزمونهای سمپاد اضافه کرد: با وجود حذف این آزمون از مهر ماه 1396 در یزد، مدیران برخی مدارسی که پیش از آغاز سال تحصیلی برای برگزاری کلاسهای تست از والدین دانش آموزان پول دریافت کرده بودند حاضر به بازگرداندن آن نیستند.
دهقان عنوان کرد: در حالی که در ایران به طور میانگین از هر 16 نفر، یک دانش آموز به مدارس تیزهوشان راه می یابد، این نسبت در عرصه جهانی به ازای هر 100 نفر، 2 دانش آموز است.
وی اضافه کرد: مزایای حذف آزمونهای سمپاد شامل کوتاه کردن دست سودجویان، ممانعت از ورود موسسات کنکور به ویژه در مدارس ابتدایی، حذف استرس و کاهش مشکلات روحی و روانی دانش آموزان، جلوگیری از افزایش بار مالی به خانواده ها، بازگرداندن نشاط به دوره کودکی است.
این کارشناس جلوگیری از تسلط پرورش حافظه محوری در مدارس ، کمک به پرورش مهارتهای زندگی و اجتماعی در دانش آموزان، تحقق منویات رهبری، توجه به رشد همه جانبه دانش آموزان، در یک فضا قراردادن دانش آموزان با لایه های مختلف اجتماعی، توزیع دبیران خوب مقطع متوسطه از دیگر مزایاهای حذف مدارس سمپاد و نمونه دولتی عنوان کرد.
دهقان با بیان اینکه موسسه های آموزشی به شدت مخالف حذف آزمون سمپاد هستند، تصریح کرد: 70 درصد سود آنها از آزمون سمپاد پایه ششم است، فقط 30 درصد سود آنها به دوره های آمادگی پیش از آزمون سراسری است.
وی ادامه داد: آموزش و پرورش باید بسته های حمایتی مهارت زندگی برای دانش آموزان آماده و در این راستا بیشتر تلاش کند.

 معایب آزمونهای سمپاد

معاون برنامه ریزی و پژوهش اداره کل آموزش و پرورش یزد هم یادآور شد: اضطراب از دوران کودکی فرزندان در خانواده ها، توجه تک بعدی به هوش IQ،ایجاد بازار کاذب و ساماندهی نکردن آن و سرخوردگی جمعیت قبول نشده از جمله معایب برگزاری آزمون سمپاد است.
علیرضا مصباح فر افزود: زمانی می توان در حذف آزمون سمپاد موفق بود که شیوه مناسبی برای جایگزینی آن پیش بینی شود.
وی ادامه داد: شیوه های آموزشی در دنیا شامل غنی سازی برنامه آموزشی، تسهیل برنامه آموزشی، گروه بندی مخصوص و روشهای ترکیبی است.
این مسئول تصریح کرد: طرح شهاب (شناسایی و هدایت استعدادهای برتر) نمی تواند به عنوان شیوه مناسب جایگزین شود، آموزش و پروش و نهادهای اجتماعی باید به ترویج و تبلیغ موضوع نامناسب بودن جذب از طریق آزمون کمک کنند و این موضوع را به اطلاع دانش آموزان برسانند.
معاون آموزش و پرورش یزد با بیان اینکه با حذف آزمون سمپاد، کارکرد سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان هم زیر سئوال است، ادامه داد: اغلب دانش آموزان مدارس سمپاد از قشر مرفه جامعه هستند و دانش آموزان روستایی نمی توانند در این مدارس تحصیل کند.
مصباح فر تاکید کرد: باید برنامه بلندمدت مشخص وجود داشته باشد و ارتباط کنکور سراسری با الگوی آموزشی کشورمان مشخص شود.
وی ادامه داد: در کشورهای توسعه یافته مانند آلمان و اسپانیا برنامه جداسازی و آموزش ویژه وجود ندارد اما در کره جنوبی و چین ، مدرک گرایی عامل بزرگتری است که روی بخشی از آموزش سایه انداخته است.
معاون آموزش و پرورش یزد می گوید: اگر سیاست اولیه مدارس نمونه دولتی که با هدف کشف استعدادهای دانش آموزان روستایی به صورت شبانه روزی فعالیت می کند استمرار داشته باشد، مشکل ساز نیست، از این رو باید سیاست جداگانه ای برای مدارس سمپاد و نمونه دولتی در نظر گرفته شود.
مصباح فر با یادآوری اینکه در ایران تصمیم های با ثباتی در حوزه سمپاد گرفته نشد، افزود: در سالهای گذشته، وزیر وقت آموزش و پرورش اعلام کرد که در هر منطقه آموزشی یک مدرسه استعدادهای درخشان دایر شود، چرا که خانواده ها هزینه های آن را تامین می کنند.
وی اظهار امیدواری کرد که برای فعالیت های مختلف طرح مشخص تدوین و به نظام های آموزشی نگاه سیستمی شود و تصمیم گیری ها قائل به فرد نباشد.
هم اکنون هشت نوع مدرسه در نظام تعلیم و تربیت کشورمان وجود دارد که به لحاظ اداره آنها به انواع «مدارس دولتی»، «غیر دولتی» ، «تیزهوشان»، «نمونه دولتی»، «هیات امنایی»، «تربیت بدنی» و « علوم و معارف اسلامی» تقسیم می شوند.
همچنین می توان به مدارس «قرآنی»، «ایثارگران»، «دانش‌آموزان استثنایی»، «بزرگسالان»، «مدارس وابسته به نهادهای مختلف » ، «مدارس سماء وابسته به دانشگاه آزاد ، «مدارس شبانه روزی»، « از راه دور »، « ماندگار»، «مدارس هوشمند» و «شبانه» اشاره کرد.
تاکنون برای ورود به برخی از این مدارس از جمله مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی، دانش آموزان باید از آزمون های ویژه ای عبور می کردند که با توجه به محدودیت ظرفیت پذیرش آنها، رقابت سنگینی میان دانش آموزان شکل می گرفت و اضطراب زیادی به کودکان و نوجوانان وارد می شد.
برای رفع این مساله وزیر آموزش و پرورش نیمه های بهمن ماه سال 96 اعلام کرد که امتحانات ورودی پایه هفتم برای مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی و مدارس خاص به منظور کاهش استرس و افزایش نشاط در مدارس با تصویب شورای عالی آموزش و پرورش حذف شد.