بهمنماه سال ۹۶ بود که خبر ممنوعیت برگزاری آزمون در مدارس ابتدایی و پایه هفتم تحصیلی در رسانهها منتشر شد؛ خبری که در اصل به حذف مدارس متوسطه اول سمپاد اشاره داشت و بعد از آن موج حمایتها و مخالفتها از آن نیز در رسانهها بالا گرفت؛ مدارسی که وظیفه تعلیم و تربیت دانشآموزان تیزهوش را برعهده دارند و موافقان و مخالفان نیز هرکدام دلایل و استدلالهای خاص خود را دارند. این نظرات در حالی مطرح میشود که قطعا در همه دنیا سیستمهایی برای حمایت از دانشآموزانی که جزء استعدادهای آن کشور به شمار میروند وجود دارد؛ از این رو در این گزارش نگاهی به سیاستهای آموزش و پرورش سایر کشورها در حوزه حمایت از این دانشآموزان داشتهایم. حذف آزمون ورودی مدارس سمپاد در دوره متوسطه اول و پایان ادامه فعالیت این مدارس یکی از داغترین موضوعات اواخر سال 96 بود که با انتقادات قابلتوجهی روبهرو شد، اما استدلالهای موافقان بر سند تحول بنیادین استوار شده بود که با حذف اضطراب و استرس، بار علمی بیشتری را برای دانشآموزان به دنبال دارد. از طرف دیگر مخالفان هم معتقد بودند سیستم ناقص و دارای ایراد آموزشوپرورش آنچنان بستری را فراهم نکرده که دانشآموزان تیزهوش در فضای آموزشی مناسب قرار گیرند و با حذف مدارس و آزمونهای سمپاد، عملاً نخبگان دانشآموزی پرورش نخواهند یافت.
جدیدترین آمار از خروج نخبگان ایرانی با حذف آزمون سمپاد
اما اکنون واقعیت امر این است که بنا بر دلایل مختلف تمایل مهاجرت به خارج از کشور از سطح دانشجویی و جوانگرایی به ردههای پایینتر و نوجوانان هم رسیده است و امروز بسیاری از دانشآموزان ما ترجیح میدهند بعد از اتمام دوره متوسطه و حتی قبلتر از آن تحصیلات خود را در خارج از کشور ادامه دهند که این بسیار جای نگرانی دارد. سال گذشته بود که معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش گفت: خروج از کشور از سطح دانشجویی و میان جوانان به دانشآموزان هم رسیده است. روندی که ایران را به سمت کشوری کمهوش و عاری از نخبه هدایت میکند و با ادامه این روند تا چند سال آینده احتمالاً به طور کلی ژن باهوش در ایران از بین خواهد رفت. این در حالی است که آمار سالهای گذشته هم نشان میدهد 62درصد از دانشآموزان مدالآور المپیادی ایران به کشورهایی نظیر امریکا و کانادا مهاجرت کردهاند.
اما متأسفانه با وجود انتشار آمارهای مختلف از مهاجرت نخبگان و دانشآموزان تیزهوش، نهتنها هیچ راهکار مؤثری در این مورد از سوی مسئولان و سیستم آموزشی کشور اندیشیده نشد، بلکه به بهانههای مختلف تنها بستر حمایتی برای رشد این دانشآموزان هم قلع و قمع شد.
سؤال اصلی اینجاست که جداسازی دانشآموزان تیزهوش در نظام آموزشوپرورش ایران با پیشبینی نتایج مطلوب از آن اتخاذ شد و اصلاً آیا مدارس عادی آماده حضور دانشآموزان تیزهوش شده بودند؟! در پاسخ به این سؤالات باید چند نکته را مورد توجه قرار داد.
ابتدا لازم به ذکر است که هر چند جداسازی دانشآموز تیزهوش از سایر افراد عادی، تفکر تافته جدابافته بودن را برای فرد به همراه دارد، اما آنچه جای آن خالی است، تربیت صحیح در این راستا و پرورش روح درگیر شدن با نیازهای جامعه برای قشر تیزهوش جامعه است که متأسفانه جای آن خالی است. چهبسا با این جداسازی نهتنها اهداف اولیه آن فراهم نشود، بلکه به دلیل فراهم نبودن زیرساختهای آموزشی برای تیزهوشان در مدارس عادی، آنها دچار سرخوردگی، یأس و در نهایت تغییر شرایط برآیند. شرایطی که میتوان گفت با صرف هزینههای هنگفت از سوی کشورهای مختلف دنیا برای جذب این افراد فراهم میشود.
به بیان سادهتر باید کاری کرد که در عین پرورش و اهمیت به رشد این دانشآموزان در شرایط مناسب تحصیلی و صرفاً عادی، به حضور آنها در متن اصلی جامعه و در کنار افراد عادی کمک کرد تا به جامعه احساس تعلق پیدا کنند. ادامه روند مهاجرت دانشآموزان نهتنها هدررفت هزینههای صرف شده نظام برای آموزشوتربیت این افراد را در پی دارد، بلکه علاوه بر خالی کردن کشور از ژن باهوش و نخبه و بحران کمبود نیروی انسانی متخصص و ماهر را هم به دنبال دارد.
در نهایت اینکه باید گفت پرورش نخبگان و باروری و شناخت استعدادهای دانشآموزان بهعنوان سرمایههای اجتماعی یک ضرورت برای جامعه است؛ چراکه رشد و توسعه از مسیر نخبگی میگذرد.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی
شورایعالی انقلاب فرهنگی موضوع مدارس سمپاد را بررسی میکند.
محمدرضا مخبر دزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی
محمدرضا مخبر دزفولی گفت: مهمترین نکته این سند تاکید بر افزایش ارتباطات علمی بین المللی کشور به ویژه درخصوص علوم پیشرفته با دانشگاهها و مراکز علمی برتر دنیا است و امیدواریم دانشمندان و مراکز تحقیقاتی ما بهتر از گذشته بتوانند این ارتباطات علمی را انجام دهند.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی گفت: مقرر شد معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هماهنگی و تسهیلگری لازم در این زمینه را با هماهنگی وزارت علوم و بهداشت انجام دهد.
وی افزود: همچنین نظارت اجرای این سند به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی واگذار شد و قرار شد گزارش اقدامات انجام شده به صورت نوبهای به شورا ارائه شود.
رئیس ستاد راهبری نقشه جامع علمی گفت: همچنین مقرر شد ستاد راهبری نقشه جامع علمی ضوابط مرتبط ذیل این سند را با مشارکت دستگاههای مختلف از جمله دستگاه دیپلماسی و دستگاه امنیتی به طور ویژه وزارتخارجه و وزارتاطلاعات با حضور وزرا تدوین و تصویب کند.
مخبر دزفولی در ادامه با اشاره به دغدغههای خانوادههای دانش آموزان مدارس سمپاد و تغییرات مطرح شده، گفت: قرار شد این موضوع در شورای عالی انقلاب فرهنگی پس از کارشناسیهای لازم مطرح شود و هر تصمیمی که شورا اتخاذ کند رویه اجرا باشد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: همچنین مقرر شد تا تصمیمگیری شورای عالی انقلاب فرهنگی هر گونه اقدام غیر از این مسیر در این زمینه متوقف شود تا نگرانیهای به وجود آمده مرتفع شود.
مخبر دزفولی در خاتمه از انتخاب دکتر همتی به عنوان رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایلام و دکتر مغاره به عنوان رئیس دانشگاه هنر شیراز در کمیته انتخاب روسای دانشگاهها خبر داد.
محمدرضا مخبردزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در جدیدترین اظهار نظر خود درباره وضعیت مدارس سمپاد گفته است "موضوع مدارس تیزهوشان و باشگاه پژوهشگران جوان جزو موضوعات ملی است و شورایعالی انقلاب فرهنگی مرجع تصویب نهایی هر تصمیمگیری در این زمینه است. تا مسائل مربوط به این موضوع در شورا بررسی نشود هر گونه اظهارنظری در این خصوص درست نیست. شورایعالی انقلاب فرهنگی در این زمینه هیچ تصمیمی تا کنون نگرفته است و بعد از تعطیلات عید در این خصوص تصمیمگیری میکند".
اظهار نظر اخیر مخبر دزفولی به این ابهام که "آیا شورایعالی انقلاب فرهنگی میتواند بر مصوبات شورای عالی آموزشوپرورش نظارت داشته باشد؟" نیز پاسخ داده است.
حذف مدارس سمپاد وارد فاز جدیدی میشود
تصمیم وزارت آموزشوپرورش مبنی بر حذف آزمون ورودی پایه هفتم مدارس سمپاد با ورود شورای عالی انقلاب فرهنگی به ماجرا وارد فاز جدیدی شد؛ سید محمد بطحایی وزیر آموزشوپرورش از حذف آزمون ورودی مدارس سمپاد در پایه هفتم برای سال تحصیلی آینده خبر داد و استدلال چنین تصمیمی حذف استرس دانشآموزان دبستانی بود و پس از آن الزام مدارس غیردولتی به حذف آزمون ورودی پایه هفتم مطرح شد هرچند که هنوز هم مدارس غیردولتی از این دستور آموزشوپرورش تبعیت نمیکنند.
هرچند که مهدی نوید ادهم دبیرکل شورایعالی آموزشوپرورش از حذف مدارس سمپاد در دوره متوسطه اول در بازه زمانی سهساله با حذف آزمون ورودی این مدارس خبر میدهد اما برخی مسئولان آموزشوپرورش از جمله رضوان حکیمزاده حذف مدارس سمپاد را نادرست میدانند و معتقدند قرار نیست مدارس سمپاد حذف شوند بلکه این مدارس در دوره متوسطه دوم تقویت خواهند شد و با این موضعگیریها همچنان این ابهام مطرح است که؛ چگونه با حذف آزمون ورودی مدارس سمپاد حذف نخواهند شد؟
همچنین علی نوبخت رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی و عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی در گفتوگو با تسنیم میگوید: شورایعالی انقلاب فرهنگی میتواند بهعنوان نهاد بالادستی بر مصوبه شورای عالی آموزشوپرورش نظارت کند و باتوجه به اینکه مصوبه اخیر ناظر بر حذف مدارس سمپاد در دوره متوسطه اول است با توجه به اهمیت موضوع، شورایعالی انقلاب فرهنگی میتواند به آن ورود کند و تا زمانی که این موضوع در شورا بررسی نشده باشد نمیتوان حکم به اجرای آن داد.
با توجه به اینکه سند تحول بنیادین آموزشوپرورش در بخش سیاستگذاری، نظارت و ارزیابی در سطح کلان به این مسئله اشاره کرده است که تصمیمگیری کلان، ارزیابی و نظارت راهبردی فرایند تحول بنیادین نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی بر پایه این سند بهعهده شورایعالی انقلاب فرهنگی است در چنین شرایطی شورایعالی انقلاب فرهنگی میتواند به مقوله حذف مدارس سمپاد ورود کند.
در روزهای اخیر نیز سید محمد بطحایی وزیر آموزشوپرورش در پاسخ به این پرسش که با توجه به مطالب بیانشده در شورایعالی انقلاب فرهنگی آیا ممکن است آزمون ورودی مدارس سمپاد امسال برگزار شود، گفته بود "درباره مدارس سمپاد، مصوبه آموزش و پرورش در خصوص حذف آزمون وجود دارد و در حال حاضر این مصوبه کماکان پایدار است".
با توجه به اینکه مصوبه اخیر شورایعالی آموزشوپرورش درباره حذف آزمون ورودی مدارس سمپاد هنوز به امضای رئیس جمهور نرسیده است، این سؤال و ابهام مطرح است که آیا میتوان آزمون ورودی این مدارس را برای سال تحصیلی جدید برگزار نکرد و هنوز اظهار نظر دقیقی از سوی مسئولان آموزشوپرورش دراینباره نشده است و در این شرایط دانشآموزانی که قصد شرکت در آزمون ورودی مدارس سمپاد داشتند دچار سردرگمی و بلاتکلیفی هستند.
عضو شواریعالی انقلاب فرهنگی
درباره مدارس سمپاد پس از بررسی شورایعالی انقلاب فرهنگی تصمیمگیری شود
ضرغامی در مطلبی تاکید کرد: هرگونه تغییر در فرآیند جذب و تحصیل استعدادهای درخشان باید پس از بررسی دقیق در شورایعالی انقلاب فرهنگی صورت گیرد.
عزت الله ضرغامی عضو شواریعالی انقلاب فرهنگی در مطلبی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی موضع خود را نسبت به حذف مدارس سمپاد اعلام کرد.
رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس
چرا مدارس سمپاد قربانی شدند؟/ هدایت دانشآموزان به مدارس خاص قدرت و ثروت
حمیدرضا حاجی بابایی رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس
حمیدرضا حاجی بابایی در خصوص حذف مدارس سمپاد در دوره متوسطه اول اظهار کرد: این سوال مطرح است که تیزهوشان قربانی شتاب زدگی، منفعت طلبی یا سیاست زدگی هستند و تا به امروز هیچ دلیل محکمی مبنی براینکه چرا از بین حدود 20 نوع مدرسه که 15 مورد آن غیردولتی است و اکثر آنها با آزمون دانش آموز پذیرش میکنند، چرا مدارس تیزهوشان قربانی آزمون و تنوع مدارس شدهاند، وجود ندارد.
وی افزود: اگر ملاک از بین بردن تنوع مدارس است چرا یک طرح کلی برای همه مدارس داده نمیشود و اگر ملاک آزمون و استرس است چرا فقط برای مدارس تیزهوشان اجرا شود.
رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس گفت: از میان همه دلایل غیرمستند یک دلیل مستند وجود دارد و آن هم اینکه شفاف و روشن به دنبال هدایت دانش آموزان به مدارس غیردولتی آن هم مدارس خاص قدرت، سیاست و ثروت هستیم.
حاجی بابایی خاطرنشان کرد: آیا وقت آن نرسیده است که صدها هزار پرورش یافتگان مدارس تیزهوشان قبلی و فعلی با اقدامی متین از نوع استدلال از خانه خود دفاع کنند.
رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس
تعطیلی مدارس سمپاد و معضل هدررفتن استعداد دانشآموزان تیزهوش
محمدمهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس
محمدمهدی زاهدی اظهار کرد: در بحث حذف مدارس تیزهوشان اساتید دانشگاه باید نظرات کارشناسی خود را اعلام کنند.
وی افزود: آیا این همه حجم مطالب درسی برای دانشآموزان ضروری است؟ باید تجدیدنظر در کمیت دروس داشته باشیم و کمیت آن زیاد است و فرصت کافی برای مهارتآموزی در مدارس نداریم.
رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفت: چرا در مدرسه به صورت عملی درس سبک زندگی ایرانی و اسلامی را ندهیم؟ آیا اهمیت این درس کمتر از ریاضی است؟
وی با اشاره به اینکه اگر قرار است مدارس متنوع نداشته باشیم چگونه استعداد آنها را شکوفا کنیم, گفت: چه کار باید کنیم تا تعطیلی مدارس سمپاد به از بین رفتن شکوفایی خلاقیت دانشآموزان منجر نشود.
رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان
حق آموزش متفاوت دانشآموزان تیزهوش را نمیتوان نادیده گرفت
فاطمه مهاجرانی رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان
فاطمه مهاجرانی با اشاره به تصویب طرح حذف آزمون ورودی مدارس سمپاد و سایر مدارس خاص اظهار کرد: جریان نخبه پروری در ایران به هیچ عنوان نه به این آزمون ارتباط دارد و نه قرار است خدشهای به آن وارد شود. بنیاد نخبگان امر شناسایی را به آموزش و پرورش محول کرده است.
وی با اشاره به اینکه نباید از انسانهایی که دوستشان دارید بت بسازید زیرا اگر فرو بریزند بی خدا خواهید بود، گفت: از تصمیمات نیز نباید بت ساخت، در جامعه ما این تصمیمات و بتسازیها مقداری غلیظ است در حالی که هر تصمیمی نقاط قوت و ضعفی دارد. این تصمیم نه بهترین تصمیم است و نه بدترین تصمیمی که آموزش و پرورش تا کنون گرفته است.
رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان ادامه داد: این تصمیم را شورای عالی آموزش و پرورش به تصویب رسانده و قطعا جلسات و بررسیهای کارشناسی درباره آن صورت گرفته و قطعا عدهای با آن مخالف بودند اما وقتی مصوبه به تایید رئیس جمهور رسید به مثابه قانون و برای ما لازم الاجراست.
نمیتوان حق آموزش متفاوت دانشآموزان تیزهوش را نادیده گرفت
مهاجرانی با تاکید بر اینکه سمپاد به هیچ عنوان تعطیلیپذیر نیست و وزیرآموزش و پرورش هم تصریح کرده سمپاد در دوره دوم متوسطه حتما با کیفیت پیش میرود و قرار نیست افرادی که استعداد ویژه دارند را دست کم بگیریم، گفت: استعداد، استحقاق میآورد و نمیتوان حق آنها را نادیده گرفت. اگر فردی آی کیو 140 دارد نباید حق آموزش متفاوت را از او بگیریم. در سند تحول هم تفکیک حداقلی آمده است.
وی ادامه داد: اگر نُرم ورود به این مدارس را رعایت کرده بودیم و از هر 100 نفر، دو نفر وارد سمپاد میشدند شاید اکنون دوره اول متوسطه هم سر جایش بود. متاسفانه با نگاه پیشگیرانه در سمپاد حرکت نکردیم.
رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان با بیان اینکه نخبه پروری در ایران پدری محکم و مهربان به نام مقام معظم رهبری دارد گفت: انتقاداتی به بنده درباره عدم اظهار نظر در این چند روزه وارد شد در حالی که وزیر در این باره صحبت کرده بودند و نیازی به اعلام نظرم در این باره نبود.
مهاجرانی تاکید کرد: اکنون موضع، موضع سمپاد نیست بلکه موضع آزمون است. باید بررسی کرد چرا این آزمون اینقدر داوطلب دارد؟ چه اتفاقی افتاده است؟
بچههای سمپاد ارزشهای این کشورند
وی با بیان اینکه اگر بگوییم دانشآموزان سمپادی تک بعدی تربیت میشوند در حقشان جفا کردهایم، گفت: ما حتی در مناطق عشایری هم سمپاد داریم و در رشته علوم انسانی هم پذیرش داریم. مدارس سمپاد تربیت در ساحتهای چندگانه را محقق می کنند. بچههای سمپاد ارزشهای این کشورند، جلوی جفا به اینها را بگیرید.
در سنجش استعدادهای درخشان یک یا دو هوش را میسنجند
رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان با اعلام اینکه در حال برنامهریزی برای ورود به حیطه فنی و حرفهای و مهارتی هستیم، تصریح کرد: مساوات با عدالت متفاوت است ما میخواهیم عدالت آموزشی داشته باشیم. متاسفانه روی یکی دو گونه از هوش در سنجشها تاکید میشود اما هیچ جا نگفتهام که آزمون استاندارد نیست.
وی با بیان اینکه امسال هم با روال قبل در دوره دوم متوسطه جلو میرویم،اظهار کرد: قطعا برای دوره دوم برنامههایی داریم.تعطیلی دوره اول سمپاد برای بنده خوشایند نبود و تلاش هم کردم اما شورای عالی آموزش و پرورش به این مصوبه رای داد و معنای آن این است که نتوانستیم رایی بر رد آن بگیریم. یقینا باید به دنبال راههای جایگزین باشیم. طرح شهاب را باید با جدیت بیشتری دنبال کنیم و استعدادهای متنوع را بهتر بشناسیم.
مهاجرانی افزود: تلاش میکنیم از موقعیت روبرو به عنوان فرصت استفاده، ساختار مجموعه را تقویت و کیفیت بخشی و قوت بخشیدن به طرح شهاب و المپیادها را به شدت دنبال کنیم.
کشورهای دیگر با استعدادهای خود چه میکنند؟
در ردهبندی پیرسون، شرکت رسانههای گروهی انگلیس که در زمینه انتشارات روزنامه، مجله، کتاب و همچنین مدیریت بر مدارس آموزش و پرورش فعالیت میکند از نظامهای آموزش و پرورش دنیا، 10 رتبه نخست به ترتیب به کشورهای کرهجنوبی، ژاپن، سنگاپور، هنگکنگ، فنلاند، انگلستان، کانادا، هلند، ایرلند و لهستان تعلق دارد.
آموزش و پرورش استعدادهای درخشان در کرهجنوبی
در پی تصویب قانون حمایت از آموزش و پرورش استعدادهای درخشان در سال 2000، وزارت آموزش، علوم و فناوری کرهجنوبی، مرکز تحقیقات ملی آموزش و پرورش استعدادهای درخشان را در سال 2002تاسیس کرد تا اتخاذ رویکردهای موثر و بهینه در تحقیقات، توسعه و سیاستگذاری حوزه آموزش و پرورش استعدادهای درخشان را تضمین کند. این مرکز تحقیقاتی توسط موسسه توسعه آموزش و پرورش کره مدیریت میشود و در حال حاضر در 25دانشگاه در کرهجنوبی تحقیقات در حوزه استعدادهای درخشان صورت میگیرد.
البته سابقه آموزش خاص برای استعدادهای درخشان در کرهجنوبی به سال 1983برمیگردد که دبیرستان علوم گیهاونگی توسط دولت تاسیس شد. با اضافه شدن سه مجموعه دیگر، یعنی آکادمی علوم کره، دبیرستان سئول و دبیرستان علوم دائهگو، حدود 1500نفر از دانشآموزان دبیرستانی در کرهجنوبی، یعنی هشت نفر از هر 1000نفر، در این چهار آکادمی خاص مشغول به تحصیل هستند. تا سال 2008، حدود 50هزار دانشآموز دبستانی و دبیرستانی کرهای (یعنی یکی از هر 140دانشآموز) از آموزشهای خاص برای استعدادهای درخشان بهره بردهاند و در سال 2005اجرای برنامه جدیدی آغاز شد که هدف آن شناسایی و پرورش استعدادهای درخشان در خانوادههایی بود که از لحاظ اقتصادی-اجتماعی وضعیت کمبرخورداری داشتند. از زمان آغاز این برنامه بیش از 1800دانشآموز از این برنامه بهره بردهاند.
در طول زمان، هدفگیری آموزشهای مدارس استعدادهای درخشان در کرهجنوبی توسعه یافته است تا بتواند علوم کامپیوتر، هنر، تربیتبدنی، نویسندگی خلاق، علومانسانی و علوماجتماعی را هم دربر گیرد. این تحولات منجر به تاسیس موسسه ملی هنر تیزهوش که بودجه آن توسط دولت کره تامین میشود، شد. برای فراهم آوردن نیاز دولت به نیروی انسانی متخصص برای تربیت استعدادهای درخشان، معلمان کرهای یک دوره مقدماتی 60ساعته، یک دوره پیشرفته 120ساعته و یک دوره 60ساعته در کشورهای خارجی را میگذرانند تا توانمندیهای لازم را برای تعلیم و تربیت استعدادهای درخشان به دست بیاورند.
نحوه پذیرش دانشآموز در دبیرستان گیهاونگی از چهار مرحله تشکیل شده است. در مرحله اول دانشآموزان پروندهای شامل معرفینامه مدرسه، توصیهنامه و مدارکی دال بر استعداد دانشآموز تشکیل میدهند. در مرحله دوم در آزمونهایی که استعداد را میسنجند، شرکت میکنند که در آن 2000دانشآموز انتخاب میشوند. در مرحله سوم این 2000دانشآموز مورد ارزیابی دقیقتر قرار میگیرند. 120نفر برای ورود به دبیرستان پذیرفته میشوند و سایر دانشآموزان در یک دوره (کمپ) آموزشی شرکت میکنند.
همچنین برنامه تعلیم و تربیت این دبیرستان از 139واحد آموزشی و 33واحد فعالیتهای پرورشی تشکیل شده است. دروس عمومی اجباری 26واحد و دروس عمومی انتخابی 32واحد این برنامه را تشکیل میدهند و چهار واحد هنری، 46واحد تخصصی اجباری و 31واحد تخصصی انتخابی این برنامه را تکمیل میکند. همچنین پژوهش توسط دانشآموز (20واحد) یک پژوهش میدانی (هشت واحد) و پژوهش فارغالتحصیلی (پنج واحد) بخش پژوهشی دوره را تشکیل میدهند.
انگلستان و مدارس گرامر ویژه دانشآموزان تیزهوش
در انگلیس نیز مدارس گرامر در این زمینه فعال هستند و از اشکال متنوع مدارس در تاریخ آموزش و پرورش انگلستان محسوب می شوند. در ابتدا، مدارس گرامر مدارسی بودند که در آنها زبان لاتین تدریس میشد، اما در حال حاضر، عنوان مدارس گرامر برای مدارسی به کار میرود که در دوره متوسطه جهتگیری آکادمیکی را برای تدریس به دانشآموزان اتخاذ میکنند.
اواسط قرن بیستم (بین سالهای 1940تا 1960)، مدارس گرامر رفتهرفته به قسمت تفکیکی (گزینشی) از یک ساختار سهگانه از مدارس تبدیل شدند که بودجه آنها توسط دولت تامین میشد. با حرکت سیستم آموزشی بین سالهای 1960و 1970به سمت مدارسی که فرآیند گزینش نداشتند، برخی از مدارس گرامر کاملا مستقل شدند و با گرفتن شهریه از دانشآموزان به اداره خود پرداختند؛ اما بیشتر این مدارس یا به مدارس فراگیر تبدیل شدند یا با چنین مدارسی تلفیق گشتند، هرچند عنوان مدرسه گرامر را برای خود حفظ کردند.
در حال حاضر 164مدرسه گرامر در انگلستان وجود دارند که سیاستهای آنها براساس تصمیمات ناحیهای تنظیم و اجرا میشود، اما بودجه آنها بهطور کامل توسط دولت تامین میشود؛ البته در برخی از نواحی قوانین بهگونهای تنظیم شده است که حدود 25درصد از دانشآموزان بخت ثبتنام در این مدارس را دارند و در برخی دیگر از نواحی (مانند ناحیه گلوچسترشایر)، مدارس گرامر گزینشی سختگیرانهتری دارند، بهگونهای که تنها دو درصد دانشآموزان پذیرفته میشوند. مدارس گرامر، بهخصوص در جاهایی که گزینش سختگیرانهتر هستند، امکانات متناسب و بهترین عملکرد را دارند.
معیار پذیرش در مدارس گرامر، عملکرد دانشآموزان در آزمون «به اضافه یازده» است. این آزمون در انتهای دوره دبستان برگزار میشود و برخی از دانشآموزان در آن شرکت میکنند و وجه تسمیه آن هم شرکت دانشآموزان 11ساله یا بیشتر در این آزمون است. آزمون برمبنای توانایی دانشآموزان در حل مسائل از طریق روشهای استدلال کلامی و غیرکلامی طراحی میشود و امروزه شامل آزمون تشریحی در ریاضیات و ادبیات هم میشود. هدف اولیه این بود که آزمون «به اضافه یازده» ابزاری برای سنجش هوش و مشابه یک آزمون آیکیو باشد، اما رفتهرفته بخشی برای سنجش پیشرفت تحصیلی هم به آن افزوده شد. این آزمون تعیین میکند که کدامیک از سه نوع مدرسه- مدرسه گرامر، مدرسه متوسطه مدرن یا مدرسه فنی- برای دانشآموز مناسبتر است. هدف از اتخاذ این راهبرد، این سیاست کلی بود که استعدادها و تواناییهای شخصی در مقایسه با منابع مادی که در اختیار فرد قرار دارد، مبنای بهتری برای تعیین آموزشی است که برای دانشآموز مناسب است.
حذف سمپاد پاک کردن صورت مسأله
هرچند حذف مدارس سمپاد در کشور از نظر موافقان و بنا به دلایلی که آنها میآورند مبنیبر اینکه با این کار عدالت آموزشی برقرار میشود یا برگزاری آزمونهای کنکوری و چهارگزینهای علاوهبر خروج آموزش دوره ابتدایی از مسیر تربیتی تعیینشده در سند تحول بنیادین، موجب کاهش کیفیت در مدارس عادی دولتی در دوره اول متوسطه شده و حذف این مدارس تحقق بخشی از سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به شمار میرود؛ شاید در وهله اول کار درستی به شمار برود ولی نباید فراموش کرد که در همه دنیا سیاستهایی برای حمایت از استعدادهای درخشان و دانشآموزان تیزهوش وجود دارد و در صورت حذف مدارس سمپاد باید سیاستهای حمایت از این دانشآموزان به شکلهای دیگر ادامه داشته باشد.