طراحی تمام صفحه و لب به لب آیفون ۱۰ ایجاد بریدگی در بالای نمایشگر گوشی را اجتناب‌ناپذیر کرد؛ اما چرا سازندگان اندرویدی نیز به استفاده از این طراحی روی آورده‌اند؟
به باور بسیاری روزی خواهد آمد که گوشی هوشمندمان یک سطح سخت شیشه‌ای بدون هیچ سوکت، جک یا قطعه‌ی قابل مشاهده‌ی موثر خواهد بود. این پیش‌بینی در واقع رویای همیشگی اپل محسوب می‌شود. جانی آیو، نائب رئیس ارشد بخش طراحی اپل سال گذشته در مراسم رونمایی از آیفون ۱۰ گفت: «برای بیش از یک دهه، هدف ما خلق آیفونی تمام صفحه بوده است.»
اگر از جمله افرادی باشید که برای طراحی گوشی هوشمند اهمیت قائل می‌شوید، این مسئله خبر خوبی برای شما به‌حساب می‌آید. اما مشکلی که در رابطه با گوشی‌ها وجود دارد این است که شما نیازمند تعامل با آن‌ها هستید.؛ بدین مفهوم که برخی از عناصر باید در قسمت جلوی دستگاه گنجانده شوند. درست به همین دلیل، اپل حتی در گوشی پیشرفته‌ی آیفون ۱۰ قادر به خلاصی از دست تک‌تک اجزای جلوی گوشی نبود. در نتیجه، آیو – کسی که دست‌کم از سال ۱۹۹۰ مشغول طراحی گوشی‌های همراه بوده است – مسئول ترکیب آن عناصر غیر قابل حذف و قرار دادن آن‌ها درون فضای کوچکی در قسمت بالای نمایشگر جدید تمام صفحه و اولد آیفون ۱۰ شد. بدین ترتیب، یک عنصر جدید به نام بریدگی (Notch) متولد شد.
بریدگی میزبان لایه‌ای از لنزهای پیشرفته‌ی دوربین و حسگرها از جمله دوربین مادون قرمز، تابشگر نور مادون قرمز (Flood Illuminator)، حسگر مجاورت، حسگر نور محیط، اسپیکر، میکروفون، حسگر دوربین و پروژکتور نقطه‌ای است. تمام این قطعات برای فعال‌سازی سیستم احراز هویت ایمن فیس‌آی‌دی و دوربین TrueDepth ضروری هستند.
تصمیم اپل مبنی بر ایجاد بریدگی به جای باقی گذاشتن حاشیه‌ای نازک در قسمت بالای نمایشگر، یک نقطه‌ی گذار کلیدی را در صنعت فناوری نشانه‌گذاری می‌کند؛ زیرا از این نقطه به بعد سازندگان گوشی هوشمند با چالش تولید دستگاهی تمام صفحه، بدون از دست دادن خصوصیات اصلی دست به گریبان خواهند بود. در حال حاضر، آن‌طور که انشل ساگ، تحلیلگر موسسه‌ی «مور اینسایتز اند استراتژی» می‌گوید: «به دلیل فناوری‌‌های فعلی نمایشگر و حسگر، بریدگی یک عنصر ضروری در طراحی و نمایشگر گوشی محسوب می‌شود.»
پیروی از رهبر
هرچند اسنشال فون پیش از آیفون ۱۰ با بریدگی دایره شکلی در بالای نمایشگر عرضه شد؛ اما این اپل بود که برای نخستین بار از بریدگی به شکل امروزی در محصول خود استفاده کرد. با این حال، بسیاری از رقبای اپل به محض عرضه‌ی آیفون ۱۰ به انتقاد از بریدگی آن پرداختند و از آن با عنوان نقصی قابل توجه در این دستگاه یاد کردند. به باور بسیاری، بریدگی عنصر نامطلوبی است که به ظاهر کلی گوشی لطمه وارد می‌کند. در طرف مقابل عده‌ای دیگر نه‌تنها چنین اعتقادی نداشتند، بلکه شروع به ایجاد بریدگی در محصولات خود کردند.
دیری نگذشت که همان عده‌ی معدود که از قضا از جمله سازندگان گوشی‌های اندرویدی بودند به معرفی گوشی‌های هوشمند با بریدگی نمایشگر پرداختند. بسیاری از این محصولات در ماه فوریه در کنگره‌ی جهانی موبایل در بارسلون اسپانیا معرفی شدند و تعدادی دیگر نیز به زودی از راه خواهند رسید که از میان آن‌ها می‌توان بلک‌ویو، وان‌پلاس ۶، ایسوس ذن‌فون ۵، هواوی پی ۲۰، ال‌جی جی ۷ تین‌کیو، ویکو ویو ۲ پرو، لیگو اس ۹، اوکیتل یو ۱۸، یولفون تی ۲ پرو، دوجی وی، نوا اچ ۱۰، ایلا ایکس، اتو وی ۵۸۰۱، اوپو ای ۳، ورنی ام ۷ و نوکیا ایکس ۶ را نام برد.
این استدلال که ایجاد بریدگی به دلیل تلاش تولیدکنندگان در به‌کارگیری نمایی تمام شیشه‌ای در جلوی گوشی، امری اجتناب‌ناپذیر است. در مورد دستگاه‌های غیر اپلی تا حد زیادی صدق نمی‌کند. بسیاری از سازندگان گوشی‌های اندرویدی به منظور به‌کارگیری حسگر اثر انگشت، جک هدفون یا دیگر عناصر و احتمالا به دلیل عدم در اختیار داشتن فناوری صنعتی لازم برای قرار دادن ظرافتمندانه‌ی نمایشگر درون بدنه‌ی دستگاه، همچنان حاشیه‌ی بزرگ قسمت پایین گوشی را حفظ کرده‌اند. برخی در این فضای کوچک بالای نمایشگر سیستمی مشابه فیس‌آی‌دی نیز ارائه داده‌اند؛ اما هیچ کدام از آن‌ها به معنای کامل ایمن نیستند؛ برای مثال سیستم احراز هویت مبتنی بر چهره‌ی سامسونگ را می‌توان با یک تصویر به آسانی فریب داد. بسیاری از این محصولات از طراحی ضعیفی برخوردارند و منصفانه است که آن‌ها را کپی‌های ناقصی از آیفون ۱۰ بدانیم.
گوشی تمام صفحه
در سال ۲۰۰۶، حتی پیچیده‌ترین گوشی‌های موبایل نیز صفحه‌کلیدهای کوچک و ناخوشایندی داشتند و مرورگرهای ابتدایی و ساده‌ی اینترنت را اجرا می‌کردند. آیفون انقلابی اپل در سال ۲۰۰۷ با معرفی فناوری چند لمسی و دستگاهی تمام شیشه‌ای و بدون صفحه‌کلید، مسیر طراحی و ساخت گوشی‌های هوشمند تمام صفحه را که تا به امروز ادامه یافته است، هموار کرد. برای آنکه بدانید چگونه با عرضه‌ی آیفون تمام دیگر سازندگان نیز اقدام به معرفی گوشی‌های هوشمند شیشه‌ای و لمسی کردند، تنها کافی است که به مرور اخبارِ کمتر از یک دهه‌ی پیش بپردازید.
در سال ۲۰۱۶، جسارت اپل در حذف جک هدفون از آیفون ۷ مورد استهزا و تمسخر رقبا قرار گرفت. اما در حال حاضر همان رقبا یک بار دیگر به پیروی از اپل پرداخته‌اند (به گوگل پیکسل ۲ نگاه بیاندازید.) آن‌ها پی بردند که تصمیم اپل مبنی بر حذف چنین عناصری تنها برای جلب توجه و خودنمایی نیست. حذف جک هدفون، درست همانند حذف دکمه‌ی هوم در ایجاد فضا برای قرارگیری دیگر ویژگی‌ها موثر بود و به اپل کمک کرد تا با از میان برداشتن بیش از پیش حاشیه‌ها، یک قدم دیگر به سمت ساخت گوشی هوشمند تمام صفحه نزدیک شود.
سرهم‌بندی بریدگی
مشکلی بزرگی که تولیدکنندگان اندرویدی – به جز پیکسل‌های گوگل - با آن دست به گریبان هستند، فقدان نظارت کامل بر نرم‌افزار است. اپل با درپیش گرفتن قواعد سخت‌گیرانه در طراحی، نرم‌افزار آیفون را با سخت‌افزار آن تطبیق داده و از پنهان‌سازی عناصر رابط کاربری توسط بریدگی جلوگیری کرده است؛ در حالی که سازندگان دستگاه‌های اندرویدی از چنین قدرتی برخوردار نیستند. این مسئله بدین معنی است که کاربران گوشی‌های اندرویدی حاوی بریدگی، شاهد پنهان شدن عناصر کلیدی رابط کاربری اپلیکیشن‌ها در زیر بریدگی خواهند بود.
موج اول سازندگانی که به سمت ایجاد بریدگی در دستگاه‌های اندرویدی خود رفتند، مشکل طراحی گوشی‌های هوشمند تمام صفحه یا به اصطلاح لب به لب را به شکل جدی برطرف نکردند؛ زیرا سیستم‌عاملی که آن‌ها به‌کار گرفتند، به صورت پیش‌فرض برای اجرا روی چنین دستگاهی طراحی نشده است.
گوگل به‌زودی و در نسخه‌ی بعدی اندروید، پشتیبانی از نمایشگرهای بریده را اضافه خواهد کرد؛ اما این به‌روزرسانی در ابتدا تنها در دسترس گوشی‌های هوشمند پیکسل ۲ قرار خواهد گرفت. اما آیا این نسخه از اندروید در اختیار دستگاه‌های بریده‌ی فعلی نیز قرار خواهد گرفت؟ همه‌ی ما از روند آهسته‌ی انتشار به‌روزرسانی‌های جدید سیستم‌عامل گوگل برای دستگاه‌های اندرویدی آگاه هستیم. پس چرا در حالی که اندروید هنوز با نمایشگرهای بریده سازگار نشده است، سازندگان اندرویدی به بهای از دست رفتن کارایی محصولات خود در نمایشگر آن‌ها بریدگی ایجاد می‌کنند؟ آیا آن‌ها در تلاش هستند تا مشکلی مربوط به فناوری را حل کنند، یا تنها قصد ساخت دستگاه‌هایی را دارند که شبیه آیفون است؟
سال تقلیدکاران
بخشی از آنچه در نگاه اول به‌نظر می‌رسد تقلیدی کورکورانه باشد، برانگیخته‌شده از جانب یک نیاز مشترک است. در حال حاضر، ظاهرا این نیاز مشترک، تلاش برای حذف تمام عناصر موجود در نمای جلوی گوشی‌های هوشمند و تبدیل آن‌ها به یک سطح شیشه‌ای و یک‌دست است.
مارسل کومپوس، سرپرست بخش بازاریایی ایسوس در جریان معرفی ذن‌فون ۵ در کنگره‌ی جهانی موبایل در مورد بریدگی نمایشگر این گوشی گفت:
برخی از افراد خواهند گفت که این کار [ایجاد بریدگی] کپی‌برداری از اپل است؛ اما ما نمی‌توانیم از آنچه کاربران می‌خواهند، فرار کنیم. شما ناگزیر به پیروی از ترندها هستید.
چندی بعد، لی چانگ‌جو، رئیس بخش موبایل هواوی ادعا کرد که این شرکت پیش از این از ایجاد بریدگی درون محصولاتش اجتناب کرد؛ زیرا از استقبال مصرف‌کنندگان از آن اطمینان نداشت. وی گفت: «ما شانس خود در پیشتازی با طراحی بریده را از دست دادیم. ما به‌شدت محافظه‌کار و محتاط بودیم.»
ما از نگاه جانی آیو به چنین تقلیدهایی در مقیاس صنعتی آگاه هستیم. هنگامی که در سال ۲۰۱۴ در جریان رویداد ونیتی فیر سامیت از آیو درباره‌ی شیائومی و شعار غیررسمی آن‌ها با مضمون «اپل چین» سوال شد، وی با صراحت گفت:
من این را به عنوان تملق در نظر نمی‌گیرم. هنگامی که شما کاری را برای اولین بار انجام می‌دهید، از نتیجه‌ی آن باخبر نیستید. شما ۷ یا ۸ سال زمان صرف کار روی چیزی می‌کنید و سپس از آن کپی‌برداری می‌شود. من فکر می‌کنم این مسئله واقعا ساده و قابل فهم است. این دزدی و تنبلی است. من اصلا چنین چیزی را درست نمی‌دانم.
نوآوری هزینه‌بر و زمانبر است
در نهایت، سازندگان گوشی هوشمند در چشم‌انداز نمایشگرهای لب به لب اولد سهیم می‌شوند. با این حال، چالش پیش‌رو این است که این دستگاه‌ها همچنان نیازمند دوربین‌های جلو و دیگر قطعات سخت‌افزاری - نظیر سخت‌افزار فیس‌آی‌دی – هستند و پنهان‌سازی آن‌ها در پشت نمایشگر به‌سادگی امکان‌پذیر نیست. حل مشکلاتی از این دست، زمانبر و البته هزینه‌بر است.
اپل مشغول سرمایه‌گذاری هر دو در آیفون‌هایش است. تحلیلگران موسسه‌ی بارکلیز ادعا می‌کنند که این شرکت اندازه‌ی بریدگی را در آیفون‌های امسال کاهش خواهد داد. علاوه بر این، خبرگزاری الکترونیک تایمز در کره‌ی جنوبی به صورت غیر رسمی تایید کرده است که اپل بریدگی را به طور کامل از آیفون‌های سال ۲۰۱۹ حذف خواهد کرد.
اپل احتمالا هم‌اکنون راه حل حذف بریدگی را یافته است. این شرکت در سال ۲۰۱۵ پتنتی از یک فناوری را به ثبت رساند که نشان می‌دهد دوربین و دیگر قطعات در پشت سوراخ‌های کوچکی در نمایشگر که برای چشم انسان غیر قابل مشاهده است، پنهان شده‌اند.
در همین حال، مصرف‌کنندگانی که در حال استفاده از نسل فعلی گوشی‌های هوشمند حاوی بریدگی هستند، احتمالا برای بهره‌گیری بهینه از نمایشگر بریده‌ی دستگاه خود، همچنان باید در انتظار به‌روزرسانی نرم‌افزاری باشند یا اپلیکیشن‌هایی را به‌کار بگیرند که فضای دو طرف بریدگی را ناپدید می‌کند. در غیر این صورت می‌توانند منتظر باشند تا سازندگان اندرویدی در آینده‌ی بدون بریدگی نیز از ابتکارات اپل پیروی کنند.
ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون:
