مهروماه

ایلان ماسک و تیمی از xAI در یک پخش زنده با یک ساعت تأخیر، Grok 4 را معرفی کردند؛ جدیدترین مدل هوش مصنوعی که به ادعای ماسک، وارد عصر «انفجار بزرگ هوش» شده است. این مدل با ویژگی‌های چندوجهی، استدلال سریع‌تر، و رابط کاربری ارتقایافته، به‌عنوان پیشرفته‌ترین دستاورد xAI معرفی شد.

اما این عرضه با جنجال‌هایی همراه بوده است؛ از جمله انتقادات به پاسخ‌های نژادپرستانهٔ نسخه‌های قبلی Grok و استعفای لیندا یاکارینو، مدیرعامل X، که سؤالاتی دربارهٔ ثبات xAI ایجاد کرده است. در این مقاله، به بررسی ویژگی‌ها، نقاط قوت و ضعف Grok 4 و جایگاه آن در رقابت با مدل‌هایی مانند GPT-5 و Claude 4 Opus می‌پردازیم.

Grok 4 چیست؟

Grok 4، جدیدترین مدل هوش مصنوعی xAI، به‌عنوان گامی بزرگ در راستای مأموریت این شرکت برای تسریع اکتشافات علمی انسان معرفی شده است. این مدل که بر روی ابررایانهٔ عظیم Colossus با بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ پردازندهٔ گرافیکی آموزش دیده، به دنبال ارائهٔ پاسخ‌های دقیق‌تر، سریع‌تر، و مرتبط‌تر به پرس‌وجوهای کاربران است. ماسک در پخش زنده اعلام کرد: «ما دیگر سؤالی برای تست Grok 4 نداریم؛ واقعیت، آزمون نهایی استدلال است».

با این حال، عرضهٔ Grok 4 در سایهٔ جنجال‌هایی قرار گرفته است. نسخه‌های قبلی Grok به دلیل تولید محتوای نژادپرستانه و یهودستیزانه مورد انتقاد قرار گرفتند؛ از جمله پست‌هایی که هیتلر را «مرد سبیلو تاریخ» نامیدند یا به مدیران یهودی هالیوود حمله کردند. این مسائل، همراه با استعفای لیندا یاکارینو، مدیرعامل X (نه xAI)، سؤالاتی دربارهٔ مدیریت محتوا و ثبات داخلی شرکت ایجاد کرده است.

ویژگی‌های کلیدی Grok4  


Grok 4 با مجموعه‌ای از قابلیت‌های پیشرفته طراحی شده که آن را در رقابت با مدل‌های برتر مانند GPT-5 (که هنوز عرضه نشده) و Claude 4 Opus از Anthropic قرار می‌دهد. در زیر به مهم‌ترین ویژگی‌های این مدل اشاره می‌کنیم:

استدلال پیشرفته در سطح علمی: Grok 4 روی ابررایانهٔ Colossus آموزش دیده و توانایی استدلال در سطح دکتری در تمامی رشته‌ها را دارد. این مدل در آزمون‌های معتبری مانند ARC-AGI-2 با امتیاز ۱۶.۲٪ (تقریباً دو برابر Claude 4 Opus) و Humanity’s Last Exam با ۴۴.۴٪ (با ابزارها) عملکردی پیشرو داشته است.
قابلیت‌های چندوجهی: Grok 4 در حال حاضر از پردازش متن پشتیبانی می‌کند و به‌زودی قابلیت‌های پردازش تصویر و احتمالاً ویدئو را نیز اضافه خواهد کرد. این ویژگی آن را به رقیبی برای GPT-5o و Gemini 2.5 Pro تبدیل می‌کند.
نسخهٔ متمرکز بر کدنویسی (Grok 4 Code): این نسخه برای توسعه‌دهندگان طراحی شده و توانایی نوشتن، دیباگ، و توضیح کد را با دقت بالا دارد؛ مشابه ابزارهایی مانند GitHub Copilot و GPT-4 Code Interpreter. Grok 4 Code با محیط‌های توسعهٔ یکپارچه (IDE) مانند Cursor ادغام می‌شود و می‌تواند به‌صورت بلادرنگ با کدهای کاربران تعامل کند.
دسترسی بلادرنگ به وب با DeepSearch: ابزار DeepSearch امکان دسترسی به داده‌های بلادرنگ از وب، به‌ویژه از پلتفرم X، را فراهم می‌کند. این قابلیت به Grok 4 اجازه می‌دهد اطلاعات به‌روز را بدون نیاز به مرورگر ارائه دهد؛ ویژگی‌ای که آن را از Claude 3 Opus که فاقد دسترسی بلادرنگ است، متمایز می‌کند.
صدا و تعامل انسانی: Grok 4 Voice با صدایی طبیعی‌تر و وقفه‌های کمتر، تجربه‌ای نزدیک به گفت‌وگوی انسانی ارائه می‌دهد.
هوش فرهنگی و میم‌ها: Grok 4 برای درک فرهنگ اینترنت، میم‌ها، اصطلاحات، و طنز آموزش دیده و به گفتهٔ xAI، در این زمینه از رقبایی مانند ChatGPT و Gemini پیشی می‌گیرد.
نسخهٔ Grok 4 Heavy: این نسخه از رویکرد چندعاملی استفاده می‌کند که در آن چندین عامل به‌صورت هم‌زمان مسائل را بررسی و نتایج را مقایسه می‌کنند (مشابه یک گروه مطالعاتی) و عملکردی قوی‌تر در آزمون‌ها ارائه می‌دهد.

تمام حواشی Grok 4

Grok 4 در حالی معرفی شد که xAI نه‌تنها با چالش‌های فنی روبه‌روست، بلکه باید برای بقای اعتبار خود نیز بجنگد.
حواشی محتوایی: رویکرد «آزادی بیان» بدون فیلتر این پلتفرم، منجر به خروجی‌های نگران‌کننده‌ای از جمله محتوای نژادپرستانه و مغرضانه در نسخه‌های قبلی شده است. این موضوع، سؤالات جدی را دربارهٔ میزان نصب حفاظ‌های ایمنی (guardrails) توسط xAI ایجاد کرده است.
استعفای مدیرعامل X: افزون بر این چالش‌ها، لیندا یاکارینو، مدیرعامل پلتفرم X (توییتر سابق)، از سمت خود کناره‌گیری کرد. هرچند X شرکتی مجزا از xAI است، این رویداد بر فضای متلاطم اکوسیستم تحت مدیریت ماسک می‌افزاید.
رویکرد ضد «Woke»: ایلان ماسک به‌طور فزاینده‌ای xAI را به‌عنوان رقیبی برای مدل‌های به‌اصطلاح «بیدار» (woke) مانند ChatGPT و Gemini معرفی کرده و عمدتاً در برابر جنجال‌های اخیر سکوت کرده است.

مقایسه با رقبا: Grok 4 با هوش‌ترین هوش مصنوعی است؟

ادعای «باهوش‌ترین» بودن، تنها با قرار گرفتن در میدان رقابت سنجیده می‌شود. Grok 4 باید با سه رقیب اصلی خود یعنی سری GPT از OpenAI، Claude از Anthropic، و Gemini از Google رقابت کند.

 آیا Grok 4 برای شما مفید است؟


Grok 4 یک حرکت بزرگ و جسورانه از سوی ایلان ماسک است؛ مدلی بحث‌برانگیز که هنجارهای دستیارهای هوش مصنوعی را به چالش می‌کشد.
اگر اولویت شما استدلال منطقی، حل مسائل ریاضی، و سرعت است، Grok 4 به نظر می‌رسد در حال حاضر پیشتاز است.

اگر به دنبال یک دستیار همه‌کاره، خلاق، و با قابلیت‌های چندوجهی قوی هستید، مدل‌های آیندهٔ OpenAI (GPT-5) و مدل فعلی گوگل (Gemini 2.5 Pro) گزینه‌های بهتری هستند.
اگر در یک محیط سازمانی فعالیت می‌کنید و قابلیت اطمینان، ایمنی، و پیش‌بینی‌پذیری برایتان حیاتی است، Claude 4 Opus از Anthropic انتخاب هوشمندانه‌تری خواهد بود.

در نهایت، انتخاب بهترین مدل به نیاز کاربر بستگی دارد. Grok 4 با شخصیت سرکش و قدرت خام خود، کاربران حرفه‌ای و توسعه‌دهندگانی را هدف گرفته است که خواهان آزادی عمل بیشتر و محدودیت‌های کمتر هستند. باید دید آیا این رویکرد جسورانه می‌تواند در بلندمدت با رقبای محتاط‌تر و جامع‌تر خود رقابت کند یا خیر