مدلهای مختلف چت جی پی تی (ChatGPT) هر کدام برای کاربردی خاص طراحی شدهاند. از کدنویسی و ریاضیات تا خلاقیت و گفتگو، انتخاب درست میتواند تجربه کاربری شما را متحول کند.
از زمان عرضه اولین نسخه ChatGPT در سال ۲۰۲۲ توسط شرکت OpenAI، این فناوری هوش مصنوعی مسیر رشد سریعی را طی کرده است.
هر چند ماه یکبار مدلی تازه معرفی شد و این موضوع باعث شد کاربران با اسامی و قابلیتهای متفاوتی مواجه شوند که گاهی گیجکننده بود. در کنار آن، رقبای مختلفی مانند Claude از شرکت Anthropic، Gemini از گوگل و Grok از شرکت X معرفی شدند، اما همچنان مدلهای OpenAI شناختهشدهترین و پرکاربردترین گزینهها در جهان باقی ماندند.
کدام نسخه چت جی پی تی بهتر است؟
نکته مهم این است که هر مدل ChatGPT نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارد. برخی برای پردازشهای محاسباتی و منطقی مانند کدنویسی یا ریاضیات طراحی شدهاند و برخی دیگر برای کارهای خلاقانه مانند ایدهپردازی و نوشتن متن مناسبتر هستند. در ادامه به بررسی سیر تکامل این مدلها و تفاوتهای کلیدی آنها میپردازیم.
GPT-5؛ پیشرفتهترین مدل کنونی
در ماه آگوست، OpenAI از GPT-5 رونمایی کرد؛ مدلی که به گفته این شرکت پیشرفتهترین دستاورد آنها تا امروز است. سام آلتمن، مدیرعامل OpenAI، آن را یک ارتقا بزرگ و گامی مهم در مسیر دستیابی به هوش مصنوعی عمومی توصیف کرد. او حتی اشاره کرد که بازگشت از GPT-5 به GPT-4 تجربهای ناخوشایند است.
GPT-5 با قابلیتی به نام «مسیریاب بلادرنگ» معرفی شد. این سیستم به صورت خودکار بهترین مدل را برای پاسخ به درخواست کاربر انتخاب میکند و جایگزین انتخابگر دستی مدلها شد.
هدف این بود که فرآیند برای کاربران سادهتر شود، اما برخی از کاربران که به مدلهای خاصی علاقهمند بودند، از این تغییر ناراضی شدند. همین امر باعث شد OpenAI دوباره مدل محبوب 4o را بازگرداند و امکان انتخاب بیشتر را برای کاربران فراهم کند.
GPT-4 و GPT-4o؛ ترکیب هوش و سرعت
مدل GPT-4 در سال ۲۰۲۳ معرفی شد و به عنوان پرچمدار OpenAI شناخته میشد. این مدل توانست در آزمونهایی مانند SAT، GRE و حتی آزمون وکالت عملکردی عالی داشته باشد.
نسخه ارتقایافته آن با نام GPT-4o عرضه شد. این مدل همان سطح هوش GPT-4 را داشت اما سرعت بالاتری ارائه میداد و قابلیتهای آن در متن، صدا و تصویر بهبود یافت. GPT-4o میتوانست مکالمات صوتی را ترجمه کند، مسائل ریاضی ساده را حل کند و حتی در زمینه پردازش تصاویر عملکرد چشمگیری نشان دهد. تصاویر تولیدی آن با سبک استودیو جیبلی بسیار مورد توجه قرار گرفت، هرچند که انتقاداتی درباره حقوق هنرمندان نیز مطرح شد.
به طور کلی، GPT-4o برای کارهای روزمره مانند خلاصهنویسی، نوشتن ایمیل، ویرایش متن و ایدهپردازی مناسبترین گزینه به شمار میرود.
GPT-4.5؛ گفتگوی طبیعیتر
نسخه GPT-4.5 را میتوان پلی میان GPT-4 و GPT-5 دانست. این مدل به گونهای طراحی شد که مکالمات طبیعیتر و شبیهتر به گفتگو با یک انسان داشته باشد.
به گفته یکی از اعضای تیم فنی OpenAI، این مدل بر اساس رویکرد یادگیری بدون نظارت توسعه یافته و تمرکز آن بر گسترش دانش واژگانی، شهود بهتر و کاهش خطاهای توهمی است.
به همین دلیل GPT-4.5 برای کارهای خلاقانه، همکاری گروهی و حتی مدیریت مکالمات دشوار در محیط کاری بسیار مناسب است.