زمانی که صحبت از سفر فضایی به میان می آید، اثری از عدم اشتیاق برای رسیدن بشر به مریخ دیده نمی شود.
ایلان ماسک از اسپیس ایکس گفته است که شرکتش در سال ۲۰۲۵ مسافران را راهی مریخ خواهد کرد. همچنین کنگره آمریکا از ناسا خواسته است تا این ماموریت را تا سال ۲۰۳۳ به انجام برساند.
به گزارش بیگ بنگ، با این حال به نظر این سفر از نظر فناوری تا یک یا دو دهه دیگر امکان پذیر میباشد، این سوال وجود دارد که آیا واقعا انسان ها از نظر جسمی و روانی آمادگی لازم برای ترک زمین و زندگی در سیاره سرخ را دارند یا نه؟ طبق مقاله اخیرا منتشر شدۀ دانشمند لهستانی علوم شناختی کنراد شوجیک ( Konrad Szocik )، در پاسخ به سوال بالا باید بگوییم « نه ».
شوجیک می گوید که هیچ میزان از شبیه ساز های یک ساله مریخی بر روی زمین و یا اقامت های بلند مدت در
ایستگاه بین المللی فضایی(ISS) نمی توانند انسان های فضانورد را برای چالش هایی که زندگی در مریخ به همراه دارد، آماده کند. شوجیک گفت:« ما قادر به شبیه سازی شرایط مشابه فیزیکی و محیطی برای بازسازی محیط مریخ نیستیم. منظور من شاخصه هایی چون ریزگرانشی (Microgravitation) مریخی و یا قرار گیری در معرض تابش پرتومی باشد. در نتیجه نمیتوانیم اثرات زیستی و فیزیکی زندگی در مریخ بر بدن انسان را پیش بینی کنیم.»
در مقاله اخیر، شوجیک و همکارانش برخی از چالش های سیاسی، فرهنگی و شخصی که ساکنین آینده مریخ با آن رو به رو خواهند بود را مطرح کرده اند. خلاصه این بحث ها آن بود که این گروه فکر نمیکند که ما انسان ها بتوانیم در مریخ کاری از پیش ببریم؛ نه بدون اینکه تغییراتی در بدنمان به منظور وفق پیدا کردن با محیط مریخی ایجاد کنیم. شوجیک گفت:« به نظر من بدن و ذهن انسان با زندگی در محیط زمین سازگار است. در نتیجه، بعضی از چالش های به خصوص جسمی و روحی، طی سفر و سپس بر روی مریخ احتمالا برای زنده ماندن آنها بسیار سخت خواهد بود.»
در همین حال اسکات کِلی فضانورد ناسا و میخائیل کُرنیِنکو فضانورد روسی، یک سال را در ایستگاه فضایی بین المللی سپری کردند و این آزمون برای آنها خالی از آثار و دردهای ناشی از زندگی طولانی در فضا، نبود. اما مشقت و سختی آنها بسیار کمتر از چیزی خواهد بود که مسافران مریخ تجربه خواهند کرد. علاوه بر این، مسافران مریخ نمی دانند که چه زمانی می توانند به زمین باز گردند و یا شاید اصلا بازگشتی در کار نباشد. نویسنده توضیح می دهد :« با توجه به این حقیقت که بازگشت آنها به زمین با فناوری موجود به نظر غیر ممکن می باشد، به آن فضانوردان اول گفته می شود که پس از سفری تقریبا یک ساله، بایستی برای حداقل چندسال یا احتمالا تمام عمرشان در مریخ زندگی کنند. شاید این ساکنان اولیه بدانند که بلیت ماموریت آنها یک طرفه است.»
محققان اقرار کرده اند که القای حالتی مشابه کما می تواند سفر رسیدن به مریخ را قابل تحمل تر کند؛ اما هنگامی که به آنجا برسند با محیطی رو به رو خواهند شد که در آن پشتیبانی حیات مصنوعی یک ضرورت ثابت به شمار می رود. این موضوع تا زمانی که تکنولوژی زمینی سازی در آینده بتواند محیط خشک و منجمد مریخ را به محیطی قابل زندگی بدل کند وجود خواهد داشت.
تا زمانی که آن اتفاق رخ دهد، بهترین ایده بشریت برای زندگی در مریخ نوعی اصلاح ژنتیکی می باشد که به ما شانس جنگیدن برای بقا در سیاره ای را می دهد که هیچگاه در آن نبوده ایم. نویسنده توضیح داد:« ما معتقدیم که وجود انسان به صورت تکاملی با زندگی در محیط های کیهانی وفق پیدا نخواهد کرد. ما پیشنهاد می کنیم که بهترین راه حل برای این موضوع میتواند تسریع مصنوعی تکامل زیستی فضانوردان پیش از آغاز ماموریتشان در اعماق فضا باشد.»
در حالی که این گروه در مقاله شان جزئیات ِ بیشتری از اینکه این کار شامل چه چیزهایی خواهد بود فراهم نکرده اند، شوجیک گفت:« راه حل های دائمی چون اصلاح ژنتیکی و یا ایجاد تغییرات با جراحی» میتواند به مهاجران سیاره سرخ توانایی لازم برای زنده ماندن – به شیوه ای که انسان تغییر نیافته نمی تواند – بدهد. طبق گفته های دانشمند ارشد سابق ناسا در حوزه تحقیقات انسانی، دکتر شلهمر، درحالی که این ایده ها، ایده های جالبی می باشند و می تواند به بحث های بعدی در خصوص این که انسان ها چگونه می توانند با شرایط مریخ تطابق بیابند یاری برساند، هنگامی که صحبت از ژنتیک به میان می آید وارد میدان مینی می شویم که خود دارای مسائل بالقوه دیگر می باشد.
وی افزود:« در حال حاضر، مردم انتخاب فضانوردانی به منظور آمادگی ژنتیکی برای چیزهای چون مقاومت در برابر پرتوزایی را پیشنهاد کرده اند. واضح است که این ایده پر از اشکال است. برای نمونه، استخدام افراد بر اساس ژنتیک آنها غیرقانونی است. مورد دیگر آن است که دستکاری های این چنینی به طور معمول دارای عواقب غیرعمد میباشند و چه کسی مطمئن است که بعد از ایجاد چنین تغییراتی اوضاع بدتر نمی شود؟» واضح است که کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد. در حالی که برخی از نظرات محققان مشخصا خارج محدوده ما قرار دارد. اگر قصد داریم سیاره ای در ۵۶ میلیون کیلومتری زمین را آباد کنیم، نیاز خواهیم داشت که خارج از چارچوب فکر کنیم.
شلهمر به نوبه خود مطمئن است که نوع مناسب تمرین ها و آموزش ها، مسافران انسان را برای آزمون بزرگشان – سفر به مریخ – آماده خواهد کرد و اگر تخمین ها درباره این که چه زمانی این سفر ها اتفاق می افتند صحیح باشند، لازم نیست که مدت زیادی برای دیدن اینکه او درست میگوید یا نه صبر کنیم. او گفت :« من فکر می کنم که ما می توانیم به فضانوردان ابزار جسمی، روانی و عملی را بدهیم. به طوری که آنها – هم به طور فردی و هم به عنوان یک تیم – انعطاف لازم برای مواجه شدن با ناشناخته ها را داشته باشند. چه نوع فردی در چنین محیطی موفق می شود و ترقی می یابد؟ چه نوع از ماموریت های ساختاری به این فرد کمک می کند؟ این موضوع نیازمند این است که همواره مورد آزمایش قرار بگیرد.» جزئیات بیشتر این تحقیق در نشریۀ Space Policy منتشر شده است.
