در دستگاه گلژی یک شاخه جانبی توسط اندوزومها به لیزوزوم میرود. یک مسیر اندوسیتیک (Endocytic pathway) رو به داخل اصلی، از غشای پلاسمایی شروع میشود، و با گذر از اندوزومها به لیزوزومها میرسد. این مسیر اصلی مسئول هضم و تخریب مولکولهای خارج سلولی است. برای عملکرد صحیح انتقال وزیکولی، هر وزیکل انتقالی که از یک قسمت جدا میشود باید فقط پروتئینهای مقصدش را را بردارد. برای مثال یک وزیکل که محمولهای را از دستگاه گلژی به سمت غشای پلاسمایی حمل میکند؛ باید از دخول پروتئینهای ساکن جلوگیری کند و تنها باید با غشای پلاسمایی، و نه هیچ اندامک دیگری ادغام شود. در حین مشارکت در این جریان دائم، هر اندامک باید یگانگی خود را حفظ کند.
این یگانگی به معنی حفظ اجزای پروتئینی و لیپیدی مختص خود اندامک میباشد.
همه این وقایع تشخیصی، به پروتئینهایی بستگی دارد که به وزیکلهای انتقالی متصلاند. انواع متفاوتی از وزیکلها بین انواع اندامکها در رفت و آمد هستند و هر یک مجموعه متفاوتی از مولکولها را حمل میکنند. جوانهزنی وزیکلها توسط یک پروتئین پوششی وزیکلهایی که از یک غشاء جوانه میزنند، معمولاً دارای یک پوشش پروتئینی متمایز در سطح خود هستند که به آن وزیکل پوششدار (Coated vesicles) گفته میشود. پس از آن که جوانهزنی تکمیل شد، پوشش از بین میرود و غشای وزیکل میتواند مستقیماً در تماس با غشایی که ادغام خواهد شد، قرار بگیرد. چندین نوع وزیکل پوششدار وجود دارد، که هر یک دارای پوشش پروتئینی متمایزی هستند. به نظر میرسد که این پوشش حداقل دو عملکرد داشته باشد: غشاء را به شکل جوانه در میآورد و در فرآیند تسخیر مولکولها و حرکت آنها به داخل وزیکل کمک میکند.
بهترین وزیکلهای مطالعه شده، وزیکلهایی هستند که دارای پوششی از جنس پروتئین کلاترین (Clathrin) میباشند که به عنوان وزیکلهای پوششدار کلاترینی شناخته میشوند. این وزیکلها در مسیر ترشحی رو به خارج، از دستگاه گلژی جوانه میزنند و در مسیر اندوسیتیک رو به داخل، از غشای پلاسمایی جوانه میزنند. برای مثال در غشای پلاسمایی، هر وزیکل از یک فرورفتگی پوششدار کلاترینی (Clathrin coated pit) منشأ میگیرد. مولکولهای کلاترین به شکل یک شبکه سبد مانند در کنار هم قرار میگیرند (در سطح سیتوزولی غشاء) و این فرآیندی است که منجر به شکلگیری یک وزیکل از غشاء میشود. ساختمان یک کلاترین از تریاسکلیونها تشکیل شده میشود. یک پروتئین کوچک متصل به GTP، به نام داینامین (Dynamin)، به صورت یک حلقه به دور گردن هر یک از فرورفتگیهای پوششدار، که تا حد زیادی به درون کشیده شدهاند، ایجاد میگردد. سپس داینامین GTP خود را هیدرولیز میکند.
به نظر میرسد که این کار باعث انقباض حلقه میشود و به این ترتیب وزیکل از غشاء جدا میشود. همچنین سایر انواع وزیکلهای انتقالی، با پوشش پروتئینی متفاوت، در انتقال وزیکولی دخیل میباشند. این وزیکلها به روشی مشابه شکل میگیرند و مولکولهای ویژه خود را بین ER، دستگاه گلژی و غشای پلاسمایی جابجا میکنند. اما چگونه یک وزیکل انتقالی محموله خاص خود را انتخاب میکند؟ این مکانیسم به خوبی در مورد وزیکلهای پوششدار کلاترینی شناخته شده است.
کلاترین به خودی خود نقشی در دام انداختن مولکولهای مورد نظر انتقال ندارد. این عملکرد دستهای دیگر از پروتئینهای پوششی در وزیکلهای پوششدار کلاترینی میباشد، که ادپتین (Adaptin) نام دارند. این پروتئینها پوشش را به غشای وزیکل متصل میکنند و در انتخاب مولکولهای مورد نظر کمک میکنند. مولکولهایی که داخل وزیکل میشوند علائم انتقالی (Transport signal) به خصوصی دارند؛ که توسط گیرندههای بار (Cargo receptor) موجود در غشاء تشخیص داده میشوند. ادپتین با به دام انداختن گیرنده بار متصل به مولکول مورد نظر، به انتخاب بار کمک میکند. به این ترتیب، مجموعهای از مولکولهای مورد انتقال به خصوص، به گیرندههای مخصوص خود متصل میشوند و در وزیکلهای پوششدار کلاترینی انبار میشوند.
