اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی است
سعدی شیرازی متولد سال 1210 میلادی، در شیراز، شاعر است.
نام اصلی وی ابومحمد مصلح الدین ابومحمد عبدالله بن مشرف بن مصلح بن مشرف می باشد، در نوجوانی برای ادامه تحصیل در نظامیه بغداد، دانشگاه ساخته شده توسط نظام الملک طوسی رهسپار آن دیار شد.
خانواده اش از عالمان دین بودند و پدرش از کارکنان دربار اتابک بوده که سعدی نیز از همان دوران کودکی تحت تعلیم و تربیت پدرش قرار گرفت ولی در همان دوران کودکی پدرش را از دست داد و تحت تکفل جد مادری خود قرار گرفت.
مقدمات علوم شرعی و ادبی را در شیراز آموخت و سپس در دوران جوانی به بغداد رفت که این سفرآغاز سفرهای طولانی سعدی بود.
او در بغداد در مدرسه نظامیه مشغول به تحصیل شد که در همین شهر بود که به محضر درس جمال الدین ابوالفرج عبدالرحمن محتسب رسید و از او به عنوان مربی و شیخ یاد می کند.
جهان گردی
تا سن 46 سالگی از عراق امروز، سوریه قد‌یم (شامل لبنان )، مصر، حجاز و قسمت هایی از آناتولی د‌ید‌ار كرد در مدت اقامت در دمشق، به علت دلگیری از دوستان خود، از آنها کناره‌گیری می کند و سر به بیابان می گذارد. اما اسیر فرنگیان می شود و در شهر طرابلس به کار اجباری گماشته می شود كه در آنجا توسط یك تاجر باز خرید و آزاد شد.
بازگشت به ایران
تقریبا در سال 1256 میلادی در اواخر سن 46 سالگی به زادگاه خود شیراز بازگشت، وی تحت حمایت اتابکان فارس (گروه فدرتمند ترکمی)، بویژه سعد بن ابوبکر، قرار داشت
زندگی وی همزمان با حمله مغول به ایران و سقوط یکایک حکومت‌های وقت نظیر خوارزمشاهیان، عباسیان و اتابکان فارس بود.
گلستان و بوستان
سعدی كه این نام او از اسم سعد ابن زنگی حكمران وقت فارس گرفته شده است در سال ۱۲۵۷ کتاب بوستان كه عمد‌تا نثر است را نوشت.
سپس با این فکر که عمر خود را به بطالت گذرانده و به ایام پیری رسیده است دچار افسردگی اما با تحریک دوستان نگارش کتاب گلستان را شروع کرد و در مدت 5 – 6 ماه آنرا به پایان رسید.
این کتای که خیلی از آن بعنوان معجزه نام می برند نظم و نثر سعدی كه تا آن زمان چنین سبك و روشی سابقه ند‌اشت فصاحت زبان فارسی را به د‌رجه اعلا رسانید.
سبک فعالیت
سعدی در ابتدا همان سبك متداول زمان خويش را در نويسندگي در پيش گرفت بعد به سبك خواجه عبدالله انصاری تمايل پيدا كرد اما طولی نكشيد كه سبك خاص و مشخصي براي خود ابداع نمود.
سعدی تا پیش از نگارش بوستان و گلستان، شاعری نام آشنا نبود
نگارش گلستان و بوستان سرآغاز شهرت و بلندآوازگی او شد. سعدی پس از سکونت در شیراز، زندگی خود را صرف سرودن شعر و مراقبه نمود و روزگار خود را با تقدیم شعری یا نصیحتی به امیران و وزیران و طرفداران خود و پذیرش هدایای آنها می گذراند.
سنی مذهب بود
سعدی در نظامیه بغداد تحصیل کرده‌است و هدف از تأسیس مدارس نظامیه، پرورش افرادی بود که فقه شافعی و کلام اشعری را تدریس کنند.
تفکر اشعری در زمان و جغرافیای زندگی سعدی، متداول بوده‌ا ست نشانه های اعتقاد سعدی به اشاعره، در آثار او قابل تشخیص است و شکی در اشعری مذهب بودن او باقی نمی گذارد.
شافعی نام یکی از مذاهب چهارگانه اهل سنت است.
احتمال شیعه بودن
با وجود دلایل محکم از سنی مذهب بودن وی نشانه‌هایی از ارادت وی به خاندان پیامبر اسلام مشاهده می شود بهمین دلیل، برخی از علما مانند قاضی نورالله شوشتری وی را شیعه قلمداد کرده‌اند وی مدعی است که سعدی در ملاقات خود با خواجه نصیرالدین طوسی شیعه بودن خود را اظهار کرده است.
نکته قابل توجه در بررسی مذهب سعدی این است که او اصراری به تبلیغ مذهب خود و زیر سؤال بردن سایر مذاهب نمی کند و بیشتر به عنوان یک شاعر به انعکاس و تبیین اصول اخلاقی می پردازد.
سعدی به شاهنامه فردوسی علاقه‌مند بود و از آن تأثیر می‌پذیرفت؛
چنان‌که بارها از شاهنامه یاد کرده‌است و اشاره‌های مختلفی به نام‌های اساطیری شاهنامه، ابیات شاهنامه و خودِ فردوسی داشته است. این تاثیرپذیری را به‌خصوص در کتاب بوستان می توان دید که سعدی آن را در وزن و قالب شعری شاهنامه سروده است.
شعر بنی آدم قطعه شعر مشهوری است که از سعدی بر جای مانده است.
این قطعه شعر به دلیل مضمون انسان‌دوستانه‌ا ی که دارد مورد توجه زیادی واقع شده‌است. در برخی از منابع فارسی و انگلیسی گزارش شده که این شعر بر سردر ورودی تالار ملل مقر سازمان ملل متحد در نیویورک با خط نستعلیق طلاکوب نقش بسته است؛ ولی این ادعا کذب است.
درگذشت
تاریخ درگذشت سعدی را در منابع گوناگون، یکی از سال‌های ۶۹۰ تا ۶۹۵ هجری قمری ذکر کرده‌ا ند اما مورد اعتمادترین روایت این است که وی در ذیحجه سال ۶۹۰ هجری درگذشته و در همان خانقاهی که اقامت گزیده بود، به خاک سپرده شده است.
بعد از مرگ
چهل و سه سال پس از فوت شيخ، يكي از فضلا و عرفا به نام علی ابن احمدبن ابي سكر معروف به بيستون اقدام به تنطيم اشعار سعدی و ترتيب آنها با حروف تهجی نمود.
سعدیه
بنای قبلی سعدیه در دهه ۱۳۲۰ عملاً به بنایی مخروبه و کثیف و زیستگاه مگس‌ها تبدیل شد، کلنگ احداث بنای فعلی در سال ۱۳۲۷ به دست اشرف پهلوی زده شد.
این بنا با صرف هزینه ۹۸۰ هزار تومان، در سال ۱۳۳۱ آماده و در روز یازدهم اردیبهشت همان سال با حضور شاه وقت و دکتر حسابی، وزیر وقت فرهنگ، افتتاح شد.
ازدواج
در مورد تعداد همسران و فرزندان او اطلاعات دقیقی نیست ولی هستند از نوادگان وی که در شیراز و تهران زندگی می کنند.
ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون:
