هومِر (در یونانی: Ὅμηρος هُمرُس) شاعر و داستانسرای یونانی است. وی احتمالاً در حدود ۸۰۰ سال (بعضی این تاریخ را ۲۰۰۰ سال ذکر کرده) پیش از میلاد میزیستهاست. این تنها چیزی است که درباره هومر میدانیم. تنها آثار به جای مانده از وی، دو گلچین شعر به نامهای ایلیاد و ادیسه است. همهی آنچه که ما درباره تاریخ و افسانههای یونان باستان میدانیم از موضوعهای همین شعرها گرفته شدهاست.
زندگی او را در قرن نهم ق. م. نوشتهاند. در پایان زندگی نابینا شد و از شهری به شهری میرفت و اشعار رزمی خود را به نوای چنگ میخواند.
هرودوت با قاطعیت نوشته است که داستانسرایی بنام هومِر وجود داشته که در قرن نهم ق. م. میزیسته؛ از آنجایی که هرودوت بعنوان معتبرترین مورخ دوره باستان، مورد تأیید است، لذا میتوان پذیرفت که هومِر از اهالی ناحیه اسمیرنا یونان بوده که وقایع مربوط به جنگ تروا را جمع آوری کرده و با لعابی از افسانه و جنبههای مافوق انسانی آمیخته است.
ایلیاد و ادیسه
ایلیاد و ادیسه اشعاری روایی هستند و هر یک صدها صفحه حجم دارند و قصه ایزدان و قهرمانان یونانی را تعریف میکنند. موضوع اصلی ایلیاد داستان جنگ تروا را تعریف میکند. ایلیاد علاوه بر قهرمانان جنگاوری چون آشیل، آیاس، هکتور، اودیسئوس و بسیاری از ایزدان کوه المپ و مسئولیتهای متعدد، عادات و ضعفهای اخلاقی آنان را وصف میکند. اُدیسه، دربارهٔ سرگذشت ده سال سفر و ماجراهایی را که اودیسئوس قهرمان یونان، هنگام بازگشت از جنگ تروا به سوی منزل با آنها روبرو گردید، بازگو میکند. هر چند این منظومه بیشتر ماجرای چهل روز آخر سفر او را شرح میدهد. ادیسه منظومهای درباره دریا و خشکی است و به قلمرو افسانهها میپردازد، حتی جهان زیرزمین، سیکلوپها، سیرنها، خاروبدیس و سکولا را معرفی میکند.
ایلیاد و ادیسه هر دو به راستی ادبیات بزرگی را پدید آوردهاند و به راستی منبع اصلی آگاهی ما درباره اساطیر یونان به شمار میروند. به هر حال، در ورای افسانه غولهایی مثل آیاس و آشیل، حقایقی هم نهفته است.