درس خواندن مفهومی جزو باید های مطالعه یک کنکوری است. ولی متاسفانه خیلی از بچه ها در سال کنکور به دلیل نداشتن تجربه کافی در درس خواندن یا دلیل های دیگر، دائما می پرسند چگونه مفهومی درس بخوانیم ؟ مفهومی درس خواندن بیشتر یک هنر است که باید در سال کنکور آن را داشت تا هم از وقت استفاده مفید تری داشت و هم با روحیه بهتری مطالعه کرد. مفهومی درس خواندن یعنی درک کردن درس، این موضوع کمک می کند تا در کنکور هم بهتر و موفق تر عمل کنیم.
ما در این مقاله مفهومی درس خواندن را بطور کامل برای شما توضیح می دهیم. هم چنین تکنیک های مفیدی که در این خصوص باید داشت را یکی یکی نوشته ایم. پس با خواندن مقاله ما و تمرین تکنیک هایش دیگر ابهام و سوالی در مفهومی درس خواندن برایتان نمی ماند. با ما همراه باشید.
مفهومی درس خواندن یعنی چه ؟اول از همه اصلا درس خواندن مفهومی چیست؟ درس خواندن مفهومی یا عمیق خواندن همان طور که از اسمش پیداست در عمق ذهن شما جا می گیرد و مفهوم درس در ذهن تان تثبیت می شود. در کل دانش آموز به دو شکل درس می خواند. حفظی یا مفهومی. بیایید ابتدا این دو روش را بیشتر بشناسیم.
درس خواندن حفظی چیست؟در حفظی درس خواندن شما عینا جملات و خود عبارت هایی که در کتاب تان آمده است را به شکل طوطی وار حفظ می کنید. حفظی خواندن در ۸۰ درصد موارد برای امتحانات مدرسه که تشریحی باشند خوب جواب می دهد. در چه سوالاتی جواب ها را باید حفظ بود؟
1.جای خالی را با عبارت های مناسب پر کنید (تشریحی)
2.نقطه چین را با گزینه مناسبی تکمیل کنید (سوالات تستی معمولا دروس دینی یا زیست)
اما در سایر انواع سوال شما اگر مفهوم را درک کرده باشید می توانید جواب سوال را بنویسید. پس حتی در دروس حفظی مثل دین و زندگی یا برخی از دروس زیست شناسی هم با مفهومی درس خواندن می توانید بر مطالب حفظی تسلط پیدا کنید!
در ادامه مقایسه دو مدل حفظی و مفهومی درس خواندن باید اضافه کنیم که ویژگی خاص درس خواندن مفهومی فعال بودن بخش آنالیزگر و تحلیلی ذهن در حین مطالعه است. یعنی دانش آموز صورت سوال را تغییر می دهد و گزینه ها را متفاوت تر در نظر می گیرد و در کل همه جوره جوانب آن مطلب را می سنجد و در ذهنش پیاده میکند. در حالیکه فردی که حفظی بخواند صرفا آن مطلب را “خوانده” ولی ضمانتی در فهمیدن آن نیست!
درس خواندن مفهومی چیست؟در مفهومی درس خواندن، این که فلان عبارت در کدام قسمت جمله باید بیاید چندان مهم نیست؛ بلکه شما باید مفهوم درس را کاملا درک کنید. اگر چنین درکی اتفاق بیفتد هر زمان از شما درباره آن موضوع درسی سوال شود می توانید یک توضیح حتی چند کلمه ای به خاطر بیاورید. در صورتی که اگر صرفا حفظ کرده باشید محال است بعد حداکثر دو هفته چیزی از مطلب به ذهن تان بیاید.
وقتی مفهومی درس بخوانید با عوض شدن شکل سوال و نحوه پرسش ذهن تان گیج و سردرگم نشده و موضوع و مساله را گم نمی کند. در واقع توانایی تشخیص یک مساله علمی در بین سایر مسائل نشان دهنده مفهومی درس خواندن و درک کردن موضوع درس است. چنین ذهنی از پس حل هر سوالی برمی آید.
از نشانه های دیگر مفهومی درس خواندن به دست آوردن قدرت تحلیل و طرح سوال از موضوع درسی است. در حالی که با حفظ کردن درس قدرت تحلیل و طرح سوال به دست نمی آید. سعی کنید از منابع مناسب خودتان هم استفاده کنید.
حالا می رسیم به اصل این سوال که چگونه مفهومی درس بخوانیم؟ برای مفهومی درس خواندن بایستی یک سری تکنیک ها را بکار برد تا موفق شد. بخصوص افرادی که تا به حال فقط حفظی خوانده اند باید بیشتر به این تکنیک ها توجه کنند. در این جا ۵ تکنیک طلایی برای درس خواندن مفهومی آورده شده. با دقت آن ها را بخوانید، ییادداشت برداری کنید و در حین مطالعه آن ها را بکار ببندید.
۱. کلی بخوانید !در قدم اول برای داشتن یک مطالعه مفهومی باید بدانید اگر در کلمه به کلمه کتاب بمانید کاری از پیش نمی برید. گرچه دقیق بودن ویژگی بسیار مثبتی در سال کنکور است ولی جزء به جزء خواندن بیش از حد باعث می شود شما از اصل مطلب غافل بمانید پس در ابتدای مطالعه نگاه کلی به مطالب کتاب بیندازید و در حین مطالعه هم نگاه کلی را فراموش نکنید.
۲. تست و تمرین زیاد و متنوع حل کنیدزمانی که شما تعداد تست بیشتر و بیشتری از مبحث مدنظرتان کار کنید قطعا فهمتان از آن بیشتر خواهد شد. تمرین در جایگاه خودش بطور کلی موثر و مفید است چه تشریحی باشد چه تستی. اما از آن جاییکه در مورد کنکور صحبت می کنیم پس هرقدر دانش آموز کنکوری تست زیادتری بزند به نفع خود اوست. این افزایش تعداد تست را باید ذره ذره به تست هایی که هرروز می زنید اضافه کنید.حل تست و تمرین فراوان قدرت تحلیل و تشخیص را سریعا بالا می برد. در مقاله ای که تکنیک های تست زنی حرفه ای را در آن بیان کردیم به این موضوع هم بطور مفصل تر پرداخته شده است. آن را از دست ندهید.
۳. سوالاتی که حل می کنید را با هم مقایسه کنیداین مقایسه کردن باعث می شود قدرت تحلیل خودتان بالا برود و علاوه بر آن به تمام سبک سوالات ممکن برای طرح شدن مسلط می شوید. معمولا در کتاب های تست سوالاتی که بطور متوالی می آیند و زمینه مشابهی دارند. از آن ها شروع کنید و ببینید تفاوت نکات و شباهت هایشان در چه چیزی است. بعد از آن سوالات را کلی تر مقایسه کنید. مثلا در ابتدا شما تست های گفتار ۱ فصل ۳ زیست را با هم مقایسه کردید و تفاوت ها و شباهت هایشان را درآوردید. بعد از آن به مقایسه همه سوالات آن فصل از کتابتان بپردازید.
برخی از دانش آموزان هم به حفظ کردن سوالات و گزینه های صحیح شان اقدام می کنند که متاسفانه هیچ فایده ای ندارد و تنها وقت شان را تلف می کنند. شما باید به تمام جزئیات سوال مسلط شوید و شکل های متنوعی که می تواند از آن بیاید را بفهمید نه اینکه به حفظ کردن تنها چند سوال اکتفا کنید.
۴. نظم و طبقه بندی قبل از مطالعه فراموش نشوداین نظم شامل چند دسته است که باید در مطالعه خود رعایت کنید.
نظم ذهنیکه کاملا مرتبط با آرامش ذهنی است. در اصل مطالبی که می خوانید نبایستی به شکل آشفته و نامنظم در ذهن تان جا بگیرند. هر درس و هر مبحثی را در ذهن تان دسته بندی کنید تا هنگام مرور درس ها هم وقت زیادی را صرف دوباره خوانی نکنید.
نظم مطالعهاگر برنامه ریزی منظم و حساب شده ای نداشته باشید نه ذهن تان منظم می شود نه مفاهیم را بطور عمیق یاد می گیرید. پس داشتن یک برنامه قوی که به شکل منظمی تمام بودجه بندی ها و مرورها را در خود بگنجاند دارای اهمیت بسیار زیادی است. استفاده از دفتر برنامه ریزی و پر کردن آن به برنامه مطالعاتی شما نظم می‌دهد.
نظم بصری در خواندن دروساین نظم به معنی دسته بندی های مرتب و تمیز در کتاب و دفترتان می باشد. سعی کنید موقع مطالعه همه مطلب ها را برای خودتان دسته بندی کنید و تا می توانید از جدول ها و آکولادها و نمودارهای متنوع در یادداشت های درسی استفاده کنید. به این ترتیب عمق یادگیری شما بسیار بالاتر از قبل می رود.
در ادامه همین موضوع باید اشاره کنیم که تصاویر و جداول و نمودار ها به دلیل داشتن محتوای بصری، قابلیت بیشتری برای ماندن در حافظه تان دارند پس تا جایی که امکان دارد از آن ها استفاده کنید و آن ها را خوب بخوانید و یاد بگیرید.
۵. در ذهن تان مطالب را مرتبط کنیدمرتبط کنید یعنی اگر فلان فصل را می خوانید به نکاتی که خواندید و تمام شد بسنده نکنید بلکه مشابه این نکات که در فصل های قبل یا حتی سال گذشته وجود داشته است را هم برای خود بیاورید تا مطالب را جابجا به ذهن نسپارید! این جابجا شدن مفاهیم در سال کنکور بسیار زیاد اتفاق می افتد. کلمات و عبارات مشابه، تصاویر مشابه، مبحث های مشابه در یک درس و… همه و همه از چیزهایی هستند که خیلی زیاد با هم اشتباه می شوند.
پس موقع خواندن یک مطلب تمام مطالب مرتبط با آن را پیدا کنید و تفاوت ها و تشابهات را یادداشت کنید. این کار گام بسیار مهمی در اینکه چگونه مفهومی درس بخوانیم؟ به شمار می آید.
برای مفهومی درس خواندن در ذهن خود ارتباط برقرار کنید.
این نکته ها از اصولی ترین نکات برای این سوال بود که چگونه مفهومی درس بخوانیم؟! پس رعایت آن ها برای دانش آموزان بخصوص عزیزان کنکوری الزامی است. یادتان نرود که تمرکز زیاد موقع مطالعه از مهم ترین راه های مفهومی درس خواندن است که در بالا راه های حفظ تمرکز هم بیان شد. بنابراین به مرور سعی کنید تمامی آن ها را در حین مطالعه رعایت کنید تا به درک عمیق دروس برسید.
