انگیزه چیست؟انگیزه یعنی میل به انجام اما انجام به معنی کاری کردن یا انجام و عمل انجام دادن نیست. انجام در انگیزه یعنی میل داشتن برای آن.
ممکن است ما انگیزه احساسی یا عشق ورزی خود را از دست بدهیم. انگیزه در دو بعد احساسی و عملی بررسی میگردد. ما نباید انگیزه و اشتیاق را یکی بدانیم چرا که انگیزه میل انجام است و اشتیاق هیجان است.
ضرورت مهارت، استعداد، ضریب هوشی، هوش هیجانی، تخصص، خلاقیت و... برای کسب موفقیت بر هیچکس پوشیده نیست ولی با مطالعه زندگینامه افراد سرشناش و موفق با مواردی برمیخوریم که آنها نه تنها افراد باهوش و خارقالعادهای نبودهاند بلکه زندگی بسیار معمولی و شرایط نه چندان مناسبی برای پیشرفت و موفقیت داشتهاند. پس چه ویژگی آنها را متمایز کرده و تا مرز موفقیتهای تاریخساز پیش برده است؟
• چه دلیلی وجود دارد که شما تصمیماتی را اتخاذ می کنید و آنها را در جهت معینی پیش می برید؟
• به چه دلیل است که در برابر موانع و مشکلات پافشاری میکنید و سعی می کنید از آنها عبور کنید؟
• چرا رفتار خاصی را چندین بار تکرار می کنید؟
• اصلا علت همه تلاش ها و حرکت های انسان ها به سمت هدف برای چیست؟
علت و دلیل همه این ها در اصل به انگیزه های شما باز می گردد. این انگیزه و هدف است که کنترل رفتارها و افکار شما را در دست دارد و آنها را در جهت معیّنی پیش میبرد. پس ساده ترین و راحت ترین تعریف انگیزه می شود:
دلیل انجام کار + نیروی انجام کار + هدفمند بودندر واقع انگیزه، نیرویی است که ما را به سمت انجام کارهایمان سوق میدهد و بزرگترین هل دهنده ما به سمت موفقیت است. اگر بخواهم ساده تر توضیح دهم میتوانم بگویم انگیزه برای انسان مانند سوخت برای خودرو است. همان طور که خودرو بدون سوخت و بنزین کار نمیکند و هیچ حرکتی ندارد اگر چه تمام شرایط دیگر را دارا باشد ، انسان هم بدون انگیزه و تلاش هرگز نمیتواند به سمت انجام هیچ کاری روانه شود و به موفقیتی در زندگی برسد.
نقش انگیزه در پیشرفت و موفقیت:اگر موفقیت را به نوک قله کوهی در ذهن خود ترسیم کنید و ابزار و تکنیکهای رسیدن به آن را به مثابه اتومبیلی روی شیب تند دامنهی آن کوه در نظر بگیرید (تکنیکهای موفقیت: اعتماد به نفس، خلاقیت، بهرهوری، دانش و...) برای حرکت اتومبیل در رسیدن به آن قله نیاز به یک نیروی محرکه داریم، نیروی محرکهای به نام انگیزه ، در واقع میتوان انگیزه را نیروی محرکهای برای رسیدن به هدف، دانست.
باور اشتباهی در این میان وجود دارد که همگان تصور میکنند اول باید انگیزه وجود داشته باشد تا اتومبیل به هدف خود برسد اما یک رویکرد از درون به بیرون در مورد انگیزه میگوید که با یک قدم کوچک یا نیروی کم نیز میتوان ایجاد انگیزه کرد و باز موتور را به حرکت انداخت و انرژی لازم برای برداشتن قدمهای بعدی و رسیدن به هدف را فراهم کرد.
راپاپورت انگیزه را نیروی اشتها آور درونی تلقی میکند.
آلپورت انگیزه را وضعیت درونی ارگانیزم تعریف میکند که رفتار و تفکر فرد ناشی از آن است.با یک جمع بندی کلی میتوان انگیزه را این طور توصیف کرد: انگیزه یکی از وجوه مهم زندگی انسان است به گونهای که یک فرد برای ادامه زندگی، بقا، فعالیت و حتی تغییر نیازمند انگیزه است و بدون انگیزه زندگی انسان بدون حرکت، راکد و سرد و بیروح خواهد بود. برای پرورش رفتارهای جدید باید یاد گرفت اما برای عمل به آنچه که یاد گرفتهایم نیازمند انگیزه هستیم. اهمیت انگیزه اگر بیشتر از یادگیری نباشد، کمتر هم نخواهد بود. همهی ما میدانیم که چطور وزن خود را کم کنیم، نمرهی بالاتری بگیریم و با دیگران مهربان باشیم. سد راه رسیدن به بسیاری از این هدفها این است که آنقدر برایش ارزش قائل نیستیم که وقت بگذاریم و تلاش کنیم. برای تغییر، هم باید دانست (دانش) هم باید خواست (انگیزش). اما به این نکته توجه کنید که از دانستن تا انجام دادن فاصله زیادی است. خیلی چیزها مثل نیاز ما به بقا، فشار، احساس، آسیب، ترس از خطر، پاداش، تعلق، آرزو، تصمیم، ارزش، مهارت، علاقه، لذت، تنفر، عادت، هدف و... به انسان انگیزه میدهد و همهی اینها همزمان تاثیر خود را میگذارند. آنچه که باعث شروع فعالیت انسان میشود انگیزه است.
آیا فقط جملات انگیزشی برای ایجاد انگیزه کافی هستند؟مثبتنگری و نگاه مثبت به ابعاد یک رویداد به طور کلی بسیار ارزشمند و کارآمد است ولی تکرار جملات انگیزشی هیچگاه به تنهایی سبب ایجاد انگیزه واقعی نخواهند شد. ایرادی که به این جملات وارد است این است که ممکن است به شما این باور را بدهند که میتوانید بدون آن که کار خاصی را انجام داده باشید، از خود، راضی باشید و به نتایج مطلوب برسید. انچه مهم است انجام دادن واقعی آن کار و دیدن نتیجه آن است. عمل نتیجه بخش، یک اثر هنری، شفای بیمار یا پیدا کردن یک همسر ایده آل تنها با تکرار جملات انگیزشی اتفاق نمیافتد و زمانی میتوان منتظر رخ دادن این نتایج لذت بخش بود که تلاش و حرکت نیز برای آنها رخ داده باشد.
۱۲ راه برای افزایش انگیزه :1- خرد کردن هدفها به هدفهای کوچکتر: وقتی هدفهای بزرگی در سر میپرورانید، گاهی مسیر طولانی رسیدن به آن و یا بزرگی و سختی آن هدف، شما را سرخورده و ناامید و انگیزهتان را خاموش میکند پس یکی از راههای افزایش انگیزه این است که هدفهای بزرگ خود را به لیست کوچکتری از هدفهای قابل دستیابی راحتتر و سریعتر تبدیل کنید. مثلا هدف میلیاردر شدن خود را به خرده هدفهای کسب نمرات بهتر در امتحانات آخر ترم، کسب معدل خوب در دانشنامه، پیدا کردن کار مناسب، شروع کسبوکار شخصی، گسترش کسبوکار و میلیاردر شدن تقسیم کنید.
2- قانون 5 ثانیه طلایی را همیشه در سر داشته باشید: هنگامی که هدفهایتان را در ذهن خود مرور میکنید، تنها 5ثانیه برای انجام فعالیتی هر چند کوچک در جهت تحقق آن هدفها و همچنین ایجاد انگیزه و افزایش انگیزه خود نیاز خواهید داشت. (کارهایی نظیر یادداشت کردن، برنامهریزی، ساعت کوککردن و...) اگر از این فرصت که برای خودتان فراهم کردهاید، بهرهمند نشوید، مغز شما به طور خودکار این تفکرات را سرکوب خواهد کرد.
3- انگیزههایتان و عواملی که باعث ایجاد انگیزه در شما میشوند را همیشه جلوی چشم خود نگه دارید: چسباندن آنها روی دیوار، ثبت روی دسکتاپ کامپیوتر شخصی یا بک گراند گوشی و... بسیار کمککننده خواهد بود.
5-خودتان را بهتر بشناسید تا زمانهای بهرهوری خود را بهتر بشناسید.
6-مسئولیتپذیر باشید و هدفهایتان را به همه دوستان و آشنایان خود اعلام کنید.
7-چرخه انگیزه را همیشه به یاد داشته باشید: برای تقویت انگیزه باید حرکت کنید و برای حرکت کردن باید ایجاد انگیزه بیشتری کنید.
8-برای داشتن انگیزه روی "امروز" تمرکز داشته باشید: فکر کردن به گذشته و نگرانی آینده فقط سرعت حرکت شما را کند کرده و تمرکز شما را بر حال و اکنون کم میکند. عادت کنیم روی امروز و کارهای امروز تمرکز کنیم.
9-ورزش منظم انگیزه شما را در کار و زندگی بالا میبرد: ورزش نه تنها به داشتن فیزیک و ظاهر مناسب کمک خواهد کرد بلکه سطح هورمونهای شادی آور را نیز به طرز عجیبی بالا میبرد.
10-به خودتان استراحت و تعطیلات بدهید: گاهی برای کسب انرژی مجدد و بازیابی سطح انگیزه و خلاقیت نیاز به یک دوره کوتاه دوری از محل کار و زندگی خواهید داشت. تعطیلات کوتاه مدت یک یا دو روزه را در برنامههای ماهیانه خود قرار دهید.
11-نظم شخصی در کار و زندگی: کارهایی نظیر ظاهر مناسب در محل کار و اتاق خواب منظم شما را از آشفتگی دور میکند و انگیزه را همیشه زنده نگه میدارد.
12-مطالعه را فراموش نکنید: یادداشتها و زندگینامه شخصی افراد موفق و سرشناس دنیا منبع بسیار خوبی برای ایجاد انگیزه ، در مسیر موفقیت هستند. به جز آن، تلاش برای گسترده کردن سطح دانش خود در زمینههای مورد نیاز رسیدن به هدف های خود، به طرز چشمگیری باعث ایجاد انگیزه و افزایش انگیزه شما میشود.
نتیجهگیری
اگر شما فاقد انگیزه باشید پس از مدتی خسته شده و با بهانههای مختلف کارتان را رها خواهید کرد. امیدواری در شرایط دشوار بزرگترین هنر هر انسان است.