جعبه لایتنر یک تکنیک یادگیری مبتنی بر فلش کارت است. جعبه لایتنر یک جعبه پنج خانه است که برای یادگیری استفاده میشود. لایتنر در واقع روش علمی به یاد سپردن است که بر مبنای آن آموختهها از حافظه کوتاهمدت به حافظه بلند مدت منتقل میشوند. جعبه لایتنر جعبهای ۶ در ۳۰ سانتیمتری ست که ۵ خانه دارد که اندازه هر یک از آنها بر اساس منحنی فراموشی دو برابر قبلیست، به صورتی که خانه شماره یک، ۱ واحد، خانه شماره دو، ۲ واحد، خانه شماره سه، ۴ واحد، خانه شماره چهار، ۸ واحد و خانه شماره پنج، ۱۶واحد است. میتوانید آن را بسازید، یا خریداری کنید.
هر خانه اصلی با تعدادی «واسط» یا «جداکننده» به قسمتهای کوچکتری تقسیم میشود. پس خانه دوم، سوم، چهارم و پنجم، باید به ترتیب به دو، چهار، هشت و شانزده قسمت تقسیم شوند. فلشکارتها برگههای کوچکی اند که در یک طرف آنها سؤال (لغت) و در طرف دیگرشان جواب نوشته میشوند.
در اين سيستم، براي يادگيري يك موضوع از يك ورق كوچك كاغذ كه فلشكارت (Flash card) نام دارد استفاده ميشود. هر مطلبي كه ميخواهيم به خاطر بسپاريم، در دو روي اين برگه به صورت سؤال و جواب، لغت و معني، مسأله و راه حل، و … مينويسم. به اين ترتيب كه شما با ديدن يك برگه سعي ميكنيد پاسخ آن را به ياد آوريد. اگر موفق شديد، فلشكارت به گروه (خانه) بعدي منتقل ميشود. اما اگر موفق نشديد پاسخ پشت كارت را به ياد آوريد، آن كارت را به اولين گروه (خانه) بازميگردانيد.
هرچه در گروهها (خانهها) به جلو ميرويد، فواصل زماني مرور كارتها بيشتر ميشود. اين موضوع بسيار ساده اتفاق ميافتد: كارتهاي خانهی اول هر روز مرور ميشود؛ كارتهاي خانهی دوم هر دو روز، كارتهاي خانهی سوم هر چهار روز، كارتهاي خانهی چهارم هر هشت روز، و كارتهاي خانهی پنجم هر 16 روز يكبار مرور ميشود. بدين ترتيب سيستم لايتنر (جعبهی لايتنر) مشكل دستهبندي كارتها و زمانبندي مرور آنها را حل مينمايد. البته تعداد خانهها و فواصل زماني مرورها قابل تغيير است.
هر روز – جعبه 1
هر دو روز – جعبه 2
هر چهار روز – جعبه 3
هر نه روز – جعبه 4
هر 14 روز – جعبه 5امتياز آشكار اين روش آن است كه تمركز شما بر روي كارتهاي مشكلتري خواهد بود كه در خانههاي اول قرار دارند، چرا كه با فاصلهی زماني كوتاهتري مرور ميشوند. در عوض مطالبي كه بهتر آموخته شدهاند و بنابراين به تدريج در خانههاي بعدي قرار گرفتهاند ديرتر مرور خواهند شد. بدين ترتيب زمان صرف شده براي يادگيري، بهينه خواهد شد. برای این سیستم نرمافزار لايتنر هم طراحی شده است.