آموزش عالی نیز همچون سایر حوزه ها در سال ۹۴ تغییرات تازه ای را تجربه خواهد کرد،تغییراتی که وعده تحقق آنها در سال ۹۳ اعلام شده و حال ذی نفعان آموزش عالی و دانشگاهها در انتظار تحقق آن هستند.
لایحه برخورد با تقلب در پایان نامهها
به گزارش خبرنگار مهر، یکی از مهمترین تغییراتی که در سال ۹۴ قرار است اجرایی شود، ابلاغ لایحه برخورد با تقلب در پایان نامهها است.
این لایحه از اردیبهشت ۱۳۹۳ که معاون حقوقی وزارت علوم درباره آن سخن گفت تاکنون در پروسه های مختلف اداری باقی مانده است. سعدالله نصیری قیداری پیش از این گفته بود معاونت حقوقی وزارت علوم در حال تدوین لایحه ای برای پایان نامه هاست، بر این اساس در صورتیکه دانشجویان تخلف علمی در مقالات و پایان نامه ها داشته باشند با آنان برخورد می شوند.
وی ادامه داده بود: برخورد با این تخلفات در حوزه استادان نیز در دست اقدام است و هیأت های انتظامی استادان و کمیته های انضباطی دانشجویان در دانشگاهها می توانند به تخلفات مذکور رسیدگی کنند.
در آبان ماه ۹۳ وحید احمدی معاون پژوهشی وزارت علوم از تدوین نهایی آیین نامه برخورد با تقلب علمی خبر داد و یادآور شد: این آیین نامه به زودی به دانشگاه ها ابلاغ می شود. با توجه به اینکه تاکنون آیین نامه ای جهت برخورد با تقلب علمی نداشته ایم اما این آیین نامه جدید به صورت یک لایحه تنظیم شده از سوی وزارت علوم به هیات دولت داده شده است تا خلاهای قانونی در این زمینه برطرف و چگونگی برخورد با افراد متخلف در آن مشخص شود.
در آخرین خبر در دی ماه ۹۳ معاون پارلمانی وزارت علوم اعلام کرد لایحه برخورد با تقلب در پایان نامه ها برای دولت ارسال شده است و بعد از کار در کمیسیون های تخصصی به مجلس ارسال خواهد شد.
وی ادامه داد: این لایحه برای مباحث بیرون از آموزش عالی است و پیگیر هستیم هرچه زودتر به مجلس برسد. اما آنچه که به مباحث داخل وزارت علوم مربوط است، شیوه نامه ای است که توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تدوین شده است. براساس این شیوه نامه، نحوه عملکرد دانشجویان و اساتید در رابطه با تنظیم مقالات و پایان نامهها تدوین شده است و اگر تخلف صورت گیرد با آنها برخورد می شود.
به نظر می رسد دانشگاه ها و دانشجویان و اساتید باید در انتظار اجرایی شدن این قانون در سال ۹۴ باشند.
افزایش شهریه دانشگاه آزاد
دانشگاه آزاد پس از تکذیب ها و تایید های پی در پی درنهایت مشخص کرد که برای سال ۹۴ نیز افزایش شهریه خواهد داشت. در جلسه هیئت امنای دانشگاه آزاد در اسفندماه ۹۳ افزایش شهریه دانشجویان تصویب شد و مقرر شد شهریه ثابت دانشجویان ورودی تا سال ۹۳ بدون افزایش و شهریه متغیر آنها ۱۵ درصد افزایش یابد. همچنین برای دانشجویان ورودی مهرماه ۱۳۹۴ شهریه ثابت به میزان ۱۵ درصد و شهریه متغییر نیز به میزان ۱۵درصد افزایش پیدا می کند.
این در حالی بود که معاون پژوهشی دانشگاه آزاد پس از آن تاکید کرد طبق صحبت های رئیس عالی دانشگاه آزاد اسلامی تا پاییز ۹۴ هیچ گونه افزایش شهریه ای هم نخواهیم داشت. در واقع منظور این است که سال تحصیلی ۹۴ - ۹۳ افزایش نخواهد داشت که آن نیز بسیار مشخص است چون دو ماه تا پایان ترم دوم ۹۴ - ۹۳ باقی نمانده است!
اما در این میان زاهدی رئیس کمیسیون آموزش مجلس یادآور شده است دانشجویان دانشگاه آزاد به خاطر افزایش شهریه به این کمیسیون شکایت کرده اند و رئیس دانشگاه آزاد برای پاسخ در خصوص علت افزایش شهریه ها به کمیسیون آموزش می آید.
وی با بیان اینکه در خصوص افزایش شهریه ۱۵ درصدی برای سال ۹۴ چند مورد شکایت از سوی دانشجویان واحد های مختلف دانشگاه آزاد به کمیسیون آموزش رسیده است، گفت: لذا طی جلسه ای از میرزاده در خصوص علت افزایش شهریه دانشجویان در سال ۹۴ سوالاتی را مطرح خواهیم کرد.
میرزاده رئیس دانشگاه آزاد نیز در آخرین روزهای کاری اسفند ۹۳ خاطرنشان کرد شهریه ثابت دانشجویان فعلی در سال ۹۴ افزایش نمی یابد. وی تاکید کرد : اجرای طرح تجمیع پردیس های علوم و تحقیقات و همچنین سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی باعث شد تا هزینه های دانشگاه به میزان زیادی کاهش پیدا کند، کاهش ۱۰ درصدی درآمدهای دانشگاه از طریق شهریه و تامین آن از طریق اجرای طرح های اقتصادی و دانش بنیان باعث شد شهریه ثابت دانشجویان فعلی در سال تحصیلی آینده افزایش نیابد.
وام دانشجویان دکتری از ابلاغ تا حاشیه ها
در سال ۹۳ برای اولین بار تصویب شد که به دانشجویان دکتری در دوره روزانه دانشگاه ها و مراکز پژوهشی وام تعلق بگیرد.
دی ماه ۹۳ صندوق رفاه دانشجویان ضرب العجلی را به دانشگاهها درباره وام دکتری اعلام کرد و مقرر شد دانشگاه ها لیست دانشـجویان واجـد شرایط جهت پرداخت وام ويژه دکتري را ارسال کنند.
اما چندی پس از آن اعلام شد که وام دکتری دانشجویان پژوهشگاهها حذف شده است. پس از پیگیری ها مشخص شد که صندوق رفاه دانشجویی وزارت علوم وام دکتری دانشجویان دکتری پژوهشگاهها را حذف کرده است و برخی از دانشجویان دکتری شاغل در پژوهشگاه ها مشخص شد که این وام ظاهرا به دانشجویان دکتری پژوهشگاه ها تعلق نمی گیرد. با اعتراض این گروه از دانشجویان نسبت به تبعیض در پرداخت تسهیلات معاون پژوهشی وزارت علوم اعلام کرد: وام دکتری به دانشجویان پژوهشگاه ها و مراکز پژوهشی روزانه تعلق می گیرد. دکتر وحید احمدی در گفتگو با مهر یادآور شد که این وام حذف نشده و به دانشجویان دکتری روزانه پژوهشگاهها و مراکز پژوهشی روزانه تعلق می گیرد.
وی ادامه داد: فقط در بند اول بخشنامه وام دکتری که به صندوق رفاه دانشجویان ارسال شده یک اشتباه صورت گرفته بود که این اشتباه رفع شد با مسئولان صندوق رفاه دانشجویان نیز صحبت شد که این وام به دانشجویان دکتری پژوهشگاه ها و مراکز پژوهشی روزانه نیز تعلق گیرد.
در حال حاضر دستورالعمل پرداخت وام ويژه دانشجويان روزانه دکتری از سوی صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم به دانشگاه ها ابلاغ شده است. اعتبار وام مذکور صرفا به دانشجویانی که حداقل ۲ سال تحصیلی به فراغت از تحصیل شان باقی مانده باشد، تعلق می گیرد همچنین به دریافت کنندگان پژوهانه و دانشجویانی که بدهی معوقه دارند وام تعلق نمی گیرد . همچنین دانشجویان متقاضی وام ویژه دکتری، از وام تحصیلی نمی توانند استفاده کنند.
معاون پژوهشی وزارت علوم یادآور شده است صندوق رفاه دانشجویی درحال بررسی است تا هرچه زودتر وام دانشجویان دکتری عملیاتی شود.
افزایش علاقمندی دانشگاه های ایرانی به پذیرش دانشجویان خارجی در سال ۹۴
با اینکه دانشگاه های ایرانی در تلاش هستند که دانشجویان بیشتری از نقاط مختلف دنیا را جذب کنند اما هنوز چندان موفق نبوده اند و از این رو برنامه های زیادی در سال ۹۴ به صورت عملیاتی در دست اجرا قرار دارد که پذیرش دانشجوی خارجی در کشور گسترش یابد.
دکتر صمد حاج جباری مدیرکل دانشجویان غیرایرانی سازمان امور دانشجویان وزارت علوم از توسعه پذیرش دانشجویان غیرایرانی با هزینه آزاد در سال جاری خبر داده و گفته است برنامه های مختلفی در بخش پذیرش دانشجویان غیرایرانی طراحی و تدوین شده است. از جمله این برنامه ها، توسعه پذیرش دانشجویان غیرایرانی با هزینه آزاد، استاندارد سازی مراکز آموزش زبان فارسی، محتوای دروس و ساعت درسی ویژه دانشجویان غیرایرانی است.
مدیرکل دانشجویان غیرایرانی سازمان امور دانشجویان افزود: قرار است برای گروه های مختلف از این دانشجویان برنامه ریزی ویژه ای انجام گیرد به عنوان مثال برای دانشجویان عرب زبان که حروف مشابه با ما دارند یک مدل برنامه، برای دانشجویان تاجیکی زبان که گویش آنها با ما یکی بوده و از نظر نوشتاری با ما متفاوت هستند، یک مدل دیگر آموزش طراحی شود. برای دانشجویانی از کشورهای آفریقا، اروپا و روسیه که گویش و الفبای آنها با ما متفاوت است یک مدل برنامه ویژه این دانشجویان طراحی می شود تا در این سه بخش به استاندارد لازم دست یابیم.
دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز از دیگر دانشگاه هایی است که دانشجویانی از ۲۷ کشور دنیا در آن تحصیل می کنند. دکتر علی جعفریان رئیس دانشگاه علوم پزشكي تهران خاطرنشان کرد: اين دانشگاه تمركز خود را در جذب دانشجويان خارجي و گسترش ارتباطات بينالمللي قرار داده است.
جعفريان بابيان اينكه درهاي دانشگاه بر روي تمامي دانشجويان خارجي در سراسر دنيا باز است، تأكيد كرد: از همه سفيران و ديپلماتهاي كشورهاي مختلف دعوت ميكنم تا بهمنظور گسترش ارتباطات، از دانشكدهها و سايتهاي مختلف دانشگاه در هر زمان كه تمايل دارند ديدار و بازديد کنند.
در این میان نشست های دوجانبه مسئولان وزارتخانه های علوم و بهداشت با وزرای مربوط در سایر کشورها نیز زمینه ساز پذیرش دانشجویان خارجی در ایران است. در همین رابطه در نشست مشترک وزیر علوم سوریه با قائم مقام وزیر بهداشت و معاون آموزشی این وزارتخانه درباره همکاری علمی و تبادل استاد و دانشجو در ایران و سوریه مطرح شد که دانشگاه های ایرانی می توانند مدارک تحصیلی شان را براساس معیارهای کشور مبدا مورد بررسی قرار دهند و دانشجوی بین المللی داشته باشند.
در عین حال یادآور شد که سیاست جدید وزارت بهداشت ایران تبادل دانشجو است و دانشگاه های علوم پزشکی کشورمان، با توجه به ظرفیت های خود آمادگی پذیرش دانشجو در تمام مقاطع تحصیلی را دارند و به ۳ دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و شیراز اجازه داده شده تا مدارکی که برای دانشجویان خارجی صادر می کنند، متناسب با نیازهای کشور میزبان باشد.
ضمن آنکه وزارت بهداشت بخشی از شهریه دانشجویان سوری و لبنانی را برای تحصیل در رشته های تخصصی دستیاری، فوق تخصصی و دکتری تخصصی تقبل می کند. در درجه اول کشورهای همسایه بعد کشورهای اسلامی و بعد سایر کشورها دراولویت پذیرش دانشجوی خارجی هستند.
در دانشگاه آزاد نیز جذب ۲۰ برابری دانشجویان خارجی در سال ۹۳ رخ داده است و میرزاده رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در این رابطه از جمله اقدامات راهبردی دانشگاه آزاد در حوزه بین الملل را افزایش ۲۰ برابری پذیرش دانشجویان خارجی، انعقاد تفاهم نامه همکاری علمی با دانشگاهها و موسسات پژوهشی بین المللی، فعال سازی مجدد واحد آکسفورد و شروع به کار دو مرکز همکاریهای بین المللی آکسفورد (OICC) و کالج زبان آکسفورد (OLC) عنوان کرد.
وی یادآور شده است: اخذ موافقت تاسیس واحدهای دانشگاهی در کشورهای عربی اسلامی و تصویب، تاسیس و راه اندازی دانشگاه بین المللی گروه D۸ به میزبانی دانشگاه آزاد اسلامی در واحد آیت الله آملی در دستور کار قرار گرفته است.
دانشگاه های مختلف کشور نیز به صورت مستقل برنامه هایی برای پذیرش دانشجوی خارجی عنوان کرده اند که از آن جمله می توان به دانشگاه دولتی بجنورد، دانشگاه سوره، پذیرش دانشجوی عراقی در دانشگاه امیرکبیر و پذیرش دانشجوی خارجی در پردیس بین المللی کیش دانشگاه تهران اشاره کرد.
این در حالی است که محمد فرهادی وزیر علوم نیز از افزایش سهم دانشگاهها از دانشجوی خارجی با فعال کردن دیپلماسی علمی خبر داده است.
فرهادی خاطرنشان کرد : نظام آموزش عالی کشور و مراکز تحقیقاتی، باید ارتباطات بینالمللی خود را بیشتر از گذشته توسعه دهند و باید دیپلماسی علمی را فعال کنیم و موانع بر سر راه دیپلماسی علمی را هموار کنیم. همچنین در راستای این کار، ضوابط و آییننامهها را تسهیل می کنیم. در حال حاضر سهم ما از پذیرش دانشجوی خارجی نیم درصد است که طی برنامه ششم، باید به بالای شش تا هفت درصد برسد. دانشگاهها باید ساختار پذیرش دانشجوی خارجی، تبادل استاد، برگزاری کرسیهای ایرانشناسی را در دانشگاهها، ایجاد و تسهیل کنند.
تغییرات آزمونی در سال ۹۴ از دکتری سازمان سنجش تا دستیاری پزشکی
از زمان برگزاری اولین آزمون نیمه متمرکز دکتری در سال ۸۹ این آزمون همچنان تغییراتی را تجربه می کند. اما در آخرین تغییرات دکتر ابراهیم خدایی رئیس سازمان سنجش از امکان بازگشت به پیشنهاد سال ۸۹ سخن گفته است. وی یادآور شده است: ممکن است تغییراتی در آزمون دکتری رخ دهد.
وی گفت: همانطور که می دانید سال ۸۹ سازمان سنجش طرحی کارشناسی را پیشنهاد داده بود که بر اساس آن قرار بود سازمان سنجش آزمون دکتری را به صورت عمومی (GRE) برگزار کند و در نهایت کارنامه ای را در اختیار دانشگاهها قرار دهد. همان زمان مقرر شده بود که آزمون دوبار در سال در بهار و پاییز برگزار شود اما بنا به دلایلی این اتفاق رخ نداد و آزمون دکتری به سمت آزمون متمرکز و اختصاصی رفت.
رئیس سازمان سنجش گفت: در نهایت تصمیم گرفته شده که به همان پیشنهاد اولیه سازمان سنجش که کارشناسی هم شده بود برگردیم و آزمون به صورت عمومی و بیش از یک بار در سال برگزار شود. به این ترتیب کارنامه داوطلب در این آزمون در اختیار دانشگاه ها قرار می گیرد و دانشگاه ها نقطه برش خود را به داوطلبان اعلام می کنند و پذیرش بر اساس آن صورت می گیرد.
وی افزود: این همان نقطه ای است که ما به دنبال آن هستیم یعنی سنجش از پذیرش جدا شود. از سوی دیگر تکرار آزمون در سال مزیت های متعددی به همراه دارد هم وقتی تکرار می شود استرس را کاهش می دهد و هم اعتباربخشی آن بهتر صورت می گیرد. البته موضوع برگزاری آزمون دوبار در سال و سایر تغییرات مشروط به تصویب و ابلاغ وزارت علوم است. زمان برگزاری و تغییرات در مواد امتحانی پس از اینکه به قطعیت برسد در بهترین زمان اجرا به صورت مناسب اطلاع رسانی می شود.
همچنین معاون آموزشی پیشین وزارت بهداشت از تغییرات گسترده در آزمون دستیاری سال آینده که مقدمات آن در سال ۹۴ برگزار می شود، خبر داد. دکتر ضیایی یادآور شده است: طرح تحول پذیرش دستیار تخصصی پزشکی به تصویب رسید و بر اساس آن از آزمون سال ۹۵ تغییرات مهمی در نحوه پذیرش دستیار تخصصی رخ می دهد و سهم آزمون کتبی کاهش می یابد.
وی تاکید کرد: این تغییرات در راستای این رخ می دهد که در آزمون دستیاری باید غیر از تست چهارجوابی عوامل دیگری هم مد نظر قرار گیرد. ۵ زیر گروه جراحی های اصلی(ماژور)، جراحی های فرعی (مینور)، کودکان، داخلی و سایر دروس تعریف شده است که هر کدام ضریب های متفاوتی دارند و فرد باید نمره تراز بندی شده را هر زیر گروه را کسب کند. این نمره ۸۵ درصد نمره اصلی فرد را تشکیل می دهد. این امر کمک می کند که فرد به رشته مورد علاقه خودش نزدیک تر شود.
ضیایی یادآور شد: معدل پزشکی عمومی افراد هم بسیار مهم است که نمرات تراز شده افراد در آزمون تاثیر ۵ درصدی خواهد داشت. در واقع معدل پزشکی عمومی داوطلبان آزمون دستیاری به صورت تراز شده در نمره نهایی ۵ درصد تاثیر دارد. ۱۰ درصد نمره فرد نمره پیش کارورزی داوطلب خواهد بود که این نمره نیز بر اساس فرمول های آماری در سال های مختلف تراز شده و قابل مقایسه هستند. حداکثر تعداد رشته های انتخابی هم تغییر می کند. در حال حاضر در برخی از کشورها تعداد انتخاب تنها به یک انتخاب محدود است و یا حداکثر پنج انتخاب. اما داوطلبان در انتخاب محل محدودیتی ندارند. ضمن آنکه انتخاب رشته قبل از آزمون انجام می گیرد.
وی خاطرنشان کرد: تغییر مهم دیگری که در آموزش پزشکی رخ داده این است که هر فردی که می خواهد در دوره دستیاری ادامه تحصیل دهد باید ۹ ماه دوره پزشکی عمومی بگذراند. فرد باید توانایی یک پزشک عمومی را به طور کامل داشته باشد. البته این تغییر در کارگروه معین به تصویب رسیده و هنوز به تصویب نهایی شورای آموزش پزشکی و تخصصی نرسیده است. در حال حاضر جزئیات اجرایی آن مورد بحث قرار دارد.