در ژوئیه سال ۲۰۱۵، هنگامی که از جینا مک کارتی، رئیس آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده سوال شد که درصد دی اکسیدکربن موجود در جو چقدر است وی وادار شد با وضع برنامه انرژی پاک ریسس جمهور اوباما میزان انتشار کربن را محدود نماید.
مدیر ارشد سازمان حفاظت از محیط زیست در آن زمان در پاسخ به این سوال گفت که واقعا نمیداند درصد دی اکسیدکربن ِ موجود در جو چقدر است. معلوم نیست که آیا او واقعا درصد انتشار CO2 را نمیدانست یا نمیخواست این موضوع به رسانهها کشیده شود. در هر صورت، پاسخ این سؤال این است که میزان دی اکسیدکربن ِ بسیار کمتری نسبت به آنچه که اکثر مردم فکر می کنند در جو وجود دارد، لکن به گفته اندرو بوش، محقق دانشگاه آلبرتا، باید مراقب کوچکترین تغییرات رخ داده در دی اکسیدکربن جو باشیم.
ترکیب جو در حال حاضر حدود ۷۷ درصد نیتروژن، ۲۱ درصد اکسیژن و اندکی زیر یک درصد آرگون است و یک درصد نهایی این ترکیب را هم تعداد زیادی از گازهای کمیاب از جمله بخار آب حاصل از باران و ابرها، اکسید نیتروژن، متان، ازون و دی اکسیدکربن تشکیل میدهند. دی اکسیدکربن فقط ۰٫۰۴۱۵ درصد از جو یا ۴۱۵ جزء از یک میلیون جزء آن را تشکیل می دهد. این تعداد در ماه می خبرساز شد زیرا غلظت CO2 در جو زمین در طی سه میلیون سال گذشته به بیش از ۴۱۵ قسمت در میلیون رسیده است.
بوش در این خصوص توضیح داد که یک درصد نهایی گازهای گلخانهای موجود در جو به همراه بخار آب بیشترین تشعشعات را جذب می کنند. «نکته مهم در مورد این گازها این است که بسیاری از آنها در جو دوام نمی آورند. بعنوان مثال ازون تروپوسفریک به دلیل واکنشهای شیمیایی دوام چندان زیادی ندارد. و طول عمر بخار آب نیز چند روز تا چند هفته است. اما دی اکسیدکربن می تواند چندین دهه و حتی قرنها در جو دوام بیاورد.»
و اگرچه کمتر از نصف یک دهم درصد به نظر ناچیز می آید، بوش می گوید که این مقدار از منظر تابش و انرژی، بسیار مهم است. وی گفت: «بعنوان مثال، ازن فقط ۰٫۰۰۰۰۰۴ درصد جو را تشکیل می دهد، اما بدون وجود لایه استراتوسفر ازون که تابش پرتو فرابنفش خورشید را جذب می کند، دیگر هیچ حیاتی بر روی کره زمین وجود نخواهد داشت.»
به این دلیل که اکسیژن و نیتروژن موجود در جو به زمین اجازه میدهند تا انرژی حرارتی را به جو بازگرداند، پیشبینی می شود که دمای هوای زمین بدون فرایندهای گرمایشی ناشی از گازهای گلخانهای به چیزی در حدود ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتیگراد برسد. در حقیقت، همانطور که بوش توضیح میدهد گازهای گلخانهای، موادی هستند که میتوانند انرژی بازگشتی از زمین را در دماهای زمینی جذب کنند.
این بدان معناست که حتی انرژی شما و من و گرمای بدن ما، به خوبی توسط دی اکسیدکربن، بخار آب و سایر گازهای گلخانهای موجود در جو جذب می شود و سپس مجدداً به وسیله تابش به ما باز میگردد. وی افزود: «پتو یا ژاکت نیز از موادی ساخته شدهاند که همین خصوصیت گازهای گلخانهای را تقلید می کنند. بنابراین افزایش غلظت گازهای گلخانهای موجود در جو مانند این است که یک پتوی فوقالعاده ضخیمتر بر روی زمین قرار گرفته باشد و لذا افزایش دما اجتنابناپذیر خواهد بود.»
بوش گفت: «افزایش غلظت گازهای گلخانهای باعث تفکیک آنها از هم میشود، که منجر به تغییر شرایط خواهد شد. بعنوان مثال، افزایش CO2 باعث گرم شدن دما می شود. هوای گرم، میتواند تبخیر را افزایش دهد و لذا به همین صورت مقدار گازهای گلخانهای افزایش خواهد یافت. بنابراین فقط به این دلیل که درصد کمی از دی اکسیدکربن در جو وجود دارد نباید از آن چشم پوشی کرد.»
ارسال مطلب به ایمیل دوستاتون: