مهروماه

سرپرست مرکز پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان امروز در نشست خبری از تلاش برای برپایی المپیاد سلول های بنیادی به صورت بین المللی در زمستان سال آینده خبر داد.

فاطمه مهاجرانی در نشست خبری خود و در ابتدای صحبت هایش با اشاره به اینکه این مرکز نگاهش معطوف به تغییر و مسیری است که باید طی کنیم تا پیشرفت کشور حاصل شود، گفت: در راستای این تغییر و رسیدن به پیشرفت کشور ما چهار وظیفه کلی را در این مرکز انجام می دهیم، اما پیش از آن بگویم که از سال ۸۹ سازمان سمپاد به مرکز تنزل پیدا کرد و با مرکز دانش پژوهان ادغام شد و این مرکز با اسم طولانی را ایجاد کرد.

وی ادامه داد: یکی از وظایف ما ایجاد مراکز استعدادهای درخشان یا همان سمپاد است. آغاز نگاه ویژه به نخبگان دانش آموزی در کشور به پیش از انقلاب بازمی گردد اما در آن زمان این مدارس را  آمریکایی ها اداره می کردند در سال ۶۶ مدارس سمپاد با شش مدرسه به صورت فعلی آغاز به کار کرد که با رشد کمی و کیفی تا سال ۸۹ این مدارس به ۳۰۰ مدرسه رسید. از سال ۸۹ به بعد ما یک رشد کمی را شاهد بودیم به طوری که در حال حاضر ۷۰۰ مدرسه سمپاد در کشور فعالیت می کنند.

سرپرست مرکز پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان بیان کرد: حوزه دوم فعالیت ما ساماندهی طرحی به اسم شهاب است که در این طرح قرار است هدایت استعدادهای برتر در هر فرد و در راستای عدالت آموزشی صورت بگیرد این طرح از سال ۹۲ کار خود را به طور مشخص با یک میلیون و ۷۰۰ دانش آموز آغاز کرده است در این طرح شناسایی استعداد منحصر به فرد افراد و توجه به عدالت آموزشی ملاک است.

مهاجرانی اضافه کرد: در حوزه سوم فعالیت های خود، ما دانش پژوهان جوانی را داریم که از دهه ۷۰ کار خود را آغاز کردند. در این حوزه برنامه های متنوعی از جمله برگزاری المپیادهای علمی مدنظر است. یکی از ماموریت های ویژه مرکز ما در حوزه نخبه پروری مبحث برگزاری  المپیادهاست.

تدارک بین المللی کردن سه المپیاد

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر المپیادهای ریاضی، فیزیک، اخترفیزیک و نجوم، زیست شناسی، شیمی، ادبیات و کامپیوتر برگزار می شود، گفت: قدیمی ترین المپیاد در دنیا که به سال ۱۹۵۹ برمی گردد المپیاد ریاضی است که ما از سال ۶۶ به این المپیاد دانش آموز فرستادیم. تاکنون نیز به طور کلی ۶۷۰ مدال آور در المپیادها داشته ایم. المپیاد یک مسیر طولانی ۱۸ ماهه دارد  و ما در تدارک هستیم تا سه المپیاد سلول های بنیادی، جغرافیا و علوم زمین را نیز به صورت بین المللی برگزار کنیم.

سرپرست مرکز پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان با تاکید بر اینکه این مرکز خواهان آن است که المپیاد سلول های بنیادی را که سه دوره آن ملی برگزار شده، به نام ایران ثبت کند و در زمستان سال آینده برگزار شود، گفت: ماموریت بعدی ما برگزاری جشنواره جوان خوارزمی است که تاکنون توانسته ایم مقامات خوبی را در این حوزه کسب کنیم. در جشنواره امسال ۸ هزار طرح به دست ما رسید که در مرحله پالایش به هزار طرح رسیدیم و در نهایت در مرحله داوری ۳۰ طرح برگزیده داشتیم که توان تجاری شدن دارند و ما در راستای تجاری شدن آنها گام هایی برداشته ایم.

ورود درس های مهارت های زندگی به مدارس سمپاد

وی با انتقاد از اینکه در سال های اخیر توسعه کمی بی رویه ای در حوزه تاسیس مدارس سمپاد باعث شده به پژوهش محور بودن این مدارس آسیب وارد شود، تاکید کرد: در حال حاضر کیفی سازی مدارس را سرلوحه خود قرار داده ایم و در عین حال بحث های پرورشی، تربیتی و ورزشی همراه با تاکید بر مهارت های زندگی ایرانی اسلامی در این مدارس در دستور کار قرار دادیم.

مهاجرانی بیان کرد: همچنین در راستای عدالت آموزشی به سمت آموزش های منعطف و الکترونیکی پیش می رویم تا در نقاطی که نمی توانیم مدرسه داشته باشیم بتوانیم عدالت را به آنجاها ببریم.

هر سال با ۲۵۰ هزار آزمون دهنده روبرو هستیم

در بخش بعدی این نشست وی در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد آمار واقعی دانش آموزان تیزهوش و همچنین احیای سازمان سمپاد که در دست بررسی است، گفت: یکی از اهداف ما این است که فرهنگ سازی کنیم تا خانواده ها بدانند لزومی ندارد همه بچه ها تیزهوش باشند. خیلی اوقات ما مورد پرسش قرار می گیریم که چرا آزمون ورودی برای این مدارس داریم در حالی که باید پرسید چرا به این میزان تقاضا  برای تحصیل در مدارس سمپاد وجود دارد؟ والدین باید  در هر شرایط اجازه دهند فرزندان شان خود خوب شان باشند و لزوما تیزهوش بودن حسن نیست. ما در سال با ۲۵۰ هزار آزمون دهنده رو به رو هستیم نباید در این گستردگی چنین تقاضایی وجود داشته باشد اما به هر حال ما موظف هستیم به این تقاضادهندگان پاسخ دهیم و در حال حاضر راه دیگری جز آزمون نداریم.

وی ادامه داد: هر چند می دانیم ما در کشورمان به توسعه مهارت ها، هنر و اندازه گیری سایر هوش ها نیازمندیم. همچنین طرحی مبنی بر پیگیری احیای سازمان سمپاد در صحن شورای عالی انتقلاب فرهنگی مطرح است و متاسفانه سندی دال بر پژوهش محور بودن ادغام این سازمان با مرکز دانش پژوهان وجود ندارد. ما معتقدیم اگر سازمان استعدادهای درخشان داشته باشیم و دوباره بتوانیم اساسنامه و هیات امنا را احیا کنیم آن وقت رشد بی رویه کمی را متوقف می کنیم چرا که در آن صورت به ازای تاسیس هر مدرسه هیات امنا باید مجوزی صادر کند و می توانیم روی این موضوع کنترل داشته باشیم که کدام منطقه باید چنین مدرسه ای داشته باشد و در کدام مناطق سرانه این مدارس کافی است.

گردش نخبگانی جهانی است و مختص به ایران نیست

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره فرار مغزها که عموما از میان استعدادهای درخشان صورت می گیرد، گفت: مقام معظم رهبری فرمودند که از واژه فرار مغزها استفاده نکنیم و بگوییم گردش نخبگانی. واقعیت این است که مهاجرت یک پدیده جهانی است و در حجم زیاد هم به چشم می خورد اینکه بچه های ما از کشور می روند آنقدر مهم نیست که تلاش کنیم آنها پس از تحصیل در کشور دیگر به کشور بازگردند. در حال حاضر باشگاه دانش پژوهان جوان شش هزار عضو دارد. ما باید زیرساخت هایی را فراهم کنیم که آنها بتوانند به جامعه خدمات بدهند، باید در فرزندان مان حس مسئولیت پذیری و وطن دوستی را بیشتر به وجود بیاوریم. ما بیشتر از آنکه خروج دانش آموز داشته باشیم خروج فارغ التحصیلان کارشناسی را داریم. هر چند ما و وزارت علوم در مجموع یک مسئولیت داریم و آن این است که نسل عالمی را برای کشور پرورش دهیم.

سرپرست مرکز پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان در پاسخ به این سوال که برای حمایت استعدادهای درخشان در مناطق محروم چه کارهایی صورت گرفته است، اظهار کرد: در آزمون ورودی مدارس سمپاد همه افراد از سراسر کشور بدون محدودیت می توانند شرکت کنند، طرح شهاب نیز قرار است در کل کشور فراگیر شود. یک مجتمع شبانه روزی عشایری نیز در استان فارس ویژه استعدادهای درخشان وجود دارد.

وی همچنین درباره استاندارد بودن آزمون ورودی مدارس سمپاد بیان کرد: هر چند در حال حاضر ما با آزمونی که از دانش آموزان می گیریم می توانیم هوش تحلیلی افراد را بسنجیم و هوش های چندگانه کلامی، ریاضی و فیزیک و ... را نمی توانیم به صورت جداگانه داشته باشیم اما این تنها فعلی ماست. از طرح همه کسانی که بتوانند در حوزه عملیاتی برای اصلاح این آزمون به ما کمک کنند استقبال می کنیم اما باید شیوه سنجش به گونه ای باشد که برای حداقل ۲۰۰ هزار نفر قابل پیاده شدن باشد.

با رشد کمی مدارس سمپاد، افت پژوهش محور بودن را شاهد بودیم

مهاجرانی ادامه داد: ویژگی های مدارس سمپاد پژوهش محور بودن آن است که با رشد دو، سه برابری این مدارس قطعا به افت کیفیت می رسیم چرا که در این شرایط منابع، معلمان برتر و مشاوران کافی و تجهیزات کارگاهی و آموزشی به صورت اتوماتیک کم می شود.

سرپرست مرکز پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان همچنین در پاسخ به این سوال که میزان بازگشت پذیری دانش آموزان استعداد درخشان به مدارس عادی چه میزان است، نیز بیان کرد: از آنجایی که این برگشت هزینه های روانی برای خانواده ها و جامعه ایجاد می کند ما ترجیح می دهیم با بسیاری از دانش آموزانی که لازم است به مدارس عادی برگشت داده شوند تا پایان تحصیل از مدرسه مدارا کنیم اما به هر حال تعدادی نیز آمار در این زمینه وجود دارد.

هزینه مدارس سمپاد ۵۰ درصد هزینه مدارس غیر دولتی است

مهاجرانی با اشاره به اینکه تعداد ۱۲۴ هزار و ۹۱۲ دانش آموز در ۶۹۳ مدرسه سمپاد مشغول تحصیل هستند درباره چرایی پرداخت هزینه برای تحصیل در این مدارس نیز اظهار داشت: مدارس استعدادهای درخشان بسیار پرهزینه است حق الزحمه معلمان تنها یکی از هزینه های این مدارس است چرا که وقتی در سال ۸۹ این سازمان به مرکز تنزل درجه پیدا کرد محدودیت هایی برایش ایجاد شد. تا قبل از آن این مدارس شهریه نمی گرفتند چرا که بودجه مشخصی داشتند اما در حال حاضر نیز این مدارس ۵۰ درصد شهریه مدارس غیردولتی را از دانش آموزان دریافت می کنند و برای دانش آموزانی که بضاعت پرداخت شهریه را ندارند استثنائاتی را قائل می شوند ضمن اینکه ما جمع خیرین را برای پوشش این افراد داریم، به اطمینان می گویم تیزهوشی را نداریم که به خاطر عدم پرداخت شهریه بیرون از این مدارس مانده باشند. در تدارک برگزاری جشنواره هنری و قرانی هستیم وی در پاسخ به سوال درباره چرایی نبود المپیاد هنر و المپیاد قرآنی نیز گفت: سابق بر این درباره المپیاد قرانی اتفاق هایی می افتاده است اما اینگونه نیست که این دو رشته به کل در مدارس سمپاد نادیده گرفته می شوند. مدارس سمپاد در حوزه های مختلف کار می کنند اما باید روی بعضی حوزه ها کار بیشتری صورت بگیرد ما برای المپیادهای قرانی پیشنهادهایی داریم اما باید با متولیان مختلف این حوزه وارد مذاکره شویم ضمن اینکه برپایی جشنواره هنری دانش آموزان سمپاد و همچنین جشنواره کارآفرینی آنها را در دستور کار داریم. مهاجرانی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار مهر درباره میزان زیاد آزمون ها در مدارس سمپاد و وارد کردن اضطراب بالا به دانش آموزان و والدین گفت: اضطراب در خیلی از حوزه ها دیده می شود و جامعه ما جامعه پراضطرابی است چرا که تاکیدش بر نمره است. سرپرست مرکز پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان همچنین در پاسخ به اینکه استاندارد جهانی سطح نخبگانی با ایران چه میزان تفاوت دارد، بیان کرد: استعداد جهانی سطح نخبگانی در دنیا متفاوت اما معمولا زیر ۳ درصد است در کشور ما این آمار ۱.۶ درصد تا ۳ درصد است.

مهاجرانی در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه سال های آخر دبیرستان پژوهش محور بودن در مدارس سمپاد به کلی فراموش می شود نیز گفت: سال یازدهم دانش آموزان درگیر المپیاد می شوند و سال دوازدهم درگیر کنکور می شوند و روحیه پژوهشی در دوره اول سمپاد رخ می دهد. متاسفانه بعد از دوره اول همه چیز در سایه کنکور قرار می گیرد. متولی کنکور نیز در کشور سازمان سنجش است که من در باره آن ورود نمی کنم.