مهروماه

شرکت هوافضایی اسپیس ایکس در مراسمی که روز دوشنبه برگزار کرد، از تجهیزات آموزش فضانوردان خود، از جمله پانل‌های کنترل کپسول فضایی دراگون، رونمایی کرد.

 اسپیس ایکس، اولین فضانوردان خود را انتخاب کرده، تاریخ سفر فضانوردان هم مشخص شده و به‌نظر می‌رسد که این شرکت، تنها منتظر فرارسیدن زمان سفر به فضا است. گوین شاتول، رئیس شرکت اسپیس ایکس روز دوشنبه‌ی هفته‌ی جاری، میزبان چهار فضانورد ناسا بود که قرار است، طی برنامه حمل‌ونقل خدمه تجاری ناسا به‌همراه کپسول فضایی دراگون به فضا فرستاده شوند. در خلال این مراسم، این شرکت برای نخستین بار از تجهیزاتی که فضانوردان برای آموزش از آن استفاده خواهند کرد رونمایی کرد.

 این فضانوردان، طی ماه‌ها و سال‌های آینده به همراه اسپیس ایکس آموزش خواهند دید تا برای سفر به فضا آماده شوند. از آنجایی که کپسول فضایی دراگون متعلق به اسپیس ایکس است، این شرکت نیز آموزش‌های لازم برای استفاده از تجهیزات و فضاپیما را به فضانوردان آموزش خواهد داد. در بین تجهیزاتی که اسپیس ایکس از آنها رونمایی کرد، دو سخت‌افزار شبیه‌سازی قرار دارند که فضانوردان را با داخل کپسول فضایی آشنا می‌کنند.

اولین و مهمترین سخت‌افزار، کابین خلبان کپسول فضایی است که دارای رابط‌های لمسی و دکمه‌های فیزیکی است که فضانوردان است که در حین پرواز می‌توانند از ان برای برقراری ارتباط استفاده کنند. به‌سبک اسپیس ایکس، همه‌‌ی تجهیزات شیک و پرزرق و برق و در عین حال، سادگی خاصی‌ دارند که بی‌شباهت به پانل‌های خودروهای تسلا نیستند. در این پانل، تنها چند دکمه‌ی فیزیکی گنجانده شده و فضانوردان می‌توانند در شرایط اضطراری از آن استفاده کنند. به‌عنوان مثال، فضانوردان می‌توانند دکمه‌ای را برای خاموش کردن آتش فشار دهند.

اما در مقابل، همه‌ی تعاملات لازم از روی سه صفحه‌ی لمسی اتفاق می‌افتد که به دستکش‌های مخصوص فضانوردان پاسخ می‌دهد. هدف اصلی از طراحی این صفحه‌ی نمایش لمسی، ردیابی موقعیت پرواز است. فضانوردان در طول پرواز می‌توانند با برخی تنظیمات خاص، نماهای مختلفی از زمین را روی نمایشگر داشته باشند. این صفحه همچنین، موقعیت کپسول فضایی را در حین سفر نشان می‌دهد. علاوه بر این، فضانوردان می‌توانند با تغییر حالت نمایشگر، امکان کنترل دستی کپسول دراگون را داشته باشند.

فضانوردان می‌توانند با یک تپ کردن ساده، موتورهای کپسول فضایی را روشن کنند. البته کنترل دستی تجهیزات لازم نیست؛ چرا که کپسول فضایی دارگون به‌صورت اتوماتیک برنامه‌ریزی شده که با ایستگاه فضایی بین‌المللی پهلو بگیرد. اما این گزینه برای موارد ضروری در صفحه‌ی لمسی گنجانده شده است.

با این حال، یک بخش کلیدی از رابط وجود دارد که نه یک دکمه‌ی فیزیکی و نه دستور لمسی محسوب می‌شود. در کنار این تجهیزات یک اهرم بزرگ در کابین خلبان وجود دارد که کنار آن عبارت ایجکت یا چیزی شبیه به همان صندلی‌پران به چشم‌ می‌خورد، منتهی با این تفاوت که به‌جای صندلی؛ خود کپسول فضایی کاملا از موشک جدا می‌شود..البته این گزینه، همان چیزی است که فضانوردان امیدوارند هرگز نیازی به آن نداشته باشند.

اما اگر موشکی که کپسول فضایی را حمل می‌کند، دچار سانحه شود، فضانوردان می‌توانند این اهرم را بکشند، با کشیدن اهرم، موتورهای کپسول روشن می‌شوند و فضانوردان از خطر دور می‌شوند. کامپیوتر کابین خلبانی دراگون به‌نحوی طراحی شده که هر گونه مشکلی را که نیاز به فرار دارد، به‌سرعت شناسایی کند و فضانوردان بتوانند در صورت لزوم امکان فرار داشته باشند.

به نظر می‌رسد که تمامی تجهیزات درون کپسول فضایی دراگون اتوماتیک هستند. اما اگر همه چیز در طول پرواز درست پیش برود، فضانوردان نیازی به مداخله ندارند. با این حال، پرواز فضایی نیازمند آمادگی برای هر شرایطی است. به همین جهت است که اسپیکس ایکس یک شبیه‌ساز از کپسول فضایی دراگون ساخته که اساسا کل کپسول را از صندلی‌ها تا پنجره بازسازی کرده است.

در داخل این شبیه‌ساز، فضانوردان برای انواع موقعیت‌های پرواز فضایی از یک پرواز عادی تا موقعیت‌های غیرقابل‌تصور آموزش می‌بینند درون شبیه‌ساز دراگون حتی نور خورشید هم بازسازی شده، در واقع یک لامپ پشتِ پنجره کپسول شبیه‌ساز تعبیه شده که نحوه‌ی تابش خورشید به دراگون را بازسازی می‌کند.

با وجود کامل بودن پکیج آموزشی اسپیس ایکس، اما چیزی که شبیه‌ساز نمی‌تواند انجام دهد، بازسازی حس و حال بودن در موشک است. هنگامی که فضانوردان بر بالای فالکون ۹ اسپیس ایکس قرار می‌گیرند که کپسول فضایی دراگون را به فضا می‌برد، آنها نیروی شدید و تکان‌های مهیبی را تجربه می‌کنند. البته، اسپیس ایکس برای این چالش هم بی‌کار ننشسته است؛ برای شبیه‌سازی این تکان‌ها، فضانوردان به‌همراه شبیه‌ساز کپسول فضایی روی ورقه‌ای عظیم قرار می‌گیرند که همان تجربه‌ی تکان‌های ناشی از فشارِ پرتاب را بازسازی می‌کند.

ناسا در سال ۲۰۱۵ چهار فضانورد را برای پرواز در اولین ماموریت برنامه خدمه تجاری خود انتخاب کرد. با این حال، هنوز این مسئله در میان است که فضانوردان با چه فضاپیمایی پرواز می‌کنند. دو شرکت بوئینگ و اسپیس ایکس، هنوز در حال ساخت کپسول‌های فضایی خود، به‌ترتیب، فضاپیمای استارلاینر (CST-100 Starliner) و کپسول فضایی دراگون هستند. ناسا دو سال قبل، قراردادی برای ساخت کپسول‌های فضایی جهت مسافرت‌های خدمه‌دار با این دو شرکت امضا کرد. ماه جاری بود که ناسا رسما فضانوردان هر فضاپیما را به‌همراه تاریخ‌های جدید پرواز اعلام کرد.

فضانوردان اسپیس ایکس را سه فضانورد با سابقه و یک فضانورد تازه‌کار تشکیل می‌دهند. در اولین پرواز آزمایشی که فضانوردان باید برای دو هفته به ایستگاه فضایی بین‌المللی بروند، داگ هارلی و باب بهنکن، دو نفر از فضانوردان سابق شاتل فضایی ناسا، شرکت خواهند کرد.‌

این پرواز در اردیبهشت ماه سال ۹۸ خورشیدی انجام می‌گیرد و یک گام بسیار مهم برای اثبات آمادگی دراگون برای سفرهای منظم به ایستگاه فضایی است. پس از تایید نهایی فضانوردان، طی اولین پرواز عملیاتی، هر چهار فضانورد به ماموریت چهارماهه‌ای در ایستگاه فضایی بین‌المللی اعزام خواهد شد. در این ماموریت دو فضانورد دیگر، مایک هاپکینز (که سابقه پرواز با موشک روسی سایوز را دارد) و فضانورد جدید، ویکتور گولور (که برای اولین بار پرواز می‌کند) به‌ خدمه ماموریت اضافه می‌شوند.

گولور، روز دوشنبه در کنفرانس خبری که در ساختمان اصلی اسپیس ایکس برگزار شد، گفت:

    این اولین بار است که پرواز می‌کنم و همه‌ی این مراحل را می‌گذرانم. بنابراین فقط فرصتی برای رفتن به ایستگاه فضایی و اینکه بخشی از خدمه ماموریت باشم، فرصتی بزرگ برای من است.

آموزش رسمی ماموریت قبلا شروع شده است. باب بهنکن و داگ هورلی که در سال ۲۰۱۵ برای اولین بار به‌عنوان بخشی از برنامه‌ی خدمه‌ی تجاری ناسا اعلام شدند، چند هفته‌ی گذشته را در ساختمان اصلی اسپیس ایکس گذرانده‌اند و احتمالا با نزدیک‌تر شدن به زمان پرواز، آموزش‌های فشرده‌تری را سپری خواهند کرد. هارلی گفت:

    ما هفته‌هاست که مدت خاصی را اینجا (اسپیس ایکس) می‌گذرانیم.

فضانوردان همچنین دوره‌ای را در فلوریدا خواهند گذراند، جایی که از آنجا به فضا فرستاده می‌شوند. علاوه بر این، فضانوردان دوره‌ی کوتاهی را در مک گرگور، تگزاس خواهند گذراند. علاوه بر این، گولور و هاپکینز که قرار است برای دوره‌های خاصی به اسپیس ایکس بیایند، به‌دلیل اقامت طولانی در ایستگاه فضایی، هنوز باید با ناسا در هوستون آموزش ببینند.

گوین شاتول می‌گوید که هنوز نسبت به تعیین تاریخ‌های دقیق مطمئن نیست. او گفت که پیش‌بینی تاریخ پرواز می‌تواند همچون یک دروغ از طرف اسپیس ایکس باشد. شاتول می‌گوید، امیدوار است که در این خصوص دروغگو نشود. اما مهم‌تر از همه‌چیز، شاتول تضمین کرد که بالاترین اولویت برای آنها ایمنی است.   شاتول گفت:

     ما تا زمانی که برای پرواز ایمن فضانوردان آماده نشویم، پرواز نمی‌کنیم.

شاتول ادامه داد که بسیاری از مهندسان و دیگر متخصصان این ماموریت‌ها را به‌دقت زیر نظر دارند. او گفت:

    دوست دارم بگویم که این ماموریت مانند هر ماموریت دیگری است، چون می‌خواهم هر موشک و هر کپسول قابل اعتماد باشد، اما باید بگویم که ۷ هزار جفت چشم اضافی به نحوه ساخت این سیستم، آزمایش آن و رابط‌هایش دوخته شده است!