مهروماه

همیشه انسان در این جهان بی‌انتها به دنبال حیات هوشمندی جز خودش بوده است. این سؤال تا کی بی‌پاسخ می‌ماند؟

سارا سیگر اخترفیزیکدان دانشگاه MIT است. او به‌دنبال جهان‌های بیگانه‌ای مشابه زمین می‌گردد. هدف نهایی یافتن گویی است که نه‌تنها این به نقطه‌ی آبی کم‌رنگ، یعنی زمین خودمان شباهت داشته باشد؛ بلکه دارای حیات نیز باشد.

در ماه مه سال جاری میلادی، Live Science با سارا سیگر مصاحبه‌ای داشت. سیگر برنده‌ی جایزه Genius سال ۲۰۱۸ است و در رویداد Genius Gala مرکز علوم Liberty مورد تجلیل قرار گرفت. مطالب بیان‌شده از سوی وی در این گفتگو، از جایگاه فعلی انسان در زمینه‌ی پژوهش‌های سیاره‌های زمین‌سان خبر می‌دهد؛ و اینکه چگونه می‌توانیم یا خواهیم توانست سیاره‌هایی مشابه به زمین را شناسایی کنیم.

کپلر و تلسکوپ‌های فضایی دیگر هزاران سیاره‌ی فراخورشیدی را ثبت کرده‌اند. برای مثال، تلسکوپ کوچک خرده‌سیاره‌ها و سیاره‌های گذران (TRAPPIST) خانواده TRAPPIST-1 را کشف کرد که یک ستاره کوتوله فراسرد است. گروه تراپیست-۱ هفت سیاره به انداره زمین هستند که حول یک ستاره‌ی قرمز و سرد می‌چرخند. دانشمندان به کمک TESS (ماهواره نقشه‌برداری فراخورشیدی گذران) در مسیر کشف هزاران سیاره فراخورشیدی دیگر هستند. ناسا اخیراً این ماهواره را به فضا ارسال کرد. به‌گفته‌ی سیگر:

    ما امیدواریم سیاره‌هایی مشابه سیاره‌های گلدی‌لاکس، واقع در کمربند حیات یا منطقه گلدی‌لاکس، بیابیم. به‌عبارتی، آن‌هایی که سطوح سنگی دارند و در فاصله‌ی درست و مناسبی از ستاره قرار دارند. پیدا کردن این نوع از سیاره‌ها برای بررسی‌های جوی با تلسکوپ‌های دیگر نیز مناسب هستند، اما یافتن یک سیاره‌‌ی زمین‌سان، بسیار دشوار است.

تلسکوپ فضایی جیمز وب می‌تواند این مسئله را ممکن کند. جیمز وب مأموریتی است که با تأخیر برای سال ۲۰۲۰ برنامه‌ریزی شده است. طبق گفته‌ی سیگر، پژوهشگران سیارات فراخورشیدی به کمک جیمز وب قادر خواهند شد به اتمسفر سیاره‌های کوچک نگاه کنند و به‌دنبال نشانه‌های بخار آب، کربن دی‌اکسید و گازهای دیگر باشند؛ گازهایی که می‌توانند حاکی از وجود حیات باشند. سیگر می‌گوید:

    همه‌ی ما به‌دنبال حیات هوشمندی هستیم که بتواند سیگنال‌های رادیویی ارسال کند. از طرفی، برخلاف انتظار بیشتر شاهد علایمی از گازها بوده‌ایم. روی سیاره‌ی ما، گیاهان و باکتری‌ها اکسیژن تولید می‌کنند، اما چون گازها بسیار واکنش‌پذیرند، نباید آن‌ها را داشته باشیم. از سوی دیگر گازی را که نباید داشته باشیم، برای تنفس ما لازم است. اگر جهان‌هایی فراتر از جهان ما وجود داشته باشند، ممکن است از نظر آن‌ها این موضوع عجیب جلوه کند.