مهروماه

مکالمه ای هنگام نهار، در دهه ۱۹۵۰ مرحله جدیدی را برای دهه های متمادی در اکتشافات فضایی گشود. فیزیکدان انریکو فرمی، با همکاران خود صحبت هایی داشته است که اهم آنها به این ترتیب خلاصه می شود: ۱-کهکشان بسیار بزرگ و بسیار قدیمی است که صدهامیلیارد ستاره دارد که ممکن است حتی بیشتر از این رقم، سیاره قابل سکونت داشته باشد. ۲-پس می توان نتیجه گرفت که در این زمان، تمدن های زیادی فرصت کافی برای شکوفایی و توسعه را در سراسر کهکشان داشته اند. پس آنها کجا هستند؟

این استدلال ساده و در عین حال قدرتمند، به پارادوکس فرمی معروف است و همچنان بسیاری از ذهن های متفکر را به خود مشغول کرده است. بیگانگان فضایی باید وجود داشته باشند اما هیچ شواهد قانع کننده ای از وجودشان موجود نیست. قرار است در این مقاله ۱۲ دلیل احتمالی برای این سوال به بحث گذاشته شود.

۱-هیچ بیگانه ای وجود ندارد: این جمله بعید و البته غیر جذاب است آن هم در چنین کهکشانی با صدها میلیارد ستاره و در حدود ۴۰ میلیارد سیاره هم اندازه زمین در مکان های قابل سکونت. اما شاید ما تنها باشیم. به گفته ستاره شناسان، بیش از ۱ تریلیون کهکشان در جهان قابل مشاهده ما وجود دارد، که در فضا و جهات مختلف واقع شده است، چندین برابر این عدد نیز سیاره وجود دارد. با این اعداد و ارقام به نظر این امر بعید است

۲-حیات هوشمندی در کنار ما وجود ندارد: این فرض فقط انسان ها را هوشمند فرض کرده است. شاید حیات وجود داشته باشد اما ممکن است که حیات به سادگی در شکل میکروب و حیوانات ساکت کیهانی وجود داشته باشد.

۳–موجودات هوشمند فاقد تکنولوژی پیشرفته هستند: در حال حاضر اخترشناسان مشتاقانه، رادیوتلسکوپ هایی را برای گوش دادن به آسمان شب تعبیه کرده اند، پس اگر بیگانگان فضایی هیچ سیگنالی منتشر نکنند، هرگز نخواهیم فهمید که آنها وجود دارند.

۴-حیات هوشمند خودتخریب گر است: این تخریب می تواند در قالب سلاح ها کشتار جمعی، آلودگی سیاره یا بیماری ویروسی تولید شده باشد و یا شاید گونه های هوشمند ماهیتا متمایل به خودکشی داشته باشند که تنها مدت کوتاهی قبل از خروج از دایره حیات، زندگی می کردند.

۵-جهان، مکانی مرده است: ممکن است در زمان بندی کیهانی، البته در ابعاد میلیاردها سال، زندگی ناپایدار و زود گذر باشد. تنها چیزهایی که برای نابودی یک سیاره زنده نیاز است: سیارک ها، ابرنواخترها، انفجار پرتوگاما یا تابش خورشیدی و … میباشد.

۶-فضا بسیار بزرگ است: کهکشان راه شیری به تنهایی ۱۰۰ هزار سال نوری گستردگی دارد. پس منطقی است که فکر کنیم سیگنال های حیات هوشمند بیگانه با وجود محدودیت سرعت نور، هنوز به ما نرسیده باشند.

۷-ما به اندازه کافی نگشته ایم: ۸۰ سال از عمر رادیو تلسکوپ هایی که به ما امکان رصد بیگانگان فضایی را می دهد می گذرد و ۶۰ سال است که کاوش ها در این زمینه آغاز شده است. این زمان خیلی طولانی نیست!

۸-ما در مکانی درست دنبال آنها نیستیم: همانگونه که قبلا هم گفته شد جهان بسیار بزرگ است. پس میلیاردها منظقه برای گوش دادن به سیگنال های بیگانگان وجود دارد. اگر در امتداد مکان دقیق تولید سیگنال به آن گوش ندهیم، هیچگاه آن را نخواهیم یافت. همانگونه که اندرو جین در نشریه جهان امروز توضیح داد، مثل این است که سعی کنید با رادیویی ۲۵۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ کاناله، بدون هیچ اطلاعی از فرکانسی که او می خواهد در آن سیگنال بفرستد؛ با دوستتان صحبت کنید! شاید برای مدت طولانی کانال اشتباهی را انتخاب کرده باشید.

۹-شاید تکنولوژی بیگانگان بسیار پیشرفته باشد: سیگنال های رادیویی برای ارتباط در زمین امری معمول است اما شاید در جهان دور افتاده دیگر، دانشمندان بیگانه، از روش های ارتباطی پیشرفته تری مانند سیگنال های نوترینو استفاده کنند که هنوز ما قادر به رمز گشایی آنها نیستیم.

۱۰-هیچکس چیزی مخابره نمی کند: در واقع هیچ سیگنالی از سوی بیگانگان ارسال نمی شود و در عوض همگی آنها گوش می دهند. دقیقا مانند آنچه در زمین می گذرد. جدا از تلاش های اندک برای پخش سیگنال های قوی در یک باند از فرکانس های باریک برای ستارگان بالاتر، به سختی می توان گفت که حضور ما در جهان اعلام شده باشد. در حقیقت اگر بیگانگان ِ فضایی رادیو تلسکوپ هایی مشابه آنچه که ما در زمین داریم داشته باشند، پخش تلویزیونی و رادیویی ما تنها تا ۰٫۳ سال نوری قابل ردیابی است. این مقدار حتی در دورترین نقطه خود از منظومه شمسی نیز فراتر نخواهد رفت!

۱۱-زمین عمدا مورد تماس قرار نگرفته است: ما در زمین سیاست های خاصی برای تماس با افراد غیر بومی داریم. شاید این قانون همانی باشد که در رابطه با ما نیز اتفاق افتاده است. درست مانند فیلم پیشتازان فضا(Star Trek)، ممکن است جوامع پیشرفتۀ فضایی قوانینی اعمال کنند که طبق آنها تماس با جوامعی مجاز است که به درجه قابل توجهی از پیشرفت تکنولوژیک و فرهنگی رسیده باشند.

.
۱۲-بیگانگان اینجا هستند اما نمی توانیم بفهمیم: نظریه پردازان توطئه، این توضیح عجیب و بعید را دوست دارند. در حالیکه بعید به نظر می رسد اما ممکن است که سازمان های دولتی حضور بیگانگان را پنهان کنند. هر چند بیشتر به نظر می رسد که آنها میان ما هستند و انسانیت را در پوشش هوشمند و وحشیانه موش های آزمایشگاهی مشاهده می کنند.