مهروماه

ستاره‌ها نیز مانند هر موجود دیگری در جهان با گذر زمان کند‌تر می‌شوند، رویدادی که محاسبه دقیق آن تاکنون امکان‌پذیر نبود. اما تیمی از دانشمندان آمریکایی برای نخستین بار توانستند سرعت چرخش ستاره هایی که بیش از یک میلیارد سال سن دارند را محاسبه کنند و نتیجه آن را با پیش‌بینی که از سن ستاره‌ها وجود داشته تطبیق دهند.

 

ستارگان سرد همچنین میزبان تعداد زیادی از سیاره‌های شبه‌ زمینی هستند که تاکنون در دور دست‌های کهکشان رصد شده‌اند. بیشتر ویژگی‌های این ستاره‌ها، از قبیل ابعاد، جرم، درخشش و حرارت آنها در طول عمرشان ثابت می‌مانند. همین خصیصه باعث می‌شود تشخیص سن حقیقی ستاره‌ها امری دشوار باشد. راه‌ حل محاسبه چرخش ستاره‌ها اولین‌ بار در دهه ۱۹۷۰ مطرح شده و در سال ۲۰۰۳ تاریخ‌شماری چرخشی نامگذاری شد. به گفته میبوم، ستاره‌های جوان و سرد سرعت چرخش زیادی دارند، اما هرچه سن آنها افزایش پیدا می‌کند، کند‌تر و کند‌تر می‌شوند.

 

با این‌ همه دیدن چرخش یک ستاره کار ساده‌ای نیست. استفاده از لکه‌های خورشیدی روی سطح ستاره‌ها نیز در مورد ستاره‌های سالخورده کارساز نخواهد بود زیرا تعداد این لکه‌ها در ستاره‌های پیر کاهش پیدا می‌کند. میبوم و همکارانش برای تعیین سرعت چرخش ستاره‌ها از تصاویر بسیار دقیق تلسکوپ کپلر که از سال ۲۰۰۹ در اطراف زمین در حال رصد ستارگان است استفاده کرده و توانستند سرعت چرخش ۳۰ ستاره در خوشه‌ای ۲٫۵ میلیارد ساله به نام NGC 6819 را تعیین کنند.

 

دانشمندان در سال ۲۰۱۱ از تصاویر کپلر برای تعیین سن سرعت چرخش خوشه‌ای دیگر به نام NGC6811 استفاده کرده و دریافتند ستاره‌های آن هر ۱۰ روز یکبار به دور خود می‌چرخند. تا پیش از آن، تنها ستاره‌ای که دانشمندان از سن و سرعت چرخش آن آگاه بودند خورشید بود: ستاره‌ای ۴٫۶ میلیارد ساله با سرعت چرخش ۲۶ روزه. اکنون ساعت تعیین سن ستاره‌ها باری دیگر به‌کار افتاده و ستاره‌های شبه‌ خورشیدی مطالعه شده در خوشه NGC6819، به خوبی جاهای خالی معمای سن ستارگان را پر کرده‌اند و هر ۱۸ روز یکبار چرخش خود را کامل می‌کنند. به گفته میبوم، تکنیک جدید می‌تواند با دقتی ۱۰ درصدی سن ستاره‌ها را تخمین بزند که بهبودی قابل توجه به شمار می‌آید، زیرا تکنیک‌های پیشین از حد خطای ۱۰۰ درصدی برخوردار بودند. این مطالعات در مجله nature منتشر شده است.