صورت فلکی اسد با نام اختصاری Leo در صور فلکی منطقة البروجی است. این صورت فلکی در فصل بهار در نیمـکره شمالی و در پاییـز در نیمکره جنوبی قابل مشاهده است. در انتهای قسمت غربی این صورت فلکی ، شکلی همانند داس دیده میشود. این شکل نشانگر سر شیر است. مثلثی ، ساق پا و دم را بوجود میآورد و یک 6 ضلعی بدن آن را تشکیل میدهد.
صورت فلکی اسد حتی در زمان مصریان باستان هم مورد احترام بوده است ، زیرا به هنگام طغیان سالانه با برکت رود نیل خورشید در این صورت فلکی قدم می گذاشت . این طغیان برای باروری زمین اهمیت داشت . امروزه هنوز هم فواره های سنگی زیبایی به شکل شیر ، که در آنها آب از دهان مجسمه سنگی جاری است ، ارتباط این صورت فلکی را با طغیان رود نیل به یاد بینندگان می آورد .
این صورت فلکی نافذ و درخشان همچنین انسان را با یاد هرکول قهرمان بزرگ افسانه ای یونان می اندازد . این قهرمان ماموریت داشت شیرنیمیا را که در نزدیکی قصبه نیمیا ( nemea ) موجب اذیت و آزار و اضطراب مردم شده بود ، از پا در آورد . جانور درنده عملا" شکست ناپذیر و پوست او سخت تر از فولاد بود . غاری که شیر در آن می زیست دو راه خروجی داشت و جانور درنده به راحتی می توانست خود را نجات دهد . هرکول یکی از راههای خروجی را بست و بر سر راه خروجی دیگر به کمین شیر خطرناک و ترسناک نشست . سرو کله جانور درنده خیلی زود پیدا شد . هرکول با کمان خود نیزه هایی به سوی حیوان انداخت ، ولی نیزه ها به پوست سخت جانور کارگر نیفتاد و کمانه کرد . هرکول بالاخره موفق شد حیوان درنده را با دستهایش خفه کند . جانور مرده نیز برای هرکول مشکلات زیادی ایجاد کرد ، زیرا کندن پوست حیوان با ابزار معمولی غیر ممکن می نمود . تنها یال شیر که سخت تر از الماس بود ، توانست به قهرمان کمک کند تا عاقبت پوست را پاره کند و از بدن جانور جدا سازد . او پوست با شکوه و فولاد مانند شیر را در بر کرد و به این ترتیب خود ، روئین تن و شکست ناپذیر شد .
خدای خدایان صورتهای فلکی زئوس ، عاقبت شیر را به یکی از زیباترین صورتهای فلکی منطقة البروج تبدیل کرد ، تا ما را در تمام زمانها به یاد پیکارهای قهرمانانه هرکول بیاندازد . بسیاری از اقوام باستانی ستاره اصلی صورت فلکی را که " قلب الاسد " نام دارد مظهر قدرت و فرمانروای آسمان می شمردند . ایرانیها آن را یکی از چهار نگهبان آسمان می دانستند که ثروت ، قدرت و افتخار با خود می آورد . امروزه می دانیم که ستاره قلب الاسد حدود 85 سال نوری از زمین فاصله دارد و ۳۵۰ بار نورانی تر از خورشید می درخشد .
خدای خدایان صورتهای فلکی زئوس ، عاقبت شیر را به یکی از زیباترین صورتهای
فلکی منطقة البروج تبدیل کرد ، تا ما را در تمام زمانها به یاد پیکارهای
قهرمانانه هرکول بیاندازد .
برخی میگویند که ارتباط این صور فلکی با خدای خورشید حاصل انطباق این صورت فلکی در منطـقة البروج بابلی با انقلاب تابستانی است. صورت فلکی اسد در تاریخ مـصر ، جایگاه طلوع خورشید پس از آفرینش آن (در نزدیکی ذنب الاسد) میباشد واز این رو به آن خانه خورشید نیز میگویند.
مهمترین ستاره های قابل مشاهده در صورت فلکی اسد:
alpha - اسد:
نورانی ترین ستاره این صورت فلکی ستاره آلفا - اسد یا قلب اسد میباشد . این ستاره آبی - سفید از رده طیفیB 7 با قـدر ظاهری ۱/۳۵+ است. هرگاه با دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک به آن نگاه کنید همدم کم نورتر آن از قدر ۸+ را خواهید دید.
beta-اسد:
در سردم شیر ستاره زیبای آبی - سفید بتا-اسد یا ذنب الاسد قرار دارد. این ستاره از رده طیفی A3 در رشته اصلی واقع شده و دارای قدر ۲/۱۴+ است.
gamma-اسد:
این ستاره که به آن Algieba (یال شیر) گویند یک ستاره دوتایی بسیار زیبا است. مؤلفه پر نورتر این غول سرخ - نارنجی از رده طیفی k1 با قدر ۲/۶۱+ و مؤلفه کم نورتر یک غـول زرد از رده طیفـی G7 با قدر ظاهری ۳/۰۸+ میباشد. هرگاه با تلسکـوپی کوچک به این ستاره بنـگرید، قادر به تفــــکیک آن خواهید بود و اگر با دوربین دو چشمی به شـکار آن بروید ستاره 40- اسـد که ستارهای از قدر ۵+ است و هیچ ارتباطی با این مجموعه ندارد در کنار آنها دیده میشود.
delta-اسد:
این ستاره از رده طیفی A4 است و دارای قدر ظاهری ۲/۵۶ + میباشد.
kesi - اسد:
این ستاره از رده طیفی F0 با قدر ظاهری ۳/۴۴ + میباشد. این ستاره یک مجموعه سه تایی بصـری تشکیل میدهد که بوسیله یک دوربین دو چشـمی دو همـدم دیگر آن از قدر ۶+ دیده خواهد شد. این سه ستاره از لحاظ فیزیکی هیچ ارتباطی با یکدیـگر ندارند.
tav - اسد: این ستاره از رده طیفی G8 با قدر ظاهری ۴/۹۵+ یک ستاره دوتایی بوده و هرگاه با دوربین دو چشـمی به آن بنگرید همدم دیگر آن را با قـدر ۰/۷+ خواهید دید.
omega - اسد:
این ستاره یک ستاره دوتایی بوده که به سختی قابل تفکیک میباشد و حداقل قطر دهانه تلسکوپ میبایست mm ۲۵۰ باشد. ستارگان این مجموعه با دوره تناوب ۱۱۷ سال به دور یکدیگر میگردند.
54-اسد:
این ستاره از رده طیفی A1 با قدر ظاهری ۴/۵ + و درای همدمی با قدر ظاهری ۶/۳ + است.
بارش شهابی اسدی
این بارش از معروفترین بارشهای شهابی سالیانه است و در طول چند سال اخیر شاهد طوفانهای شهابی از آن بودهایم. بازه فعالیت آن بین ۱۴-۲۱ نوامبر بوده و اوج آن در روز ۱۷نوامبر قرار دارد.