بهترین عکسهای آسمان شب سال ۲۰۱۶ معرفی شدند. این عکسها متعلق به برندگان مسابقهی «جهان در شب» هستند. مسابقهای که هر سال برای نمایش زیباییهای طبیعت آسمان شب و به یاد آوردن آنچه که امروزه بیشتر مردم فراموش کردهاند برگزار میشود. در میان برندگان، نام امیررضا کامکار عکاس آسمان شب ایرانی هم دیده میشود.
از شفقهای قطبی شمال نروژ گرفته تا آسمان تاریک سرزمینهای مرکزی روسیه و کمان راهشیری برفراز جزایر هاوایی در عکسهای برگزیده دیده میشود. امیررضا کامکار عکاس ۲۱ سالهی ساکن کرج که مقام سوم در بخش مبارزه با آلودگی نوری را کسب کرده از آسمان شب کاخ اختصاصی کوروش در محوطهی میراث تاریخی پاسارگاد عکس گرفته است.
مسابقهی عکس جهان در شب، رقابتی سالیانه است که در دو بخش «زیبایی آسمان شب» و «مبارزه با آلودگی نوری» توسط پروژهی Twanight برگزار میشود. هدفش ترویج و نمایش قسمتی از طبیعت است که در زندگی شهری مدرن امروزی کمتر مجالی برای تماشای آن وجود دارد. بابک امین تفرشی، عکاس نجومی ساکن آمریکا مدیر و موسس این پروژه است.
امیررضا دربارهی عکسی که گرفته میگوید: «شب بارش شهابی برساووشی سال ۹۴ بود که با چند نفر از دیگر دوستان عکاس آسمان شب به محوطهی میراث تاریخی پاسارگاد رفتیم. در فاصلهی ۱۰ دقیقه از مقبرهی کوروش، کاخ اختصاصی کوروش قرار دارد. آنجا بود که این عکس را گرفتم.» درحالی که قسمت مرکزی کهکشان راهشیری در آلودگی نوری شهر شیراز و دیگر نورهای مزاحم منطقه گم شده بود، امیررضا آن را برفراز ستونهای باقیمانده از کاخ ویران شده ثبت میکند. امیررضا میگوید آن شب قدم زدن در محوطهی پاسارگاد لذت بخش بود و شهابهای برساووشی پشت سر هم آسمان را در مینوردیدند. نمای تاریخی کاخ ۲۵۰۰ ساله با آلودگی نوری مدرن و ستارههایی که نور آنها از هزاران سال پیش به ما میرسد، همه حال و هوایی به عکس دادهاند که باعث شده داوران مسابقهی توآن آن را شایستهی برنده شدن بدانند. شاید به همین دلیل نام عکس را «زمین باستانی، آسمان مدرن» گذاشته است.
جیمز ریچاردسن از داوران مسابقه دربارهی این عکس میگوید: «قرار گرفتن شب هنگام در مجموعهی میراث جهانی پاسارگاد ایران باستان، تجربهی خاصی بوده است.» او اینطور ادامه میدهد که به تصویر کشیدن آلودگی نوری معمولا کار مشکلی است. ولی این عکس یک قدم پا را فراتر میگذارد و نشان میدهد که چگونه آنچه همواره از آسمان شب میدیدیم در طول هزاران سال گذشته تغییر کرده است. ما تاسف میخوریم که نمیتوانیم آسمان شب پاسارگاد را آنطور که ساکنانش در ۲۵۰۰ سال پیش مشاهده میکردند، ببینیم. یوری بلتسکی از دیگر داوران این مسابقه میگوید: «این یک عکس پانورامای زیبا از مکانی واقعا شگفتانگیز است. مثالی عالی از زمانی که آلودگی نوری نقش زیبایی در عکس ایفا میکند و توجه ما را به اهمیت حفظ باقی ماندهی آسمانهای تاریک جلب میکند.»
امیررضا از هنگامی که دبستانی بوده با نگریستن به ماه از درون یک دوربین تکچشمی کوچک شیفتهی نجوم شده و آن را تا کنون ادامه داده است. هرچند که ابتدا در فعالیت نجومی خود یک رصدگر بوده و در همین حوزه برندهی دو مسابقهی کشوری به نام ماراتن مسیه و ماراتن صوفی شده، ولی از ۶ سال پیش به عکاسی نجومی روی آورده تا بتواند زیباییهای آسمان شب را به همراه مناظر چشمنواز زمینی ثبت کند. عکسهای او پیش از این در مجلات معتبر ایرانی و خارجی مثل ماهنامهی نجوم، ماهنامهی Sky and Telescope، Astronomy Now و Sky At Night چاپ شده است. حالا امیررضا برندهی یک دوربین دوچشمی خیلی جالب شده که میتواند بوسیلهی آن آسمان شب را خیلی بهتر از گذشته رصد کند.
در هر بخش سه عکس برنده شده و در نتیجه ۶ عکس برگزیده در دو بخش وجود دارد. البته امسال بخش عکسهای کامپوزیت هم به مسابقهی توآن افزوده شده بود. یک سری عکس دیگر هم وجود دارد که هرچند برنده نشدند، ولی از نظر داوران کاملا شایستهی تقدیر بودند. عکسهای منتخب را در پایین ببینید لذت ببرید.
نورهای شمال برفراز لوفوتن. برندهی جایزهی اول بخش مبارزه با آلودگی نوری. عکس توسط «الکس کنو» در نروژ گرفته شده است.
«دنبالهی شفق قطبی» برندهی جایزهی اول بخش زیبایی آسمان شب شده و توسط استفانی یی از شمال نروژ گرفته شده است.
عکس
«همهی این درخششها طلا نیستند» توسط کارلو زاناندرا در ایتالیا گرفته
شده و برندهی جایزهی دوم در بخش مبارزه با آلودگی نوری شده است.
عکس «عکاس» را نیکولاس روملت در ایسلند گرفته و برندهی جایزهی دوم در بخش زیبایی آسمان شب شده است.
«آیین یکی شدن با طبیعت» عکسی است که بوریس دیمیتریف از روسیه گرفته و برندهی جایزهی سوم در بخش زیبایی آسمان شده است.
عکس «نورهای وایکینگ» توسط آدام وودوورث از کانادا گرفته شده و برندهی زیبایی آسمان شب در بخش عکسهای ترکیبی شده است.
«راهشیری مثل یک دلفین» عکسی است که آلوین وو از رصدخانهی قلهی موناکی در هاوایی گرفته و برندهی مبارزه با آلودگی نوری در بخش عکسهای ترکیبی شده است.
عکس «خورشید گرفتگی کلی برفراز اسوالبارد» را Thanakrit Santikunaporn در نروژ گرفته و از برندگان بخش عکسهای ترکیبی است.
عکس «رد ستارگان کوهستان لیپوان» را سان گوچای از چین گرفته است و از برندگان بخش عکسهای ترکیبی است.