دانشمندان ژاپنی با استفاده از تلسکوپ «سوبارو» موفق به کشف یک سیاره خارج از منظومه شمسی شده اند که احتمالا دارای اتمسفری غنی از آب است و در فاصله ی ۴۰ سال نوری از زمین واقع شده است.
سیاره Gliese 1214b” در سال ۲۰۰۹ به عنوان یک ابر زمین کشف شد، این سیاره علاوه بر این که بزرگ تر از زمین است، یک غول گازی نیز محسوب می شود. در این مورد این سیاره ۲.۷ برابر زمین است. غولهای گازی (و یا سیارات مشتری‌سان) سیارات بزرگ و گازی هستند که عمدتا از سنگ و یا مواد جامد دیگر تشکیل نشده اند. ابر زمین به سیاراتی گفته می شوند که بزرگتر از زمین هستند جرم یک ابر زمین که معمولا سیاره های خارج از منظومه شمسی از بالاتر از زمین اما پایین تر از غولهای گازی منظومه شمسی یعنی اورانوس و نپتون هستند. این دو غول گازی منظومه ما به ترتیب ۱۴ و ۱۷ برابر جرم زمین هستند.
براساس تحقیقات اولیه پس از کشف Gliese 1214b، دانشمندان توانستند به جرم، شعاع و تراکم این سیاره پی ببرند. اما آنچه هنوز مشخص نبود، مواد تشکیل دهنده این سیاره بود. با اطلاعات در دست دو احتمال مهم وجود داشت، نخست این که این سیاره صخره ای با اتمسفر هیدروژنی بود. احتمال دوم این است که این سیاره ممکن است یک دنیای اقیانوسی باشد که عمدتا از آب تشکیل شده است.
یک گروه از محققان ژاپنی با استفاده از “تلسکوپ سوبارو” و اطلاعات در دست به این نتیجه رسیدند که این سیاره دارای نشانه های از ” پراکندگی رایلی ” است. نوعی پراکنش کشسان نور (Elasticity ) یا سایر امواج الکترومغناطیس است که به وسیله ذرات کوچکتر از طول موج، حتی اتم‌ها یا مولکول‌ها اتفاق می‌افتد. برای مثال آسمان روی زمین آبی است و علت آن نحوه تأثیر گرفتن اتمسفر زمین از پراکندگی رایلی نور خورشید است.
این سه تصویر رابطه بین ترکیب اتمسفر و رنگ انتقالی نور را نشان می دهد. تصویر بالا: اگر جوی بیشتر از هیدروژن داشته باشد، بیشتر نور آبی منعکس می کند، به این معنی که گذر در نور آبی از نور قرمز بیشتر قابل رویت می شوند. تصویر میانه: جو با هیدروژن کمتر است و در نتیجه طول موج نور آبی ضعیف تر میباشد. تصویر پایین: اگر آسمان پوشیده از ابر باشد، بیشتر نور نمی تواند از طریق جومنتقل شود، حتی اگر جو حاکم بیشتر هیدروژن باشد.
اگر Gliese 1214b دارای یک اتمسفر هیدروژنی داشته باشد در آن صورت ستاره شناسان باید انتظار شکل گرفتن یک پراکندگی رایلی بسیار شدید را داشته باشند. این امر نشان دهنده احتمال اتمسفر غنی از بخار آب روی این سیاره است. محققان قصد دارند که مشاهدات بیشتری از این سیاره داشته باشند تا به طور قطع احتمال وجود اتمسفر هیدروژنی برای Gliese 1214b را اعلام کنند. این درحالی است که با توجه به اطلاعاتی که تا امروز در دست است، یک سیاره غنی در آب بهترین احتمالی است که می تواند مطرح شود.
زمانی که یافته های دانشمندان نهایی شوند، ستاره شناسان از چگونگی شکل گیری ابر زمینها در مرحله اول اطلاعات خوبی به دست می آورند. این امر ممکن است به ستاره شناسان کمک کند که بفهمند چرا در منظومه شمسی خودمان یک ابر زمین وجود ندارد.
